Ngày 06 tháng 3 năm 2019, Đoàn cán bộ trường Đại học Kiến trúc Hà Nội tham dự chương trình Hội thảo “Lồng ghép cảnh quan và các lợi thế sẵn có trên thực địa vào dự án quy hoạch” do Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội phối hợp với Cơ quan Hỗ trợ hợp tác quốc tế vùng Paris tại Việt Nam – PRX Việt Nam tổ chức tại Hội trường Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội. Đến tham dự và chia sẻ kinh nghiệm tại Hội thảo còn có các chuyên gia trong nước và nước ngoài, các KTS, KS tại nhiều cơ quan khác nhau. Ông Nguyễn Trúc Anh – Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội và Ông Emmanuel Cerise – Đại diện vùng IDF đã phát biểu khai mạc Hội thảo.

Trong buổi Hội thảo, chuyên gia Yuliya Georgieva – Viện Quy hoạch đô thị vùng IDF chia sẻ ý nghĩa về “Cảnh quan – trục xương sống của đô thị bền vững: bốn trường hợp tham khảo quốc tế từ cấp độ quy hoạch lãnh thổ đến dự án thực tế” đã đưa ra khái niệm lồng ghép cảnh quan xung quanh với mô hình Scot trong việc quy hoạch lãnh thổ, tạo sự hài hòa giữa không gian và phát huy bảo tồn cảnh quan. Đây là cách tiếp cận mới mẻ của các nhà Quy hoạch đô thị tại Pháp, đem yếu tố địa hình, sông ngòi, hồ nước với cảnh quan đô thị tạo sự hài hòa, cân bằng trong cuộc sống. Tuân thủ theo 3 nguyên tắc: phân tích và bảo tồn, đưa yếu tố vô hình và hữu hình (cấp độ vùng), yếu tố điều kiện tự nhiên sẵn có vào chức năng của mỗi đô thị vào trong Quy hoạch. Điều này đã được áp dụng tốt ở quy hoạch sông Thiên An – Trung Quốc khi mà hai bên dòng sông này mật độ dân cư sinh sống lớn hơn 700.000 dân, nước sông ô nhiễm và trở thành cống rác của các Khu công nghiệp và nước thải. Việc tái tạo, điều tiết dòng sông Thiên An được thực hiện xử lý bắt nguồn từ dòng sông nhỏ SANHILE - dòng sông đổ nước ra sông Thiên An. Việc xử lý từ nguồn nước đổ ra sông cho thấy Trung Quốc quyết tâm xây dựng nguồn nước trong sạch không ô nhiễm. Trồng các cây xanh dọc hai bên sông giúp cho Thành phố có cảnh quan xanh, sạch đẹp. Việc duy trì cảnh quan cũ đồng thời tạo cảnh quan cây xanh mới sao cho phù hợp và tự nhiên, tránh cho người dân có cảm giác mới lạ. Dịch vụ cho thuê xe đạp dọc 2 bên sông giúp cho không gian sinh thái phù hợp, tạo sự phát triển đô thị dọc hai bên bờ sông.

Với chiều dài 13,4km và lòng sông là 100 – 300m việc phủ cây xanh tại 134 ha tại sông Luan river tạo rừng kết nối dọc hai bên sông Seine và Luan river. Đồng thời giảm thiểu vấn đề ngập lụt 2 bên dòng sông.

Việc tuân thủ hành lang sinh thái hướng đến bảo tồn hàng lang xanh thiên nhiên là điểm nhấn quan trọng trong sự kết nối lồng ghép. Đảm bảo mức độ đa dạng sinh học, sinh thái, các vấn đề xây dựng và trồng rừng, làm rừng nông nghiệp tạo cảnh quan là bước ngoặt giúp cho thúc đẩy phát triển kinh tế, trở thành Thành phố xanh, sạch, đẹp, đáng sống.

Ông Nguyễn Hữu Quang – Cán bộ Phòng Nghiên cứu Phát triển, đại diện Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội có bài tham luận về “Hiện trạng & định hướng quy hoạch trong thiết kế TOD đô thị”.

