ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจและธำรงความเป็นไทย
วิเคราะห์พัฒนาการของไทยสมัยรัตนโกสินทร์ในด้านต่างๆ
วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของไทยในสมัยรัตนโกสินทร์
ปีพ.ศ 2328 หลังจากตั้งกรุงรัตนโกสินทร์ได้เพียงแค่ 3 ปี พระเจ้าปดุงกษัตริย์แห่งกรุงอังวะก็ได้ยกทัพทหารอังวะ 144,000 คน มาสุดที่กองทัพจากลุ่มอิรวดีเคยยกทัพมาโจมตีชาวสยาม โดยแยกกันโจมตี 5 ทิศทาง ตั้งแต่เชียงแสนถึงเมืองถลาง ศึกครั้งนั้นชาวเมียนมาได้กล่าวไว้ว่า หากพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงวางแผนพลาดแม้แต่นิดเดียว กรุงรัตนโกสินทร์แตกแน่ ชาวกรุงเทพฯ ใช้ยุทธวิธีใดที่ทำให้กองทัพเพียง 77,000 คน สามารถที่จะต้านกองทัพอังวะที่มีมากกว่าถึง 2 เท่าได้
พระพุทธ : ในยุคเริ่มต้นกรุงรัตนโกสินทร์นั้น การสร้างวัดวาอาราม บำรุงพระศาสนานับเป็นสิ่งสำคัญที่จะแสดงให้เห็นถึงความเจริญและความมั่นคงของบ้านเมือง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงให้ชะลอพระพุทธรูปจากหัวเมืองต่าง ๆ มาประดิษฐานยังเมืองบางกอก อีกนัยหนึ่งก็แสดงถึงพระราชอำนาจในการควบคุมหัวเมืองต่าง ๆ ด้วย
การจะเป็นบ้านเมืองขึ้นมาได้ ไม่ใช่แค่การมีคนมาอยู่อาศัย แต่รวมไปถึงการมีศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีด้วย และการรื้อฟื้นวัฒนธรรมประเพณีขึ้นมาหลังจากการเสียกรุงศรีอยุธยา ก็เหมือนการเก็บอิฐหัก กำแพงพุ มาซ่อม สร้างทุกสิ่งทุกอย่างขึ้น