Klasa 8

Arkusz kalkulacyjny  - pliki do pobrania na lekcję

Katalog wymagań na poszczególne stopnie

Informatyka_kl_8.pdf
Podstawy języka HTML.pptx

Tekst do przekopiowania

O parku


Park Krajobrazowy "Dolina Baryczy" został utworzony 3 czerwca 1996 roku. 

Całkowita powierzchnia parku wynosi 87040 ha, z czego 70040 ha leży na 

obszarze województwa dolnośląskiego, a 17000 ha w granicach województwa wielkopolskiego.

Park położony jest na terenie dziewięciu gmin (sześciu w części dolnośląskiej 

oraz trzech w wielkopolskiej). W granicach parku znajdują się najcenniejsze przyrodniczo obszary 

Kotlin Milicko-Odolanowskiej oraz Żmigrodzkiej, jak również fragmenty Wysoczyzny Południowowielkopolskiej 

i Wału Trzebnickiego.


Historia powstania stawów


Oś parku stanowi rzeka Barycz, płynąca równoleżnikowo  ze wschodu na zachód. 

Ze względu na bardzo niewielki spadek (najmniejszy wśród polskich rzek) 

w dolinie rzeki możliwe było budowanie już w średniowieczu tanim kosztem 

dużych zbiorników wodnych, w których hodowano ryby. Obecnie łączna powierzchnia 

stawów rybnych na terenie parku wynosi blisko 7500 ha. Pogrupowane są 

one w kompleksy różnej wielkości, z których największy, jest kompleks Stawno, zajmujący 1630 ha.

Stawy, będące najbardziej charakterystycznym elementem krajobrazu Doliny Baryczy, łączą w sobie 

walory przyrodnicze (jako siedlisko wielu cennych  gatunków roślin i zwierząt) oraz kulturowe (jako wytwór działalności człowieka).


Zabytki kultury materialnej


Na obszarze parku zachowały się liczne zabytki kultury materialnej. 

Pozostałościami osadnictwa wczesnośredniowiecznego są grodziska (m.in. koło Kaszowa). 

Dobrze zachowała się barokowa architektura sakralna konstrukcji ryglowej 

z kościołem św. Andrzeja Boboli w Miliczu na czele. Walory kulturowe 

oraz przyrodnicze łączą liczne parki podworskie, z których w najlepszym 

stanie zachował się park w Miliczu. Pochodzenia kulturowego są również 

liczne szpalery i aleje starych drzew, głównie dębów.

Obrazek do pobrania

Strona interaktywna

<h2>Krótko o ptakach i rybach Doliny Baryczy</h2>

<p>Obszar słynie przede wszystkim z bogatej ornitofauny. Stwierdzono tu ponad 280 gatunków ptaków, w tym 169 lęgowych, które znajdują znakomite warunki do rozrodu zwłaszcza w ogromnych łanach szuwarów. Również lasy mają bardzo liczną awifaunę – przede wszystkim jest to bocian czarny i ptaki drapieżne: kania czarna i ruda, myszołów, trzmielojad, jastrząb, krogulec, a także lelek kozodój. Z kolei liczebność ptaków terenów otwartych drastycznie spadła, ze względu na regulacje koryta Baryczy; wyjątek stanowi tylko obszar tzw. łąk odolanowskich, gdzie jeszcze wciąż gniazdują liczne ich gatunki. Teren ten ma także bardzo duże znaczenie dla ptaków wędrujących wiosną i jesienią oraz jako tzw. pierzowisko. W parku stwierdzono 34 gatunki ryb, 13 gatunków płazów, 5 gatunków gadów oraz 56 gatunków ssaków. Aż 26 gatunków kręgowców zostało wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Są to: piskorz, różanka, traszka grzebieniasta, bąk, bączek, czapla purpurowa, świstun, rożeniec, hełmiatka, podgorzałka, kania czarna, kania ruda, orzeł bielik, orlik krzykliwy, zielonka, kulik wielki, rybitwa białowąsa, rybitwa białoskrzydła, podróżniczek, wąsatka, batalion, sieweczka obrożna, rybołów, sokół wędrowny, popielica i borowiaczek. W okresie jesiennym pojawia się szansa obserwacji ptasich przelotów, a największych stawach pod koniec wiosny i latem odbywają się pierzowiska – łabędzi, gęgaw i kaczek, które gromadzą się tam w celu wymiany upierzenia.

