Muziek ♫

Grafische Partituur

De eerste opdracht voor het vak Muziek was het maken van een grafische partituur. Dit is een muzieknotatie die gebruikmaakt van eenvoudige symbolen, in plaats van noten, om het muziekstuk makkelijker te maken voor kinderen.

Klank

  • Klankduur wordt duidelijk gemaakt door de lengte van het symbool. Tevens is het ritme gecijferd van 1 t/m 4.
  • Klankhoogte wordt duidelijk gemaakt door de hoogte van het symbool, bijvoorbeeld de manier waarop het lijntje naar beneden buigt bij de onderste partij.
  • Klanksterkte wordt duidelijk gemaakt door de grootte van het symbool.
  • Klankkleur wordt duidelijk gemaakt door de verschillende 'instrumenten' die het geluid maken.

Vorm

  • Het grafisch partituur bevat nu herhaling (vooral bij het tikken van het potlood op de tafel) en contrastwerking (het klappen wordt per tel meer/minder of harder/zachter).
  • De vorm van het grafisch partituur kan worden aangepast door meer geluiden te herhalen of juist meer variatie toe te passen, wat ook kan door het vervangen van deze instrumenten door andere instrumenten.

Betekenis

  • Het grafisch partituur is een vorm van 'absolute muziek', het is namelijk muziek waarin je geen verhaal of duidelijke verbeeldingen hoort.
  • Doordat dit grafisch partituur gespeeld kan worden door de klas, kunnen er bij de kinderen gevoelens ontstaan met betrekking tot het maken van muziek. Hierdoor geeft dit grafisch partituur eigen betekenis aan de kinderen.

(Lei, R. van der, Haverkort, F., & Noordman, L., 2016).

De inleiding van de les

Ik laat de kinderen weten dat we vandaag zelf muziek gaan maken. Ik vraag een beetje rond of er kinderen zijn die instrumenten bespelen.

De kern van de les

Ik verdeel de klas in 4 groepen en wijs elke groep vervolgens een instrument aan. Ik leg uit wat de bedoeling is per instrument, legenda is hiernaast te zien.

Het grafisch partituur zal te zien zijn op de beamer en ik zal het tempo aangeven met een aanwijsstok. Ik laat elke groep hun geluid los van elkaar maken, om even te oefenen of het lukt en of ze het tempo aankunnen, zo niet dan verlaag ik het tempo. Als dit allemaal goed gaat, dan laat ik alle groepen tegelijkertijd spelen. Om het lastiger te maken kan ik het tempo versnellen en/of de instrumenten eventueel veranderen (of door de kinderen laten kiezen).

Als aanvullende opdracht zouden de kinderen hierna hun eigen grafische partituur kunnen opstellen.

De afsluiting van de les

Ik laat de kinderen hun eigen grafische partituur presenteren en zal hier feedback op geven.

Ik vraag hoe de kinderen de les vonden gaan, of het makkelijk was of toch wel lastig en of ze het nog een keer zouden willen doen/iets soortgelijks.

Legenda Grafische Partituur

Van de docent, Hein Harmsen, kreeg ik de feedback om een les-aanpak op te stellen voor de bovenstaande opdracht en deze erbij te verwerken.

Luisteropdracht

De tweede opdracht voor het vak Muziek is het ontwerpen van een luisteropdracht voor de bovenbouw.

Ik heb ervoor gekozen om de kinderen twee muziekfragmenten met elkaar te laten vergelijken, dit aan de hand van het KVB-model.

De inleiding van de les

De les ga ik beginnen door een werkblad uit te laten delen met de vragen die in het volgende kopje opgesomd staan. Hierna vraag ik wie er weleens naar muziek luistert. Natuurlijk steken vrijwel alle kinderen hun hand op. Vervolgens vraag ik welk soort muziek, Pop (Top 40)? Rock? Jazz? Hierover ga ik een gesprek aan met de kinderen.


