Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mac-Lênin

Trong Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam định nghĩa: "Chủ nghĩa Mác – Lênin là hệ thống quan điểm và học thuyết” khoa học của C. Mác, Ph. Ăngghen và sự phát triển của V. I. Lênin; là sự kế thừa và phát triển những giá trị của lịch sử tư tưởng nhân loại, trên cơ sở thực tiễn của thời đại; là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động và giải phóng con người; là thế giới quan và phương pháp luận phổ biến của nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng.

Chủ nghĩa Marx – Lenin được xây dựng bởi các nhà sáng lập chủ nghĩa cộng sản Marx, Engels, đưa đến sự thành lập Đệ Nhất Quốc tế. Từ những cơ sở về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, Marx và Engels sáng lập ra chủ nghĩa duy vật lịch sử và học thuyết giá trị thặng dư, từ đó chỉ ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

Trong khoa học tự nhiên có:

• Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

• Thuyết tế bào

• Thuyết tiến hóa

Trong khoa học xã hội có:

• Chủ nghĩa duy vật của Ludwig Feuerbach

• Phép biện chứng của Georg Wilhelm Friedrich Hegel

• Chủ nghĩa xã hội không tưởng phê phán: các đại diện là Henri de Saint – Simon, Robert Owen, Charles Fourier

• Kinh tế chính trị cổ điển Anh: các đại diện là David Ricardo, Adam Smith

Chủ nghĩa Marx – Lenin gồm có 3 phần chủ yếu:

1. Triết học Marx – Lenin

2. Kinh tế chính trị Marx – Lenin

3. Chủ nghĩa xã hội khoa học

Chủ nghĩa Marx – Lenin vẫn luôn bị nhiều học giả phương Tây phê phán vì theo quan điểm của họ mô hình xã hội chủ nghĩa là một xã hội độc tài và không tưởng. Dưới tác động của những cuộc đấu tranh của dân chúng và ảnh hưởng của các đảng cánh tả, các nước phương Tây có nền kinh tế tư bản chủ nghĩa đã được điều chỉnh một cách phù hợp để trở nên văn minh và tốt đẹp hơn. Tuy nhiên những quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa với việc tích lũy tư bản dựa trên giá trị thặng dư do người lao động làm ra, các nước lớn can thiệp vào nước khác để giành ảnh hưởng địa chính trị và các cuộc khủng hoảng kinh tế thực tế vẫn đang diễn ra.