</p>

<p>Na stawach regularnie wyprowadza swe lęgi 60 gatunków ptaków wodno-błotnych, wiele innych zatrzymuje się na przelotach wiosną i jesienią, w tym tak egzotyczne gatunki jak czerwonak (flaming), pelikan różowy i warzęcha. Pozostałe gatunki gnieżdżą się w lasach, na łąkach jak również w bezpośrednim sąsiedztwie człowieka. Z ciekawych, a  jednocześnie dużych i łatwych do zaobserwowania gatunków, wspomnieć tu należy gęś gęgawę, bielika, błotniaka stawowego, bociana czarnego, kormorana, żurawia, czaplę siwą, perkozy i kaczki (krzyżówka, głowienka, czernica, cyranka, cyraneczka, płaskonos). Do gatunków bardzo cennych, zagrożonych wyginięciem i wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt należą 23 gatunki ptaków występujących na terenie parku: bąk, bączek, czapla purpurowa, świstun, rożeniec, hełmiatka, podgorzałka, kania czarna, kania ruda, bielik, orlik krzykliwy, zielonka, kulik wielki, rybitwa białowąsa, rybitwa białoskrzydła, podróżniczek i wąsatka.

</p>

<p>W parku występują 34 gatunki ryb, w tym zagrożone wyginięciem różanka, piskorz i koza złota. Park jest również środowiskiem życia dla 13 gatunków płazów: grzebiuszki ziemnej, kumaka nizinnego, ropuch – zielonej, szarej i paskówki, rzekotki drzewnej, traszki grzebieniastej i traszki zwyczajna oraz żab – trawnej, moczarowej, jeziorkowej, wodnej i śmieszki. Świat fauny kręgowej dopełnia 5 gatunków chronionych gadów (jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, padalec zwyczajny, zaskroniec, żmija zygzakowata) i 56 gatunków ssaków (w tym 29 gatunków chronionych: wszystkie ssaki owadożerne, wiewiórka pospolita, bóbr europejski, popielica, orzesznica, chomik europejski, gronostaj, łasica i wydra).

</p>

<p>Występują tu następujące gatunki ptaków o ciekawych nazwach: bączek, bąk, bielik, błotniak stawowy, bocian czarny, kania czarna, łabędź krzykliwy, podgorzałka, rybitwa czarna, rybitwa rzeczna, zielonka, zimorodek, perkoz dwuczuby, perkoz dzawoszyi, łabędź niemy, gęgawa, cyranka, czernica, krakwa, pustułka, łyska, wodnik, rycyk, brzegówka, brzęczka; w stosunkowo wysokim zagęszczeniu występują: bocian biały, kania ruda, kropiatka i żuraw. W okresie wędrówek występuje co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego następujących gatunków ptaków: żuraw, gęś zbożowa; ponadto spotykane są stada gęgawy do 1300 osobników i mieszane stada gęsi w ilości do 33000 osobników; ptaki wodno-błotne występują w koncentracjach powyżej 20000 osobników. W okresie zimy występuje co najmniej 1% populacji następujących gatunków ptaków: gęś zbożowa, mieszane stada gęsi do 20000 osobników; łabędź krzykliwy zimuje do 150 osobników; ptaki wodno-błotne występują w koncentracjach powyżej 20000 osobników.</p>


