ΓΙΕ ΜΟΥ ΜΟΝΑΚΡΙΒΕ ΜΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΡΓΑΝΤΑΣ
Γιε μου, μονάκριβε μου,σε μαρμαρώσανεσε μια μικρή πλατείασαν σε σκοτώσανε.Και γράψανε στην πλάκαμε τόση υποκρισία:"έπεσε πολεμώνταςγια την Ελευθερία".Μα εγώ, μικρό μου αγόρι,που σε μεγάλωσα,σε φύλαξα απ' το ξεροβόρικαι σ' ανάστησα,σου δίνω την ευχή μουκαι τη συμβουλή μουνα λες σ' αυτούς που σε κοιτάνεμε λυπημένα βλέμματαπως βρίσκεσαι εκεί,γιατί σου είπαν ψέματα.
Embedded Files
ΞΕΡΕΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΜΠ. ΜΠΡΕΧΤ
Στρατηγέ, το τανκ σου είναι δυνατό μηχάνημαθερίζει δάση ολόκληρα, κι εκατοντάδες άντρες αφανίζει.Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:Χρειάζεται οδηγό.Στρατηγέ, το βομβαρδιστικό σου είναι πολυδύναμο.Πετάει πιο γρήγορα απ΄ τον άνεμο, κι απ΄ τον ελέφαντασηκώνει βάρος πιο πολύ.Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:Χρειάζεται πιλότο.Στρατηγέ, ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ.Ξέρει να πετάει, ξέρει και να σκοτώνει.Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:ΞΕΡΕΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ
Στρατηγέ, το τανκ σου είναι δυνατό μηχάνημαθερίζει δάση ολόκληρα, κι εκατοντάδες άντρες αφανίζει.Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:Χρειάζεται οδηγό.Στρατηγέ, το βομβαρδιστικό σου είναι πολυδύναμο.Πετάει πιο γρήγορα απ΄ τον άνεμο, κι απ΄ τον ελέφαντασηκώνει βάρος πιο πολύ.Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:Χρειάζεται πιλότο.Στρατηγέ, ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ.Ξέρει να πετάει, ξέρει και να σκοτώνει.Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:ΞΕΡΕΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ(απόδοση Γιάννη Ρίτσου)
Εγώ είμαι, εγώ είμαι που χτυπάω την πόρτα σας.Εδώ ή αλλού, χτυπάω όλες τις πόρτεςω, μην τρομάζετε καθόλου που είμαι αθώρητηκανένας μια μικρή νεκρή δεν μπορεί να δει.Εδώ και δέκα χρόνια εδώ καθόμουναστη Χιροσίμα ο θάνατος με βρήκεκι είμαι παιδί, τα εφτά δεν τα καλόκλεισα,μα τα νεκρά παιδιά δε μεγαλώνουν.Πήραν πρώτα φωτιά οι μακριές πλεξούδες μουμου καήκανε τα χέρια και τα μάτιαόλη-όλη μια φουχτίτσα στάχτη απόμεινατην πήρε ο άνεμος κι αυτή σ' ένα ουρανό συγνεφιασμένο.Ω, μη θαρρείτε πως ζητάω για μένα τίποτα,κανείς εμένα δε μπορεί να με γλυκάνειτι το παιδί που σαν κομμάτι εφημερίδα κάηκεδε μπορεί πια τις καραμέλες σας να φάει.Εγώ είμαι που χτυπάω την πόρτα σας, ακούστε με,φιλέψτε με μονάχα την υπογραφή σαςέτσι που τα παιδάκια πια να μη σκοτώνονταικαι να μπορούν να τρώνε καραμέλες.
