• invloed bij het maken van keuzes: herlees deze inleiding grondig

  • kunnen beantwoorden: wat is je geweten?

• Gewetensvolle keuzes maken: grondig kennen

  • Waarom is ons gedrag geconditioneerd maar niet gedetermineerd?

  • Wat betekent "ethisch aanspreekbaar zijn"?

  • Wat is een gewetensvolle handeling dus?

• Stadia van Kohlberg: grondig herlezen + ja-nee-vragen over kunnen beantwoorden (over de fasen en de inhoud)

• oefeningen 1 tot 3: niet kennen

• oefening 4: Bijbelboek Jona:

  • Bijbelverhaal niet vanbuiten kennen, grondig herlezen

  • "achtergrondinfo bij het verhaal"

    • •  grondig lezen

      • woorden begrijpen en kunnen uitleggen

      • ja/nee-vragen over kunnen beantwoorden

• Veerkrachthuis:

  • grondig herlezen

  • woorden begrijpen

  • ja/nee-vragen over kunnen beantwoorden

I went out to the déjunér

And I wanted something to drink

Organic juice or regular

Without or without pulp

It's embarassing

I just wanted something to drink 

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

I went out to the local coffee shop

And I wanted something to drink

You want double shot latté

Caramel machiato, frappucion, Cappuccino soy milk

It's embarassing

I just want to drink something 

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

It's an ankle deep river that you can drown in 

Cause there's too much of everything

I went out to the local mademoiselle

Cause I wanted something too feel

I was feeling bad, feeling good

Feeling sad, feeling something you know

It's embarassing

Feelings are not that convincing 

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

Too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

It's an ?? that you can drown in 

Cause there's too much of everything

Regular? Or sugar free

Organic regular?

Or regular regular

Regular regular

What would Jay-Z do?

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

Too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

Cause there's too much of everything

Too much of everything

Too much of everything in this world

Pluraliteit : Jona komt om het schip in aanraking met metgezellen van vreemde achtergrond, die elk tot hun eigen god bidden. Zij doen alles om Jona te redden, willen zijn dood vermijden, bidden daarvoor zelfs tot JHWH. De bewoners van Nineve behoren tot een vreemd volk, de Assyriërs; niettegenstaande dit bekeren zij zich toch.

Roeping en verantwoordelijkheid : Jona krijgt een opdracht van God, en vlucht hiervoor weg. Jona krijgt een opdracht in Nineve bekering te gaan prediken, en neemt deze opdracht niet serieus, is zelfs boos wanneer Nineve gered wordt.

Vergeving : de latere misdaden van de Assyriërs, maken vergeving aan hen bijna onmogelijk. Toch wordt Jona opgedragen om, door prediking, hun leven te redden.

Vasten, boete en bekering: de Ninevieten vaardigen een periode van vasten, boete en bekering uit om het onheil af te wenden.

Verrijzenis: de drie dagen dat Jona in de buik van het zeemonster was, worden vergeleken met de tijd dat Jezus in zijn graf van voor zijn verrijzenis.

(bron: Bijbelfiche Jona: Thomas - Godsdienstonderwijs.be (kuleuven.be) )

Achtergrondinformatie:

- Roeping in de Bijbelse zin is een uitverkiezing, maar houdt altijd een opdracht in. En die kan haaks staan op de wensen en de visie van de geroepene.

- Verantwoordelijkheid opnemen voor anderen is niet altijd een gemakkelijke weg en roept soms weerstand op. In elk van ons schuilt een Jona die wel eens op de vlucht slaat voor een opdracht waarmee we, als gevolg van onvoorziene omstandigheden, anderen uit de penarie moeten helpen.

- Vergeving is altijd voorwaardelijk: zonder een doorleefde en gemeende erkenning van de fout door de dader, is er geen vergiffenis mogelijk.

- Anderzijds is vergeving ook een belofte die voorafgaat aan de bekentenis: wie vergiffenis mag verwachten, zal makkelijker de verantwoordelijkheid voor het aangedane leed op zich nemen. In die zin is vergeving altijd onvoorwaardelijk.

- Vergeving bevrijdt de schuldige uit het onomkeerbare en geeft hem de kans de 'oude' mens af te leggen en opnieuw te beginnen als een 'ander'.

- We moeten altijd streven naar evenwicht en harmonie tussen rechtvaardigheid en barmhartigheid. Met rechtvaardigheid alleen komen we in een keiharde wereld terecht. Met enkel barmhartigheid blijft het slachtoffer in de kou staan.

- Jahwe is geen onverschillige God. Hij is de Rechtvaardige die optreedt tegen wie kwaad aanricht, maar Hij is ook de Barmhartige die mededogen heeft voor wie zijn fout bekent en zich bekeert. In de Bijbelse traditie echter overschrijdt het onvoorwaardelijke karakter van Jahwe's barmhartigheid, zijn 'overvloed aan liefde', de soms te afgemeten vraag naar rechtvaardigheid. (Burggraeve p 125)

(bron: barmhartigheid als antwoord op lijden: Thomas - Godsdienstonderwijs.be (kuleuven.be) )

Tekst voor de 3de zondag door het jaar: 3de Zondag door het jaar B, 21 en 22 januari 2012

Beste mensen,

We hoorden in de eerste lezing een stukje uit het verhaal van Jona. Ken je het nog?

Jona is die profeet die van God naar Nineve moet, een grote stad waar d mensen heel slecht bezig zijn en in zonde leven. Maar Jona wil niet. Ken je die reflex? Hij denkt: ze moeten het maar weten; als ze zo slecht leven dan moet God hen maar straffen; het is hun verdiende loon.

