►ไผ่เลี้ยง (Hedge Bamboo) เป็นไผ่ประเภทหนึ่ง เป็นไม้ยืนต้นมีอายุยืนยาว มีเหง้าใต้ดิน แตกออกขึ้นเป็นกอ ออกหน่อเหนือดิน มีกาบหุ้มหน่อสีเหลืองอมเขียว มีลำต้นเป็นปล้องๆ แบ่งเป็นสองส่วน ลำต้นใต้ดินและลำต้นเหนือดิน มีหน่ออ่อนแตกเหง้าออกจากดิน เป็นลำต้นเหนือดิน สูงผอมเรียว มีลักษณะทรงกลมยาว มีเป็นข้อปล้อง เหนือข้อปล้องมีวงแหวนขาวรอบ และมีรากอากาศรอบๆ ข้างในกลมกลวง เนื้อไม้แข็ง มีสีเขียว มีกาบหุ้มลำต้น และหน่อออกอยู่ใต้ดินขนาดเล็ก มีกาบหุ้มหน่อสีเหลืองอมเขียว ใช้รับประทาน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีสีเหลืองนวล มีรสชาติหวานมัน กรอบอร่อย มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ถ้าปล่อยไว้จะเป็นต้น ไม่มีหนาม แตกกิ่งตลอดลำ มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นที่นิยมปลูกกันทั่วไป ในหลายประเทศ ประเทศไทยพบในภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ไผ่เลี้ยงมีปลูกหลายสายพันธุ์ มีประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง ใช้ทำเครื่องจักสาน นำมาประกอบอาหาร เมนูต่างๆได้หลายเมนู
พืชผักสมุนไพร
ไผ่เลี้ยง : Hedge Bamboo
ไผ่เลี้ยง : Bambusa nana
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Bambusa mulfiplex
อยู่ในวงค์ : Poaceae
ไผ่เลี้ยง (Pai-Leang) เป็นไผ่ประเภทหนึ่ง เป็นไม้ยืนต้นมีอายุยืนยาว มีเหง้าใต้ดิน แตกออกขึ้นเป็นกอ ออกหน่อเหนือดิน มีกาบหุ้มหน่อสีเหลืองอมเขียว มีลำต้นเป็นปล้องๆ แบ่งเป็นสองส่วน ลำต้นใต้ดินและลำต้นเหนือดิน มีหน่ออ่อนแตกเหง้าออกจากดิน เป็นลำต้นเหนือดิน สูงผอมเรียว มีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีลักษณะทรงกลมยาว มีเป็นข้อปล้อง เหนือข้อปล้องมีวงแหวนขาวรอบ และมีรากอากาศรอบๆ ข้างในกลมกลวง เนื้อไม้แข็ง มีสีเขียว และหน่อออกอยู่ใต้ดินขนาดเล็ก มีกาบหุ้มหน่อสีเหลืองอมเขียว ใช้รับประทานสดได้ เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีสีเหลืองนวล มีรสชาติหวานมัน กรอบอร่อย มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ถ้าปล่อยไว้จะเป็นต้น ไม่มีหนาม แตกกิ่งตลอดลำ ใช้ทำเครื่องจักสาน นำมาประกอบอาหาร เมนูต่างๆได้หลายเมนู ไผ่เลี้ยงมีปลูกหลายสายพันธุ์ ที่นิยมรับประทานคือ ไผ่เลี้ยงหวาน
ลำต้น เป็นไผ่ประเภทหนึ่งนิยมรับประทาน เป็นไม้ยืนต้นมีอายุยืนยาว มีเหง้าใต้ดิน แตกออกขึ้นเป็นกอ ออกหน่อเหนือดิน มีกาบหุ้มหน่อสีเหลืองอมเขียว มีลำต้นเป็นปล้องๆ แบ่งเป็นสองส่วน ลำต้นใต้ดินและลำต้นเหนือดิน มีหน่ออ่อนแตกเหง้าออกจากดิน เป็นลำต้นเหนือดิน สูงผอมเรียว มีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีลักษณะทรงกลมยาว มีเป็นข้อปล้อง เหนือข้อปล้องมีวงแหวนขาวรอบ และมีรากอากาศรอบๆ ข้างในกลมกลวง เนื้อไม้แข็ง มีสีเขียว มีกาบหุ้มลำต้น และหน่อออกอยู่ใต้ดินขนาดเล็ก มีกาบหุ้มหน่อสีเหลืองอมเขียว ใช้รับประทาน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีสีเหลืองนวล มีรสชาติหวานมัน กรอบอร่อย มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ถ้าปล่อยไว้จะเป็นต้น ไม่มีหนาม แตกกิ่งตลอดลำ ใช้ทำเครื่องจักสาน
