De Duinkoning van Castricum

De Noord-Hollandse omgeving van Castricum beschikt over tal van archeologische en geologische aanwijzingen waaruit men kan afleiden dat de regio bijzonder interessant is voor oudheidkundigen. Ook de oude naam Castricum is een nader onderzoek waard, edoch ontbreekt de ogenschijnlijk oude plaatsnaam in de lijst van Romeinse kampnamen. We zullen derhalve voorzichtig enkele namen transformeren in de juiste klinker-stelling en op onderzoek gaan naar de bijbehorende woordentaal. Het oude Castricum ontmoette men in de Romeinse tijd al na het scheepskamp Navalia (nu Velsen), daar waar de schepen veilig werden geacht, op weg naar de volgende legerhalte, de Romeinse kustwacht te Mararmanis Litus (nu het Camperduin), daar waar het strand veilig is, alwaar de Zeekusten werden bewaakt door de Marine-armani. Die kustwacht zou men vandaag de dag waarschijnlijk veelal meer de 'Coastguard' noemen, denkbeeldig in het Spaans Guarda del Costa.

We gaan nu naar een diepergaande, naamkundige analyse; dat noemt men wel in de Taalgeschiedenis duiken. In het regionale centrum liggen enkele namen die opvallen. Te beginnen "Dorcamp", een doortrek-kamp of ouder een Deurkemp, een toegangskamp,  De Cieweg kan een eenvoudige kei-weg zijn, maar ook een Latijnse vervoeging. Die klinkt dan in de eerste transformatie naar Ceia en in de tweede als Caeo, of Quasia. Dit kan in principe nog van alles zijn. Dan de naam "Het Strengh" wat vrij eenvoudig lijkt op Strang of Strong. De Armada dan als sterke kracht of macht. Tot slot dan nog de kernnaam van die oude woonplaats Castricum. Dit is om te beginnen overduidelijk een heim-naam. We verwijderen dit element uit de naam en houden dan Castric over. Dat is een samenstelling van Cast en van Ric. Dat stamheim kende derhalve een Coast of ouder Kust samengesteld met den Rex of koning, welke aan zee woonde. De Zee-, Kust- of Duinkoning zal dien machtige naam geweest kunnen zijn in het land der Friese koningen. In enkele niet al te oude bronnen is in deze omgeving de naam van Richara opgevallen, het Rex bijvoegsel dus. Rechold of Rachuld vormen de oudere varianten van deze rivier. Die oudere Rekere ligt vermoedelijk ergens in de omgeving buiten Castricum. Die naam valt uiteen in het oude Richara (koning met heir of opvolger) of nog oudere Rechoro (koning met goud). Een internationalere naam voor deze plaats of herberg zou derhalve zijn Coast King Heir (-berg) of Costa del Cang Casa (Casa+ stellingen: Castellum). Hoe het ook zij, met Castricum, heeft ons land Nederland, zodoende een interessante inheemse, Westfriese, heimnaam opgeleverd, die toch echt behoorlijk oud en bewezen gevonden mag worden uit Kust en Rich. Een Portugese kaart uit 800 AD in een artikel van mij, komt nog wel met één klein naampje op die plaats aanzetten, te weten: Carjar, later nogmaals als Carja (-volk) genoteerd. Die oude kaart lijkt in het Spaans geschreven te zijn en toont ook een groot waterreservoir in dit gebied. Wellicht een Germaanse stamnaam, danwel het woord cargar wat belasting, of 'tol betalen', betekent, of als dat allemaal nog niet juist is, misschien het Franse woord 'chercher' voor kustwacht. Het land van de Duinkoning, blijft derhalve een spannend gebied, vooral voor de Kennemers (destijds Kaninefaten), uit deze West-Friese streek!

Gerelateerd:

• Over Frieslands Verleden

• Roman Sites in Frisia

© 2022 F.N. Heinsius