ประวัติความเป็นมาของเกาะพะงัน

คำว่า “พะงัน” สันนิษฐานมาจากคำว่า “พะ” แปลว่า พบ กับคำว่า “งัน” หมายถึงหาดทรายที่มองเห็นได้เวลาน้ำลด สมัยรัชกาลที่ 5 พะงันเป็นเมืองๆ หนึ่ง ขึ้นอยู่กับเมืองไชยา พระยาวจี สัตยารักษ์

(ขำ ศรียาภัย) เจ้าเมืองไชยา ได้ส่งหลวงสมุทรคีรีมาเป็นเจ้าเมืองเกาะพะงัน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พระองค์ได้เสด็จประพาสอำเภอเกาะพะงัน จำนวน 14 ครั้ง และทรงจารึกพระอักษร “จปร รศ.108” ไว้ที่น้ำตกธารเสด็จ ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของอำเภอเกาะพะงันในปัจจุบัน

พ.ศ. 2440 มีการจัดระบบการปกครองท้องถิ่น เมืองเกาะพะงันถูกยุบไปรวมกับเกาะสมุย

เรียกว่าอำเภอเกาะสมุย ดังนั้นเกาะพะงันจึงมีฐานะเป็นตำบล มี 2 ตำบล คือ ตำบลเกาะพะงัน และตำบลบ้านใต้

วันที่ 11 กันยายน 2513 กระทรวงมหาดไทยได้แยกเขตท้องที่เกาะพะงันเป็นกิ่งอำเภอ

และได้ประกาศยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอเกาะพะงัน เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม 2513 ในขณะนั้นใช้อาคารรับรองแขกของวัดราษฎร์-เจริญ เป็นที่ทำการอำเภอชั่วคราว

วันที่ 13 เมษายน 2520 ประกาศยกฐานะเป็น “อำเภอเกาะพะงัน” และได้มีพิธีเปิดป้ายที่ทำ

การอำเภอเกาะพะงัน เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2521

คำว่า “พะงัน” สันนิษฐานมาจากคำว่า “พะ” แปลว่า พบ กับคำว่า “งัน” หมายถึง หาดทราย ที่มองเห็นได้เวลาน้ำลด สมัยรัชกาลที่ 5 พะงันเป็นเมืองๆ หนึ่ง ขึ้นอยู่กับเมืองไชยา พระยาวจี สัตยารักษ์ (ขำ ศรียาภัย) เจ้าเมืองไชยา ได้ส่งหลวงสมุทรคีรีมาเป็นเจ้าเมืองเกาะพะงันพ.ศ. 2440 มีการจัดระบบการปกครองท้องถิ่น เมืองเกาะพะงันถูกบุบไปรวมกับเกาะสมุย เรียกว่า อำเภอเกาะสมุย ดังนั้นเกาะพะงันจึงมีฐานะเป็นตำบล มี 2 ตำบล คือ ตำบลเกาะพะงันและตำบลบ้านใต้ วันที่ 11 กันยายน 2513 กระทรวงมหาดไทยได้แยกเขตท้องที่เกาะพะงันเป็นกิ่งอำเภอและยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอเกาะพะงัน เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม 2513 ในขณะนั้นใช้อาคารรับรองแขกของวัดราษฎร์-เจริญ เป็นที่ทำการอำเภอวันที่ 13 เมษายน 2520 ยกฐานะเป็น “อำเภอเกาะพะงัน” และได้มีพิธีเปิดป้ายที่ทำการอำเภอเกาะพะงัน เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2521 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พระองค์ได้เสด็จประพาสอำเภอเกาะพะงัน จำนวน 14 ครั้งและทรงจารึกพระอักษร “จปร รศ.108” ไว้ที่น้ำตกธารเสด็จซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของอำเภอเกาะพะงันในปัจจุบัน