<h2>Inne zwierzęta</h2>

<h3>Owce</h3>

<p>Przy zakładaniu stawów w XVII w. wykorzystano zapewne tereny pozostałe po eksploatacji rudy darniowej. Funkcjonujący wcześniej w pobliskiej Rudzie Sułowskiej zakład hutniczy, zużywając duże ilości drewna, przyczynił się do wylesienia okolicy. Piaszczyste tereny nie mogły być wykorzystane dla uprawy roli. Optymalną formą zagospodarowania gruntów w wylesionych wówczas miejscach Doliny Baryczy było przeznaczenie ich pod wypas owiec. W sumie powstało tu kilkanaście dużych owczarni liczących po tysiąc i więcej sztuk. 250 m na północ od miejsca, w którym się znajdujemy, powstał również folwark z owczarnią. Folusz znajdujący się w Rudzie Sułowskiej, poruszany kołem młyńskim, przerabiał wełnę uzyskaną ze strzyżenia owiec na filc. Ostateczny kres istnieniu owczarstwa w Dolinie Baryczy przyniosła II wojna światowa. Owczarnia w Grabówce została spalona, a jej teren i dawne pastwiska porasta sosnowy las. Pozostałością po owczarstwie jest nazwa pobliskiego wzgórza – Baraniec. W Grabówce, wsi leżącej obok, warto zwrócić także uwagę na zachowane domy z muru pruskiego, okazały dąb przy skrzyżowaniu i gniazdo bocianie. Z Grabówki możliwe jest odbycie ciekawej wycieczki.

</p>

<p><a href="http://www.krainaniezwyklosci.pl/pl,owce,572.html">Zobacz więcej</a></p>


<h3>Żaba moczarowa</h3>


<p>Żaba moczarowa - długość ciała samic 4–8 cm, masa ciała 8–24 g, długość ciała samców 4–8 cm, masa ciała 8–30 g. Ciało delikatnej budowy, błona bębenkowa mniejsza od oka, oczy wypukłe. Skóra cienka i gładka. Na grzbiecie ciała wyraźnie widoczne fałdy grzbietowe. Ubarwienie podobne do ubarwienia żaby trawnej. Grzbiet ciała ubarwiony na różne odcienie koloru brązowego i pokryty licznymi, ciemniejszymi plamami. Brzuch biały, lub kremowy. Skóra na wewnętrznych powierzchniach kończyn tylnych jest przezroczysta. Cechą gatunkową żaby moczarowej jest występowanie okrągłych, niemal czarnych plam okolic brzeżnych ciała. Żywi się ślimakami, dżdżownicami, pająkami, owadami i ich larwami i innymi drobnymi zwierzętami.

</p>

<p>W chłodniejszych regionach zapada w sen zimowy – odbywa się to na lądzie, w różnych norach ziemnych, wnękach pod korzeniami drzew, pod stertami gałęzi lub pod darnią łąk. Budzi się ze snu zimowego zwykle w marcu i od razu rozpoczyna wędrówkę do najbliższych zbiorników wodnych, by odbyć gody i złożyć jaja. Ponieważ zimują dość daleko od stawów, wędrówka trwa dosyć długo. Samice składają jaja głównie nocą. Znajdujący się na nich samiec wypuszcza w tym samym czasie plemniki. Zapłodnienie następuje w wodzie. Głównym okresem składania jaj w Polsce jest koniec kwietnia, gdy woda osiągnie temperaturę przynajmniej 10 stopni Celsjusza. Jaja (tzw. skrzek) składane są jednorazowo i w jednym miejscu w postaci kulistej bryły.

</p>

<p>Liczba jaj składanych przez jedną samicę wynosi od 700 do 3000. Kijanki wylęgają się już z wykształconą płetwą ogonową, która służy im do poruszania się w wodzie. Oddychają za pomocą skrzeli zewnętrznych, które już na samym początku rozwoju kijanki przekształcają się w skrzela wewnętrzne. Odżywiają się odcedzając cząstki organiczne z wody lub zeskrobując je z roślin i przedmiotów w wodzie. W toku rozwoju powiększa się ich wielkość i wyrastają im kończyny. Na pewien czas przed przeobrażeniem przestają rosnąć. Młode osobniki po przeobrażeniu mają długość ok. 10–15 mm i wychodzą na ląd, zwykle podczas deszczu. Dojrzewają płciowo po 3 latach.

</p>

<div>Zobacz więcej</div>

Lekcje z Pythonem

Od królików do złotej proporcji

https://youtu.be/wb7kPaM8cfg 

Metoda połowienia

O co w niej chodzi? https://youtu.be/XTMUx_3mBIE 

Fraktale

Wykonaj w Scratchu program rysujący krzywą Kocha https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzywa_Kocha#Krok_0 

Zmodyfikuj swój program, aby rysował płatek Kocha