Εγώ είμαι, εγώ είμαι που χτυπάω την πόρτα σας.Εδώ ή αλλού, χτυπάω όλες τις πόρτεςω, μην τρομάζετε καθόλου που είμαι αθώρητηκανένας μια μικρή νεκρή δεν μπορεί να δει.Εδώ και δέκα χρόνια εδώ καθόμουναστη Χιροσίμα ο θάνατος με βρήκεκι είμαι παιδί, τα εφτά δεν τα καλόκλεισα,μα τα νεκρά παιδιά δε μεγαλώνουν.Πήραν πρώτα φωτιά οι μακριές πλεξούδες μουμου καήκανε τα χέρια και τα μάτιαόλη-όλη μια φουχτίτσα στάχτη απόμεινατην πήρε ο άνεμος κι αυτή σ' ένα ουρανό συγνεφιασμένο.Ω, μη θαρρείτε πως ζητάω για μένα τίποτα,κανείς εμένα δε μπορεί να με γλυκάνειτι το παιδί που σαν κομμάτι εφημερίδα κάηκεδε μπορεί πια τις καραμέλες σας να φάει.Εγώ είμαι που χτυπάω την πόρτα σας, ακούστε με,φιλέψτε με μονάχα την υπογραφή σαςέτσι που τα παιδάκια πια να μη σκοτώνονταικαι να μπορούν να τρώνε καραμέλες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Τ' όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνηΤ' όνειρο της μάνας είναι η ειρήνηΤα λόγια της αγάπης κάτω απ' τα δέντραείναι η ειρήνηΟ πατέρας που γυρνάει τ' απόβραδο μ' ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτιαμ' ένα ζεμπίλι στα χέρια του γεμάτο φρούτακαι οι σταγόνες του ιδρώτα στο μέτωπό τουείναι όπως οι σταγόνες του σταμνιού που παγώνει το νερό στο παράθυρο,είναι η ειρήνη.Όταν οι ουλές απ' τις λαβωματιές κλείνουν στο πρόσωπο του κόσμουκαι μες στους λάκους που ' καψε η πυρακαϊά δένει τα πρώτα της μπουμπούκια η ελπίδακι οι νεκροί μπορούν να γείρουν στον πλευρό τους και να κοιμηθούν δίχως παράπονοξέροντας πως δεν πήγε το αίμα τους του κάκου,είναι η ειρήνη.Ειρήνη είναι η μυρουδιά του φαγητού το βράδυ,τότε που το σταμάτημα του αυτοκινήτου στο δρόμο δεν είναι φόβος,τότε που το χτύπημα στην πόρτα σημαίνει φίλος,και το άνοιγμα του παραθύρου κάθε ώρα σημαίνει ουρανός,γιορτάζοντας τα μάτια μας με τις μακρινές καμπάνες των χρωμάτων του,είναι ειρήνη.Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα κι ένα βιβλίο μπροστά στοπαιδί που ξυπνάει.Τότε που τα στάχυα γέρνουν το 'να στ' άλλο λέγοντας: το φως, το φωςκαι ξεχειλάει η στεφάνη του ορίζοντα φως,είναι η ειρήνη.Τότε που οι φυλακές επισκευάζονται να γίνουν βιβλιοθήκες,τότε που ένα τραγούδι ανεβαίνει από κατώφλι σε κατώφλι τη νύχτα,τότε που τ' ανοιξιάτικο φεγγάρι βγαίνει απ' το σύγνεφοόπως βγαίνει απ' το κουρείο της συνοικίας φρεσκοξυρισμένος οεργάτης το Σαββατόβραδο,είναι η ειρήνη.Τότε που η μέρα που πέρασε, δεν είναι μια μέρα που χάθηκε,μα είναι η ρίζα που ανεβάζει τα φύλλα της χαράς μέσα στο βράδυκι είναι μια κερδισμένη μέρα κι ένας δίκαιο ύπνος,που νιώθεις πάλι ο ήλιος να δένει βιαστικά τα κορφίνια τουνα κυνηγήσει τη λύπη απ' τις γωνιές του χρόνου,είναι η ειρήνη.Ειρήνη είναι οι θημωνιές των αχτίνων στους κάμπους του καλοκαιριούείναι τ' αλφαβητάρι της καλοσύνης στα γόνατα της αυγής.Όταν λες: αδελφές μου, - όταν λέμε: αύριο θα χτίσουμε.όταν χτίζουμε και τραγουδάμε,είναι η ειρήνη.Τότε που ο θάνατος πιάνει λίγο τόπο στην καρδιάκι οι καμινάδες δείχνουν με σίγουρα δάχτυλα την ευτυχία,τότε που το μεγάλο γαρίφαλο του δειλινούτο ίδιο μπορεί να το μυρίσει ο ποιητής κι ο προλετάριος,είναι η ειρήνη.Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπωνείναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμουείναι το χαμόγελο της μάναςΤίποτ' άλλο δεν είναι η ειρήνη.Και τ' αλέτρια που χαράζουν βαθιές αυλακιές σ' όλη της γης,ένα όνομα μονάχα γράφουν:Ειρήνη.Τίποτ' άλλο. ΕιρήνηΠάνω στις ράγες των στίχων μουτο τραίνο που προχωρεί στο μέλλονφορτωμένο στάρι και τριαντάφυλλα,είναι η ειρήνηΑδέρφια,μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρά μαςΔώστε τα χέρια αδέρφια μου,αυτό ' ναι η ειρήνη.