De kern van de les

Ik maak duidelijk dat ik stukjes van twee muziekfragmenten ga laten horen. Ik vraag of de kinderen willen gaan staan en willen bewegen op de muziek vanuit hun emotie daarbij (betekenis). Nadien vraag ik of ze enig idee hebben wie de artiesten op de fragmenten zijn en of ze weten onder welk soort muziek de fragmenten vallen. Ook laat ik ze uitleggen waarom ze bewogen op de muziek zoals ze dat deden en wat voor emotie ze voelden.

Vervolgens laat ik de kinderen het werkblad erbij pakken met de volgende vragen per fragment met betrekking tot klank en vorm:

  1. Is de muziek in dit fragment snel of langzaam?
  2. Wat voor soort instrumenten hoor je zoal (klank) en zijn het er meerdere (vorm)?
  3. Duren de geluiden/klanken die je hoort lang of kort?
  4. Zijn er herhalingen in het fragment? Zo ja, wat dan?

Ik speel de fragmenten beiden nog een keer af en laat ze de vragen beantwoorden.

Fragment 1, Ed Sheeran - Photograph (“Photograph van Ed Sheeran”, 2007).

Fragment 2, Ken McIntyre - Curtsy ("Curtsy (Album Version)", 2007).

De afsluiting van de les

Ik sluit de les af door de antwoorden van het werkblad met de kinderen te bespreken.

Om het gezellig af te sluiten speel ik fragment 3 af en laat ik de kinderen allemaal nog een laatste keer vrolijk met elkaar dansen. Het beste is dus om deze opdracht uit te voeren vóór een pauze, zodat het niet in de weg komt met volgende lessen.

Fragment 3, Pharrell Williams - Happy ("Pharrell Williams - Happy", 2005).

(Lei, R. van der, Haverkort, F., & Noordman, L., 2016).

Elvis Presley

Lied aanleren

De derde en laatste opdracht voor het vak Muziek is het voorbereiden van een les waarin je een lied gaat aanleren. Dit lied moet ingezongen worden op de goede toonhoogte en hierbij een GLVF opstellen.

Ik heb voor deze opdracht gekozen voor het nummer Can't Help Falling in Love van Elvis Presley.

Dit nummer heeft namelijk goed, maar niet te moeilijk, verschil in toonhoogte. Ook doordat er veel sprake is van herhaling in melodie kan het makkelijk worden ingestudeerd.

Klank

Het nummer gezongen door Elvis is vrij langzaam (klankduur) en vaak oplopend van laag naar hoog (klankhoogte). De instrumenten die worden bespeeld tijdens het nummer zijn de elektrische gitaar, de piano, het drumstel en de contrabas ("Can't Help Falling in Love", z.j.). Het stemgeluid is vrij laag, ik zou zelf zeggen de laagste mannelijke zangstem, de bas (klankkleur).

Vorm

Tijdens het nummer kan je redelijk wat herhaling horen, wat betreft de melodie. Vooral lage toonhoogte - hoge toonhoogte - lage toonhoogte, bijvoorbeeld aan het begin bij de tekst "Wise men say". De woorden 'Wise' en 'say' zijn hoger dan 'men'. Ook een oplopende toonhoogte is te horen bij de zin 'But I can't help falling in love with you.", waarbij het einde hoger is dan het begin van de zin.

Betekenis

Dit nummer beeld zich uit. Aan de manier waarop Presley het zingt, namelijk met veel sentiment, is goed te horen dat het onderwerp veel voor hem betekent, namelijk de liefde/een persoon. Als je terugkijkt naar de vorm is dit ook te merken aan de melodie.

(Lei, R. van der, Haverkort, F., & Noordman, L., 2016).

Elvis Presley - Can't Help Falling in Love ("Elvis Presley - Can't Help Falling In Love (Audio)", 2005).


Mijn opname van het nummer.

Van mijn medestudent Dominique Bosman kreeg ik de feedback om de kopjes Vorm en Betekenis bij de bovenstaande opdracht wat meer uit te werken en eventueel aan elkaar te koppelen.

GLVF

GLVF lied aanleren.docx

Bronvermelding