Thuyền trưởng đơn vị

Tôi nhớ vào khoảng năm tôi học lớp 7 (vậy vào khoảng cuối thập kỉ 80 của thế kỉ trước) thì được cho cuốn sách “Thuyền trưởng đơn vị” của tác giả “Vla-đi-mia Li-ốp-sin”. Đây là tựa nhỏ của cuốn sách:

Ghi chép từ nhật kí hàng hải, do tự tay Số Không viết trong thời gian thuyền đi trên biển và đại dương Số Học, Đại Số Học và Hình Học.

Cuốn sách này kể chuyện toán cho trẻ em. Tôi nhớ hồi đó đọc không hiểu được nhiều nhưng cảm thấy rất thú vị. Cuốn sách này do Nhà xuất bản Cầu vồng Liên Xô xuất bản năm 1984, in bìa cứng, giấy trắng với rất nhiều tranh minh họa màu rất đẹp, chỉ lật thôi cũng thích rồi.

Sau này cuốn sách bị lạc mất. May mắn vào khoảng năm 2008 tình cờ tôi gặp lại cuốn sách này, của Nhà xuất bản Văn học tái bản năm 2002. Lần này vẫn in theo bản cũ, nhưng bìa mềm, tranh bị lược bớt, chỉ còn màu trắng đen.

Ngày xưa tôi đọc không hiểu nhiều, nhưng câu chuyện về chiếc lá Mobius chỉ có một mặt thì nhớ mãi, vì Li-ốp-sin kể chuyện này rất hay.

Bây giờ dạy môn Tôpô tôi hơi ngạc nhiên khi thấy một số sinh viên đại học ngành toán chưa từng nghe nói tới lá Mobius. Vậy trong thời đại Internet hôm nay cuốn sách của Li-ốp-sin vẫn còn giá trị.

Tôi tìm thử trên mạng thì hóa ra nhiều người Việt, trong đó có những bậc cha mẹ trẻ cũng đang tìm lại cuốn sách này cho con đọc. Có vài người đã bỏ công quét và đánh máy để lên mạng cho mọi người tải về, thật đáng quí.

Tôi không biết tiếng Nga nên không tìm được quyển sách gốc, nhưng bản tiếng Anh có thể là: Vladimir Levshin, Nought the Seafarer. Đây là một trong bộ ba quyển, hai quyển kia là Three Days in Karlikania (Ba ngày ở nước tí hon ?) và Black Mask of Al-Jabr (Người mặt nạ đen ở xứ An-giép ?).

Ở đây tôi chỉ để trang bìa và chuyện “Một cái lá kì dị”. Cảm ơn người đã quét những trang này.

--------------------------------------------

Huỳnh Quang Vũ, 3/2011