ราก มีระบบรากแก้ว มีรากฝอย มีลักษณะฝอยเล็กๆ แผ่ขยายออกรอบๆ มีเหง้าใต้ดิน สีน้ำตาล
ใบ เป็นใบเดี่ยว มีก้านใบยาว ออกตามข้อถึงปลายยอด ออกเรียงสลับกัน ออกเรียงเวียนรอบๆข้อลำต้น มีก้านใบย่อย มีใบมีลักษณะทรงรี เรียวยาวเล็กๆ มีสีเขียว มีขนสากๆ
ดอก ออกเป็นช่อ ออกตามกิ่งตามซอกใบ ก้านช่อดอกยาว มีดอกย่อย อยู่เป็นกระจุก แบบช่อกระจะ มีลักษณะทรงยาวรีเล็กๆ กลีบดอกมีสีเหลืองนวล ก้านมีสีเขียว
ผล มีผนังของผล เชื่อมติดกับส่วนเปลือกของเมล็ด มีลักษณะทรงรีเล็กๆ เมล็ดมีสีน้ำตาล
ประโยชน์และสรรพคุณไผ่เลี้ยง
มีฟอสฟอรัส มีวิตามินเอ มีโฟเลต มีวิตามินซี มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีคาร์โบไฮเดรต มีพลังงาน มีเส้นใย มีไขมัน มีเหล็ก มีสังกะสี มีแคลเซียม มีน้ำตาล มีโปรตีน มีแมกนีเซียม มีแมงกานีส มีโพแทสเซียม มีวิตามินอี
ช่วยป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยขับสารพิษ แก้กระหาย แก้ไอ ช่วยขับเสมะ ช่วยบำรุงกำลัง ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยบำรุงฟัน ช่วยสร้างเม็ดเลือด ช่วยรักษาโรคโลหิตจาง มีอนุมูลอิสระ แก้ท้องผูก ช่วยย่อยอาหาร
การปลูกและขยายพันธุ์ไผ่เลี้ยง
ไผ่เลี้ยงเจริญได้ในดินทุกชนิด ชอบดินร่วนซุย ดินร่วนปนทรายจะเจริญได้ดี การปลูกโดยปักชำ นำมาเพาะชำก่อน และแยกเหง้า แล้วนำปลูกลงในแปลงดินที่เตรียมไว้ ปลูกให้ระยะห่างประมาณ 2×2 ม.แล้วรดน้ำให้เพียงพอ
วิธีดูแลรักษาไผ่เลี้ยง
ไผ่เลี้ยงเป็นพืชที่ทนความแห้งแล้งได้ดี ชอบระบายน้ำดี น้ำไม่ขัง ชอบแสงแดด ปลูกในช่วงแรก ต้องดูแลรดน้ำให้เพียงพอ ให้โดนแดดตลอดวัน จะทำให้เจริญเติบโตได้เร็ว ต้องถอนหญ้ารอบๆลำต้นเสมอ เมื่อต้นเจริญเติบโตให้ลดน้ำได้ ให้ตัดแต่งกิ่งเสมอ ให้นำฟางแห้งวางคลุมรอบๆบริเวณลำต้น
การเก็บเกี่ยวผลผลิตไผ่เลี้ยง
ไผ่เลี้ยงจะเก็บเกี่ยวหน่อใช้เวลา ประมาณ 8 เดือน หลังย้ายปลูกลงแปลง หน่อโผล่ออกมาบนดินเล็กน้อย มีขนาดโตเต็มที่ หน่อตรงปลายหน่อแน่น จะเก็บผลผลิตได้ โดยใช้พลั่วแซะก่อน แล้วมีดตัดตรงโคนต้น แล้วนำใส่ในภาชนะที่มิดชิด อย่าให้โดนแสงแดด จะทำให้เหี่ยวได้ ให้เหลือหน่อไว้ 3-4 หน่อต่อต้น เพื่อให้ต้นโตขยายกอเพิ่ม
การเก็บรักษาไผ่เลี้ยง
นำหน่อไผ่เลี้ยงสดที่ตัดไว้ นำมาทำความสะอาด ดินให้สะอาด แล้ววางในที่อากาศถ่ายเท หรือใส่ในกล่องหรือภาชนะ แล้วนำไปแช่ตู้เย็น หรือต้มสุกแล้วแช่แข็งไว้นาน จะสามารถเก็บไว้ได้นาน
ไผ่เลี้ยง (Hedge Bamboo) เป็นไผ่ประเภทหนึ่ง มีเหง้าใต้ดิน แตกออกขึ้นเป็นกอ ลำต้นเป็นปล้อง สูงผอมเรียว เนื้อไม้แข็ง มีสีเขียว หน่อใช้รับประทาน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ สีเหลืองนวล รสชาติหวานมัน กรอบอร่อย มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว