ปลาหมึกยักษ์ octopuses หรือ octopodes เป็นปลาหมึกยักษ์ที่มีลำตัวนิ่ม มีแปดกิ่งในอันดับ Octopoda ประมาณ 300 ชนิดและจัดอยู่ในกลุ่มเซฟาโลโปดาซึ่งประกอบด้วยปลาหมึก ปลาหมึก และนอติลอยด์ เช่นเดียวกับปลาหมึกชนิดอื่นๆ ปลาหมึกยักษ์มีความสมมาตรทั้งสองข้างโดยมีตาสองข้างและมีปากจะงอยอยู่ที่จุดกึ่งกลางของแขนขาทั้งแปด ลำตัวที่อ่อนนุ่มสามารถเปลี่ยนรูปร่างได้อย่างรุนแรง ทำให้ปลาหมึกสามารถบีบผ่านช่องว่างเล็กๆ ได้ พวกมันเดินตามอวัยวะทั้งแปดของมันไปด้านหลังขณะว่ายน้ำ กาลักน้ำใช้ทั้งสำหรับการหายใจและการเคลื่อนที่โดยการพ่นน้ำออกมา ปลาหมึกยักษ์มีระบบประสาทที่ซับซ้อนและมีสายตาที่ยอดเยี่ยม และเป็นหนึ่งในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่ฉลาดและมีความหลากหลายทางพฤติกรรมมากที่สุด
ปลาหมึกยักษ์อาศัยอยู่ในบริเวณต่างๆ ของมหาสมุทร รวมถึงแนวปะการัง น้ำทะเลสีฟ้าคราม และก้นทะเล บ้างก็อาศัยอยู่ในเขตน้ำขึ้นน้ำลงและบ้างก็อยู่ที่ระดับความลึกของก้นเหว สายพันธุ์ส่วนใหญ่เติบโตเร็ว โตเร็ว และมีอายุสั้น ในสปีชีส์ส่วนใหญ่ ตัวผู้จะใช้แขนที่ดัดแปลงมาเป็นพิเศษเพื่อส่งอสุจิจำนวนมากเข้าไปในโพรงปกคลุมของตัวเมียโดยตรง หลังจากนั้นตัวผู้จะเข้าสู่วัยชราและตายไป ในขณะที่ตัวเมียจะฝากไข่ที่ปฏิสนธิไว้ในรังและดูแลพวกมันจนกว่ามันจะฟักออกมาหลังจากนั้น ซึ่งเธอก็ตายด้วย กลยุทธ์ในการป้องกันตนเองจากผู้ล่า ได้แก่ การไล่หมึก การใช้การอำพรางและการคุกคาม ความสามารถในการพุ่งผ่านน้ำอย่างรวดเร็วและซ่อนตัว และแม้กระทั่งการหลอกลวง ปลาหมึกยักษ์ทุกตัวมีพิษ แต่มีเพียงปลาหมึกวงแหวนสีน้ำเงินเท่านั้นที่รู้กันว่าเป็นอันตรายถึงชีวิตต่อมนุษย์
ปลาหมึกยักษ์ปรากฏในเทพนิยายเป็นสัตว์ทะเล เช่น คราเคนแห่งนอร์เวย์ อัคโคโรคามุยแห่งไอนุ และอาจเป็นกอร์กอนแห่งกรีกโบราณ การต่อสู้กับปลาหมึกยักษ์ปรากฏในหนังสือ Toilers of the Sea ของวิกเตอร์ อูโก ซึ่งสร้างแรงบันดาลใจให้กับผลงานอื่นๆ เช่น Octopussy ของเอียน เฟลมมิง ปลาหมึกยักษ์ปรากฏในศิลปะกามของญี่ปุ่น shunga พวกเขาถูกกินและถือเป็นอาหารอันโอชะของมนุษย์ในหลายส่วนของโลก โดยเฉพาะในทะเลเมดิเตอร์เรเนียนและทะเลเอเชีย