En hij vlucht weg met een boot; als het stormt gooit de bemanning hem overboord omdat die storm zijn schuld is - denken ze; en een walvis slokt hem op en spuwt hem terug op het strand. Hij staat weer waar hij vertrokken was en God zegt Ga! En hij gaat met een lang gat en met lood in zijn schoenen - drie dagen trekt hij door Nineve, zo veel lood zit er in zijn schoenen. En als de Ninevieten zich bekeren is hij kwaad. Zie je wel - denkt hij - ik ken Hem daarboven, ze bidden een beetje en Hij laat zich weer vermurwen en Hij vergeeft hen. Het is niet eerlijk.

En dan komt God bij hem staan met de vraag: waarom ben je kwaad omdat ik goed ben?

De Joden lezen dit verhaal op Yom Kippoer, de grote verzoendag. Dat is hun grootste feest en dat komt 10 dagen na hun Nieuwjaar. (ergens in sept - okt; ik ben dus eigenlijk een beetje te laat, ook voor ons Nieuwjaar - we zijn al 22 dagen verder) Op Nieuwjaar - Rosj-hasjanah, krijgen zij de vraag mee: heb ik in het voorbije jaar goed geleefd, heb ik mij goed gedragen tegenover God en tegenover mijn medemens. 10 dagen lang moeten ze daarover nadenken en dan komt Yom Kippoer, de grote verzoendag. Op die dag hopen ze dat God hen hun fouten zal vergeven.

Zij geloven (of stellen het zo voor) dat bij de geboorte van de mens een boek gestart  wordt waarin al hun daden worden opgetekend, de goede en de slechte. Ze hopen dus dat op Yom Kippoer hun slechte daden weer worden uitgegomd, want anders zou dat wel eens nare gevolgen kunnen hebben. In dat verband las ik bij Sid Bachrach - in zijn boekje “zo zoet als honing” - een beroemd verhaal over een Joodse vrouw die aan de hemelpoort komt. Daar worden al haar daden gewogen, de goede en de slechte. Toen al haar daden gewogen waren bleef de balans perfect in evenwicht. Wat nu? Mag zij nu naar de hemel of moet ze naar de hel? Uiteindelijk vonden ze een oude jas die uit de zak met al haar daden gevallen was. Ze legden die jas op de weegschaal en langzaam boog de schaal over in de richting van de goede daden. Jaren geleden had ze in het dorp een bedelaar gezien die verschrikkelijk koud had. Ze was op zolder haar oude jas gaan zoeken en had die aan de bedelaar gegeven. Dit verhaal wordt verteld om duidelijk te maken dat je met één oude jas, met één goede daad het verschil kunt maken.

Ik keer nog even terug naar de kwaadheid van Jona. Hij was kwaad omdat God zich weer laat vermurwen. Eigenlijk is hij jaloers. Hij gaat uit van de idee: ik heb mij al die jaren ingespannen om goed te leven. En die mensen uit Nineve die hebben de hele tijd slecht geleefd, geprofiteerd van anderen, kwaad gedaan. En toch vergeeft God hen omdat ze zich nu bekeren. Waarom heb ik mij dan mijn hele leven ingespannen. Ik had beter ook geprofiteerd en heel op het laatste mij ‘bekeerd’ tot God. Het is dezelfde vraag die we vinden in het verhaal van de Goede Vader en de verloren zoon. Als zijn zoon terugkomt viert hij feest “omdat zijn zoon verloren was en weer teruggevonden”. Maar de oudste wil niet binnenkomen.

Verhalen over de hemel aan het einde van het leven. Blijkbaar hebben mensen het nog niet door. De hemel begint niet bij de dood. De hemel - het Rijk Gods, het rijk van Gods liefde begint hier en nu. Jezus zegt: de tijd is daar, het is hoogtijd, het Rijk Gods is nabij.

Maar wat betekent dat? Het Rijk Gods, het rijk van de liefde is héél dicht, het plakt op je vel, het zit in het diepste van je hart. Het zit zo dicht dat we het soms niet zien.

Kom, zegt hij, we gaan eraan beginnen, het is eigenlijk al bezig.

En we moeten dat niet ver gaan zoeken. Voor Jezus is dat heel concreet; verderop in het evangelie klinkt het: Armen krijgen een blijde boodschap, blinden zien en lammen lopen, gevangenen wordt vrijheid aangezegd en verdrukten gaan in vrijheid.

Wanneer heb ik voor het laatst de kant gekozen van een arme?

Wanneer heb ik voor het laatst tijd gemaakt voor een eenzame mens?

Wanneer heb ik écht iets gedaan voor mensen die aan de kant staan?

Durf ik opkomen voor asielzoekers, vluchtelingen, vreemden? Ook als de mensen rond ons daar niets moeten van weten.

Wanneer heb ik het laatst gezorgd voor een zieke of voor een mens met een handicap?

We moeten niet te lang nadenken over die vragen.

We moeten de handen uit de mouwen steken en er aan werken.

Maar zelfs hier zit er nog een addertje onder het gras. We zouden kunnen denken dat we zo onze hemel moeten of kunnen verdienen. We hebben hier wel eens gehoord en ikzelf heb hier wel eens gezegd dat alleen op die manier het Rijk Gods waar kan worden. Ik denk dat we die pretentie niet moeten koesteren.

God maakt zijn Rijk waar, ook zonder ons.

Alleen - als we meewerken aan zijn droom, als we meestappen in zijn verhaal, in zijn manier van leven dan moeten we niet wachten tot na de dood, maar dan mogen we hier en nu al proeven van de zoetheid en de warmte van Gods liefde.

(bron: Philippe Van den Bussche - gedeeld via de facebookpagina godsdienstleerkrachten)