ISO 9001 เป็นมาตรฐานสากลที่หลายองค์กรให้ความสำคัญและนำมาใช้เป็นแนวทางในการบริหารจัดการคุณภาพ เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์และบริการที่ผลิตออกมานั้นเป็นไปตามความต้องการของลูกค้าและมีคุณภาพที่สม่ำเสมอ
จุดเริ่มต้นของ ISO 9001
ยุคแรกเริ่ม: ก่อนที่จะมี ISO 9001 แต่ละองค์กรจะมีมาตรฐานการควบคุมคุณภาพของตนเอง ทำให้เกิดความสับสนในการค้าขายระหว่างประเทศ
การรวมมาตรฐาน: เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว ประเทศต่างๆ จึงได้ร่วมกันพัฒนามาตรฐานการควบคุมคุณภาพที่เป็นสากลขึ้นมา โดยองค์การระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (International Organization for Standardization: ISO) ได้รับมอบหมายให้พัฒนามาตรฐานนี้
การกำเนิด ISO 9001: ในปี 1987 องค์กร ISO ได้เผยแพร่มาตรฐาน ISO 9001 ฉบับแรก ซึ่งเป็นมาตรฐานที่เกี่ยวกับระบบการจัดการคุณภาพ
การพัฒนาและปรับปรุง
การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง: ISO 9001 ได้มีการปรับปรุงและพัฒนาอยู่เสมอ เพื่อให้สอดคล้องกับแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดและความต้องการของภาคอุตสาหกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป
ฉบับปัจจุบัน: ปัจจุบัน ISO 9001 ฉบับที่ใช้กันทั่วโลกคือฉบับปี 2015 ซึ่งเน้นความสำคัญของการคิดเชิงระบบ การบริหารความเสี่ยง และการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
เหตุผลที่ ISO 9001 ได้รับความนิยม
สร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้า: การได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 9001 เป็นการแสดงให้เห็นว่าองค์กรมีระบบการจัดการคุณภาพที่ได้มาตรฐานสากล ลูกค้าจึงมั่นใจได้ว่าจะได้รับผลิตภัณฑ์และบริการที่มีคุณภาพ
เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน: องค์กรที่ได้รับการรับรอง ISO 9001 มักจะมีประสิทธิภาพในการทำงานที่สูงขึ้น ลดต้นทุน และสามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว
ปรับปรุงกระบวนการทำงาน: การนำ ISO 9001 มาใช้จะช่วยให้องค์กรสามารถระบุและแก้ไขปัญหาในกระบวนการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เป็นที่ยอมรับในระดับสากล: ISO 9001 เป็นมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก ทำให้องค์กรสามารถขยายตลาดไปยังต่างประเทศได้ง่ายขึ้น
การดำเนินงานเพื่อให้ได้มาตรฐาน ISO 9001 นั้นเป็นกระบวนการที่ต้องใช้ความพยายามและความต่อเนื่อง แต่ผลลัพธ์ที่ได้คือระบบบริหารจัดการคุณภาพที่แข็งแกร่ง ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ลดความผิดพลาด และสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้ามากยิ่งขึ้น
ขั้นตอนโดยทั่วไปในการดำเนินงาน ISO 9001 มีดังนี้:
การวางแผนและเตรียมความพร้อม:
แต่งตั้งคณะทำงาน: กำหนดบุคคลที่มีความรู้ความสามารถและมีความรับผิดชอบในการดำเนินงาน
วิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบัน: ประเมินจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคขององค์กร
กำหนดนโยบายคุณภาพ: กำหนดวิสัยทัศน์และเป้าหมายด้านคุณภาพขององค์กร
กำหนดวัตถุประสงค์ด้านคุณภาพ: กำหนดเป้าหมายที่เป็นรูปธรรมและสามารถวัดผลได้
การสร้างเอกสารระบบ:
คู่มือคุณภาพ: เอกสารที่อธิบายภาพรวมของระบบบริหารจัดการคุณภาพ
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน: เอกสารที่อธิบายขั้นตอนการทำงานแต่ละกระบวนการ
แบบฟอร์มต่างๆ: แบบฟอร์มสำหรับบันทึกข้อมูล เช่น แบบฟอร์มตรวจสอบคุณภาพ แบบฟอร์มรายงานปัญหา
การฝึกอบรมพนักงาน:
สร้างความเข้าใจ: ทำให้พนักงานทุกคนเข้าใจถึงความสำคัญของ ISO 9001 และบทบาทของตนเอง
ฝึกอบรมทักษะ: ฝึกอบรมให้พนักงานมีความรู้และทักษะในการปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่กำหนด
การนำระบบไปปฏิบัติ:
ทดลองใช้ระบบ: ทดลองใช้ระบบบริหารจัดการคุณภาพในหน่วยงานนำร่อง
ปรับปรุงแก้ไข: ปรับปรุงแก้ไขเอกสารและขั้นตอนการทำงานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
สื่อสารภายในองค์กร: สื่อสารให้พนักงานทุกคนตระหนักถึงการเปลี่ยนแปลงและให้ความร่วมมือ
การตรวจสอบและวัดผล:
การตรวจสอบภายใน: ดำเนินการตรวจสอบภายในเพื่อประเมินประสิทธิผลของระบบ
การวัดผล: วัดผลการปฏิบัติงานตามตัวชี้วัดที่กำหนดไว้
การวิเคราะห์ข้อมูล: วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาสาเหตุของปัญหาและแนวทางการปรับปรุง
การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง:
การดำเนินการแก้ไข: ดำเนินการแก้ไขปัญหาที่พบ
การปรับปรุงกระบวนการ: ปรับปรุงกระบวนการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
การทบทวนโดยผู้บริหาร: ผู้บริหารระดับสูงต้องทบทวนระบบบริหารจัดการคุณภาพอย่างสม่ำเสมอ
การขอรับรอง:
การเลือกหน่วยงานรับรอง: เลือกหน่วยงานรับรองที่ได้รับการรับรองจากองค์กรรับรองที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล
การเตรียมเอกสาร: เตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อยื่นขอการรับรอง
การตรวจประเมิน: รับการตรวจประเมินจากหน่วยงานรับรอง
ข้อควรจำ:
การมีส่วนร่วมของผู้บริหาร: ผู้บริหารต้องให้การสนับสนุนและมีส่วนร่วมในการดำเนินงานอย่างจริงจัง
การสื่อสารที่ชัดเจน: สื่อสารให้พนักงานทุกคนเข้าใจถึงวัตถุประสงค์และผลประโยชน์ของการดำเนินงาน ISO 9001
การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง: การดำเนินงาน ISO 9001 ไม่ใช่จุดสิ้นสุด แต่เป็นกระบวนการที่ต้องปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
ข้อดีของการดำเนินการ ISO 9001:2015
เพิ่มความน่าเชื่อถือ: เพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับผลิตภัณฑ์และบริการ
ปรับปรุงกระบวนการ: ปรับปรุงกระบวนการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ลดต้นทุน: ลดต้นทุนที่เกิดจากการแก้ไขปัญหาและการสูญเสีย
เพิ่มความพึงพอใจของลูกค้า: เพิ่มความพึงพอใจของลูกค้า
ตอบสนองต่อข้อกำหนดของลูกค้า: ตอบสนองต่อข้อกำหนดของลูกค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
