KOVID-19: korona ena VosavakaViti

E volai e na VosavakaViti Raraba na itukutuku baleta na 'korona' e tabaki eke. Na VosavakaViti Raraba na vosa eda kila vakalewe levu. E dau vakayagataki ni da sota ia ni da duidui vanua, vakabibi ena veitauni. E vakayagataki vakalevu e na lotu, matanitu, koronivuli, retio, niusiveva, tivi ena gauna kei na vanua e gadrevi kina na vosavakaviti. E levu na ivola tabaki ena VosavakaViti e vakayagataka na VosavakaViti Raraba.

Era duatani na vosanivanua kei Viti. Qo o ira na vosa ni veivanua vakaturaga, era kilai tani kina na lewenivanua oya se leweni yavusa oya. E duidui na VosavakaViti Raraba ni sega ni dua vakatabaki dua na kena vanua baleta ni da vakayagataka raraba na lewei Viti.

Na nomuni dauniveiqaravi ena tabana qo o Apolonia Tamata. Kevaka o gadreva me tabaki eke na itukutuku baleta na mate qo na korona, na itukutuku o vola, katona se droinitaka, qai vakauta mai ina noqu imeli qo: apolonia.tamata@usp.ac.fj

1: Na cava sara mada na KOVID-19?

2: Me da qarauni keda vakacava?

Me da veiyawaki katudua se me rauta e 2 na mita. Kakua na sosoqoni me vaka na gunu yaqona. Kakua na wavoki. Tiko ga e vale!

Me da taqomaka na noda vuvale. Kua tale ni o vakadewava vei ratou na KOVID-19. Sa kua na ivakarau me vaka na veimoko, regu, na bilo vata se sevuni vata. Me sa vakasavasavataki vakawasoma e na wainimate na noda vale.

Kakua ni o tara na matamu, ucumu kei na gusumu! Kakua ni o kasivi. Ke o gunu yaqona, vinaka cake me dua ga na nomu bilo. Kakua ni o kavuru. Mo kua ni beitaki ni o vakadewava na KOVID-19.

E rawa ni da valuta na KOVID-19 kevaka eda tiko vakadua e vale. Kua na wavoki, tiko ga i vale!

Kevaka e tuburi iko na katakata, vu mamaca, taqa se leka na nomu icegu, qirita sara na Tabacakacaka ni Bula ena naba 158. E sega ni saumi.

Ia qo, kevaka e dua e vakayacora tiko na itovo e veivakasaurarataki se veivakamavoataki e vale, qirita sara na 1560, oya na National Domestic Violence, se kevaka e vakayacori tiko vua e dua na gone, qirita na 1325, oya na Child Helpline, naba kece ga e ciqoma.


Vakadewataki. Vodafone ena COVID-19 kei na GBVCOVID19.

KOVID Vakabekataki_01may.mp4

Wilika, rogoca qo - so na itukutuku e sa vakalasuya na Matabose ni Bula i Vuravura (WHO)

https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public/myth-busters


3: Na cava soti na kena lawa?

http://www.health.gov.fj/wp-content/uploads/2020/04/Appendix-6-Information-on-Suva-Lockdown.pdf

E sa vakatabui ka sogolati o Suva tekivu mai na wavu e Delainavesi, kauta yani i na isema ni gaunisala e Sawani, ina wavu levu e Nausori. E a tekvu ena ika3 ni Epereli 2020, 5 na kaloko ena matakalailai, me 14 na siga. E lomai Suva: E sa vakatabui na takoso yani kei na takoso mai ena ilati kei Suva era sa makataki tiko qori. O ira ga era cakacaka ena tabana ni bula ena vakatarai ira na ovisa ena iyalayala ni sogolati. Era na sogo na veitabana ni veiqaravi tale eso e okati me ra sega ni bibi sara.

Era na dola tiko na sitoa era volitaka na kakana vaka kina na makete. E rawa ni dola na valenikana ia mera musuka na iwiliwili ni tamata era curu yani me lailai mai na 20, me ra veiyawaki o ira era dabe kei ira era se laini, me sa mua na nodra veiqaravi me ra sa tauri ota kei na tekawei.

Era na dola tiko na baqe me rawa ni ra tauri ilavo na lewenivanua.

Era na dola tiko na famasi se kemesi me rawa ni ra voli wainimate na lewenivanua.

Ena dola tiko na FNPF me rawa ni ra tauri ilavo o ira era lewena.

Ena tiko o ira era na gadreva na veiqaravi eso ni tabana ni bula e Suva me vaka na veisele kei na daelasis, era na vakatarai me ra takoso.

4: iTukutuku mai na Matanitu

E rogoci ena vidio e cake ni vakadewataki tale ga ena Vosavakaviti na itukutuku e baleta na KOVID-19 mai Niusiladi.

5: Bulago mai noda

Vuluvulu.mp4

Na yaloyalo e vakarautaka o Simione Sevudredre e sa koto qori e cake, kei na kena e vakarautaka na itini o DigitalMata e koto qori e ra.

animated FJ4.mp4

Ena gauna e mai soqolati kina o Suva, sa dredre na voli kakana vakabibi na kakana dina, kakana draudrau, ika kei na sasalu. Tekivutaki kina e na iVolaMata na vanua ni veivoli. E vica wale sara na kena ivakaraitaki sa kabi toka qori e ra:

Sarava e ke na iyaloyalo e vica a katona mai Yawai o qasenivuli DrT. Yacana dina o Tarisi Vunidilo :