Với quy mô và mật độ cư dân hiện nay, thành phố Hà Nội được xếp vào thành phố có mật độ cư dân cao trên thế giới. Việc mở rộng địa giới hành chính và phát triển giao thông công cộng như BRT, tuyến BUS nhanh, tuyến đường sắt số 1 và số 2,… giúp cho giảm thiểu sự ùn tắc giao thông và ô nhiễm khói bụi. Đồng thời tiết kiệm thời gian, công sức của người tham gia giao thông, tạo an toàn cho mọi người khi tham gia giao thông.

Mô hình TOD thí điểm tại Keangnam cho thấy giải quyết mối quan hệ giữa các công trình. Mối quan hệ giữa phần ngầm của hệ thống ĐSĐT và phần ngầm của công trình. Đồng thời tạo sự liên kết hai bên tuyến đường và khai thác trên tuyến.

Đại diện Công ty AREP có bài tham luận về “Tầm quan trọng của yếu tố cảnh quan trong các dự án quy hoạch của AREP tại Việt Nam”.

Theo chuyên gia AREP, vấn đề phát triển đô thị tích hợp giữa cảnh quan được áp dụng ở 3 vùng Bắc – Trung – Nam của Việt Nam; Lạng Sơn là nơi giáp QL1 và vùng biên giới Trung Quốc, đây là một lợi thế về cảnh quan với núi non trùng điệp, nhưng đây cũng là nơi các phương tiện giao thông qua lại và xuất khẩu hàng hóa rất nhiều. Chính vì vậy ô nhiễm tiếng ồn và không khí rất nhiều. Nhận thấy vấn đề này, việc đưa ra giải pháp bồi đắp đất nền thành ruộng bậc thang xung quanh hai bên đường QL1 tạo nền đất được xử lý cao, giảm tiếng ồn và tạo không gian cảnh quan đẹp.

Tại vùng đầm phá O Noan – Phú Yên đây là vùng ven biển Duyên hải và vùng cát trắng. Việc trồng rừng là những hàng phi lao vừa giúp giữ đất không cho biển xâm thực, đồng thời tạo sức hút và sự kết nối giữa người dân với biển. Nhiều hoạt động giải trí, bơi thuyền và các ẩm thực đặc sắc của vùng biển giúp tạo thế mạnh cho vùng biển.

Long Xuyên là một vùng phía Nam Việt Nam với đặc điểm kênh rạch, sông nước chằng chịt, nguy cơ ngập lụt là thường xuyên. Việc đề xuất ứng phó với lũ lụt được nghiên cứu thực hiện xây dựng con đường và cây xanh song song khi xây dựng dân cư theo dạng chùm nho.

Chuyên gia Yvan Okotnikoff – Đại diện ENSA PB trình bày về “Dự án quy hoạch hướng tới sự hài hòa giữa đô thị và cảnh quan – trường hợp thành phố Nantes – Pháp”.

Thành phố Nantes – Pháp là thành phố mới được xây dựng và là thành phố hàng đầu về bất động sản. Việc lồng ghép cảnh quan vào đô thị ở Châu Âu và phát triển giao thông dọc bên sông thành phố Nantes làm sao để vừa tuân thủ địa chất địa mạo của Thành phố vừa tối ưu hóa kiến trúc hiện đại của Bắc Âu. Việc phát huy, quản lý không gian xanh, hành lang xanh và tuyến nhà ga vào trung tâm Thành phố làm sao cho các dự án được hài hòa giữa khu dân cư cũ và khu dân cư mới. Việc đề cập duy trì, đảm bảo giá trị bất động sản vùng dân cư cũ và cân bằng giữa 2 vùng dân cư. Việc xây dựng hành lang xanh giúp kết nối bảo tồn thiên nhiên và làm cân bằng hành lang xanh tại các khu dân cư khu vực.

Qua các bài tham luận, các chuyên gia Pháp và Việt Nam có cơ hội nhìn nhận một cách làm trong Quy hoạch, đó là việc đưa các yếu tố địa hình, cảnh quan, điều kiện tự nhiên là những lợi thế có sẵn vào trong Quy hoạch.