Zgoda labour camp

The Zgoda labour camp was a concentration camp for Silesians, Germans, and Poles, set up in February 1945 by the Soviet NKVD in Zgoda district of Świętochłowice, Silesia. It was controlled by the communist secret police until its closure by the Stalinist authorities of Poland in November of the same year.^[3]

Between 1943 and January 1945 during World War II, the camp in Świętochłowice operated as German Nazi Arbeitslager. It was a labour subcamp (Arbeitslager Eintrachtshütte) or the Eintrachthütte concentration camp of the Nazi concentration camp Auschwitz. After the NKVD transfer of the facility to MBP, Colonel Salomon Morel (age 26, with no relevant training) became the commander of the renamed Zgoda camp on 15 March 1945.

Zgoda Labour Camp operation

The Nazi German camp was evacuated by the Germans before 23 January 1945. However, its infrastructure was left intact and after a few weeks the camp was restored by the NKVD, disinfected, and repopulated in February 1945 with Silesian prisoners from Katowice, Bielsko and Nysa.^[3] It continued to be used until November of the same year, under the jurisdiction of the Ministry of Public Security of Poland. It was one of several camps of this type in Silesia (the central camp was the one in Jaworzno).^[1]

A plea by a Polish woman asking for the release of her husband from Zgoda. He was a civilian from Upper Silesia forced to sign a DVL list and sent to Nazi Germany for slave labor (from the IPN archives)

Following World War II, the communist authorities of Poland decided that the Silesian Volksdeutsche from the German DVL groups I and II were to be considered ethnically German. They were believed to have willingly collaborated with the Nazi regime in Upper Silesia during the war and were the subject of judiciary.^[1] People who signed or were compelled to sign the Nazi lists III and IV were freed from this procedure providing they swore an oath of loyalty to the Polish state.^[1] The decision to treat Silesian prisoners as Germans was motivated by prior dealings with the Volksdeutsche from the Nazi General Government, and did not take into account local conditions under which the population found themselves on DVL lists, often unwillingly.^[1] The policy was changed in 1946, and the criteria were no longer based on Volksdeutsche list number, but on specific actions of individual prisoners during the Nazi occupation of Poland.^[1]

About 6,000 persons were imprisoned at the Zgoda camp, 1/3 of them Germans (1,733 in August 1945 along with those from Upper Silesia).^[1][5] The first inmates were sent there by militia, security services and the Soviet NKVD.^[1] Some families took children with them to the camp,^[1] but such cases were marginal, and concerned a few mothers who did not want to leave their children alone.^[6] Statistics and witness statements speak of about 2 mothers with children below 1 to 5 years of age and perhaps 2 or 3 children 6 or 7 years old. This was a violation of a directive by Security Department that forbade admitting prisoners along with children below 13 years old, who were ordered to be handed over to state care instead.^[6]

Most camp inmates were over 40 years old.^[6] The majority consisted of Silesians from the Volksliste category I and II as well as ethnic Germans, with some ethnic Poles and at least 38 inmates of other nationalities.^[1] Women made up 17% of the camp prisoners in June 1945, but their number went down later (from 716 to just over 300).^[5][6] There was also a large group of people above 60 years old.^[6] Among the incarcerated were former Nazi Party members, including those with the rank of Ortsgruppenleiter,^[6] for instance several dozen Nazis from Prudnik and Głubczyce.^[6] Some inmates have been sentenced by the courts for criminal acts during Nazi occupation of Poland, one was sentenced for four years for oppressing the Polish population during the war.^[6]

https://en.wikipedia.org/wiki/Zgoda_labour_camp

Izrail Pliner

Izrail Izrailewicz Pliner (ros. Израиль Израилевич Плинер) (ur. 1896 w Postawach — zm. 23 lutego 1939 w Moskwie ) – naczelnik zarządu komunistycznych obozów koncentracyjnych - Gułagu NKWD w okresie od 16 sierpnia 1937 do 16 listopada 1938.

Urodził się w rodzinie żydowskiej. W roku 1919 w wieku 23 lat wstąpił do Armii Czerwonej. W 1922 roku wstąpił do partii komunistycznej. W latach 1922 – 1926 na różnych stanowiskach w Armii Czerwonej.

W 1926 roku wstąpił do OGPU. Następnie na różnych stanowiskach w OGPU NKWD. W okresie 1933-1935 na stanowisku Pomocnik Naczelnika Gułagu. W okresie 1935 – 1937 Zastępca Naczelnika Gułagu. Jednocześnie w okresie 1936-1938 Zastępca Naczelnika a następnie Naczelnik oddziałów do spraw przesiedleń ludności NKWD.

Naczelnik Zarządu komunistycznych obozów koncentracyjnych Gułag NKWD w okresie od 16 sierpnia 1937 do 16 listopada 1938. Był jednym z głównych współpracowników Nikołaja Jeżowa, szefa NKWD w latach 1936 – 1938 oraz współpracownikiem innych organizatorów Wielkiego Terroru w ZSRR. Według dokumentów NKWD w roku 1937 skazano 139 835 Polaków będących obywatelami ZSRR. Z tej liczby zamordowano bezpośrednio 111 091 Polaków, a 28 744 Polaków zesłano do komunistycznych obozów koncentracyjnych Gułag.

W roku 1937 kierował deportacją 172 tysięcy Koreańczyków obywateli ZSRR z radzieckiego Dalekiego Wschodu do Azji Środkowej (do Kazachstanu oraz do Uzbekistanu).

Na dzień 1 stycznia 1938 liczba więźniów Gułagu wynosiła 996 367 osób. W roku 1937 liczba śmierci więźniów Gułagu wyniosła 31 056 osób, w roku 1938 liczba śmierci więźniów Gułagu wyniosła 108 654 osób.

Odznaczony Orderem Lenina (1937) i odznaką "Honorowy Pracownik Czeki/OGPU". Po objęciu stanowiska 1-go zastępcy Szefa NKWD przez Ławrentija Berię w NKWD zaczęły się wewnętrzne czystki wymieniające ludzi Nikołaja Jeżowa na ludzi Ławrentija Berii. Izrail Pliner będący człowiekiem grupy Jeżowa został zwolniony z NKWD a następnie 14 listopada 1938 aresztowany.

22 lutego 1939 został skazany przez Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR na karę śmierci z zarzutu udziału w kontrewolucyjnej organizacji terrorystycznej, rozstrzelany następnego dnia. Ciało skremowano w krematorium na Cmentarzu Dońskim, prochy pochowano anonimowo.

Zrehabilitowany 27 października 1956 postanowieniem Kolegium Wojskowego SN ZSRR.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Izrail_Pliner