Tâm lý y học là khoa học nghiên cứu tâm lý người bệnh, tâm lý nhân viên y tế trong quá trình phòng và chữa bệnh. Nó là khoa học cần thiết cho tất cả các thầy thuốc ở các chuyên khoa và nhờ nó nên nhu cầu điều trị toàn diện, nhu cầu không ngừng nâng cao cả sức khỏe thể chất lẫn sức khỏe tâm lý của con người ngày càng được đáp ứng tốt hơn. Tâm lý y học là lĩnh vực khoa học ứng dụng của tâm lý học.
Tâm lý học (psychology) bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, là sự kết hợp của “psyche” và “logos” (khoa học). Như vậy tâm lý học có nghĩa là khoa học về tâm hồn, khoa học nghiên cứu tâm trí. Hiện nay người ta định nghĩa tâm lý học như một khoa học nhân văn có mục đích diễn giải các hành vi ứng xử của con người trên cơ sở tâm trí bình thường hoặc bệnh lý. Nói cách khác mục tiêu nghiên cứu của tâm lý học là sự phối hợp của tư tưởng, cảm xúc và hành động của con người. Việc hiểu rõ khoa học tâm lý sẽ đóng góp nhiều cho ngành y.
Cán bộ y tế không phải là nhà tâm lý, nhưng họ sẽ không thể chăm sóc bệnh nhân nếu không chú ý đến các yếu tố tâm lý cũng như ảnh hưởng của mối quan hệ giữa cán bộ y tế với bệnh nhân trong mỗi giai đoạn điều trị, kể cả lần khám bệnh đầu tiên cho đến lúc nhập viện. Trong khi các chuyên ngành mà có liên quan đến ngành y hầu như không hoặc ít quan tâm đến những gì cán bộ y tế trải qua và cảm nhận, thường coi họ là một kỹ thuật viên, trong khi đó tâm lý học quan tâm đến bác sĩ y tá … ở góc độ nhân văn hơn, coi mỗi người là một cá thể riêng biệt với những cảm xúc, sở thích, lựa chọn, mong muốn… của riêng mình.
Chẳng hạn, tâm lý học đặt ra câu hỏi làm sao để cán bộ y tế cảm thấy thoải mái khi đối diện với một bệnh nhân khóc, đau khổ, làm sao thông báo với cha mẹ là con họ bị bệnh nan y. Tâm lý học cũng tìm hiểu vì sao có cán bộ y tế cảm thấy thoải mái khi chăm sóc người già hơn là trẻ nhỏ, vì sao khi đối diện với nỗi đau của bệnh nhân, có người dễ xúc động hơn những người khác. Nói cách khác, tâm lý học quan tâm đến sự khác biệt giữa các cá nhân từng cán bộ y tế, không phải để đánh giá rằng cá nhân này tiêu cực hay tích cực mà để giúp mỗi người hiểu và tự vấn về vấn đề của chính mình.
Chẳng hạn, tâm lý học giúp cán bộ y tế hiểu hơn vì sao, động cơ nào thúc đẩy họ hành nghề bác sỹ, y tá, khó khăn nào họ gặp phải trong mối quan hệ với bệnh nhân, làm sao để vượt qua khó khăn đó, ứng xử thế nào khi bệnh nhân tin tưởng mình tuyệt đối hoặc ngược lại, khi họ ngại vì mình còn là sinh viên… Vì vậy, dù nhân cách, sở thích, chuyên ngành tương lai của cán bộ y tế là gì (nhi khoa, tâm thần, phẫu thuật…) Tâm lý học giúp họ chăm sóc bệnh nhân tốt hơn với những gì họ đã có.
>>>>> Tâm lý học Y học là ngành được xây dựng để giúp cán bộ y tế hiểu tốt hơn những gì bệnh nhân nói, trải qua, cảm thấy, từ đó chăm sóc và điều trị tốt hơn. Nó còn giúp cán bộ y tế hiểu hơn về nhiệm vụ, trải nghiệm và cảm nhận của chính mình, từ đó cải thiện mối quan hệ cán bộ y tế - bệnh nhân. Tâm lý học y Học quan tâm đến bác sỹ như một con người, nghĩa là không phải ở khía cạnh kỹ thuật, mà là một chỉnh thể đầy đủ cảm xúc, lựa chọn, sở thích, mong muốn… riêng biệt