Τ' όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνηΤ' όνειρο της μάνας είναι η ειρήνηΤα λόγια της αγάπης κάτω απ' τα δέντραείναι η ειρήνηΟ πατέρας που γυρνάει τ' απόβραδο μ' ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτιαμ' ένα ζεμπίλι στα χέρια του γεμάτο φρούτακαι οι σταγόνες του ιδρώτα στο μέτωπό τουείναι όπως οι σταγόνες του σταμνιού που παγώνει το νερό στο παράθυρο,είναι η ειρήνη.Όταν οι ουλές απ' τις λαβωματιές κλείνουν στο πρόσωπο του κόσμουκαι μες στους λάκους που ' καψε η πυρακαϊά δένει τα πρώτα της μπουμπούκια η ελπίδακι οι νεκροί μπορούν να γείρουν στον πλευρό τους και να κοιμηθούν δίχως παράπονοξέροντας πως δεν πήγε το αίμα τους του κάκου,είναι η ειρήνη.Ειρήνη είναι η μυρουδιά του φαγητού το βράδυ,τότε που το σταμάτημα του αυτοκινήτου στο δρόμο δεν είναι φόβος,τότε που το χτύπημα στην πόρτα σημαίνει φίλος,και το άνοιγμα του παραθύρου κάθε ώρα σημαίνει ουρανός,γιορτάζοντας τα μάτια μας με τις μακρινές καμπάνες των χρωμάτων του,είναι ειρήνη.Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα κι ένα βιβλίο μπροστά στοπαιδί που ξυπνάει.Τότε που τα στάχυα γέρνουν το 'να στ' άλλο λέγοντας: το φως, το φωςκαι ξεχειλάει η στεφάνη του ορίζοντα φως,είναι η ειρήνη.Τότε που οι φυλακές επισκευάζονται να γίνουν βιβλιοθήκες,τότε που ένα τραγούδι ανεβαίνει από κατώφλι σε κατώφλι τη νύχτα,τότε που τ' ανοιξιάτικο φεγγάρι βγαίνει απ' το σύγνεφοόπως βγαίνει απ' το κουρείο της συνοικίας φρεσκοξυρισμένος οεργάτης το Σαββατόβραδο,είναι η ειρήνη.Τότε που η μέρα που πέρασε, δεν είναι μια μέρα που χάθηκε,μα είναι η ρίζα που ανεβάζει τα φύλλα της χαράς μέσα στο βράδυκι είναι μια κερδισμένη μέρα κι ένας δίκαιο ύπνος,που νιώθεις πάλι ο ήλιος να δένει βιαστικά τα κορφίνια τουνα κυνηγήσει τη λύπη απ' τις γωνιές του χρόνου,είναι η ειρήνη.Ειρήνη είναι οι θημωνιές των αχτίνων στους κάμπους του καλοκαιριούείναι τ' αλφαβητάρι της καλοσύνης στα γόνατα της αυγής.Όταν λες: αδελφές μου, - όταν λέμε: αύριο θα χτίσουμε.όταν χτίζουμε και τραγουδάμε,είναι η ειρήνη.Τότε που ο θάνατος πιάνει λίγο τόπο στην καρδιάκι οι καμινάδες δείχνουν με σίγουρα δάχτυλα την ευτυχία,τότε που το μεγάλο γαρίφαλο του δειλινούτο ίδιο μπορεί να το μυρίσει ο ποιητής κι ο προλετάριος,είναι η ειρήνη.Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπωνείναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμουείναι το χαμόγελο της μάναςΤίποτ' άλλο δεν είναι η ειρήνη.Και τ' αλέτρια που χαράζουν βαθιές αυλακιές σ' όλη της γης,ένα όνομα μονάχα γράφουν:Ειρήνη.Τίποτ' άλλο. ΕιρήνηΠάνω στις ράγες των στίχων μουτο τραίνο που προχωρεί στο μέλλονφορτωμένο στάρι και τριαντάφυλλα,είναι η ειρήνηΑδέρφια,μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρά μαςΔώστε τα χέρια αδέρφια μου,αυτό ' ναι η ειρήνη.
Σκέψεις ενός παιδιού για τον πόλεμο: Στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου, η 12χρονη Eβραία Άννα Φρανκ έγραφε τις σκέψεις της στο ημερολόγιό της, ενώ κρυβόταν από τους Γερμανούς κατακτητές, Τετάρτη 3 Μαρτίου 1944
Είναι μια φοβερή εποχή. Γύρω λυσσομανάει ο πόλεμος και κανένας δε γνωρίζει αν θα είναι ζωντανός την άλλη μέρα. Θυμάμαι που ζούσαμε όλοι μαζί στην πόλη και περιμέναμε από στιγμή σε στιγμή να την αδειάσουν ή να φύγουμε. Οι μέρες μας ήταν γεμάτες κανονιές και πυροβολισμούς και τις νύχτες μυστηριώδεις ήχοι έρχονταν από τα βάθη. Αυτό συνεχίστηκε έτσι καμιά βδομάδα, ώσπου ένα βράδυ μάς σκέπασε μια νύχτα που κρατάει ακόμη και σήμερα.
Θυμάμαι σαν τώρα εκείνη τη στιγμή. Πρέπει να ήταν αργά το βράδυ, όταν ακούστηκαν ξαφνικά τρομερές εκρήξεις. Το βάλαμε στα πόδια όσο πιο γρήγορα μπορούσαμε. Παντού γύρω μας έτρεχαν άνθρωποι που φώναζαν. Τα σπίτια καίγονταν, έτσι ώστε όλα τα πράγματα φαίνονταν πυρωμένα και κόκκινα. Δεν είναι δυνατό να πω πόση ώρα έτρεχα έτσι, πάντα με την εικόνα των σπιτιών που καίγονταν, των προσώπων που ούρλιαζαν παραμορφωμένα μπρος στα μάτια μου.
Συνέχεια αναρωτιόμαστε απελπισμένα: «Γιατί πρέπει να γίνεται ο πόλεμος; Γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν ειρηνικά; Γιατί όλη αυτή η καταστροφή;». Στο ερώτημα αυτό δεν είναι εύκολο να βρούμε απάντηση. Αλήθεια, γιατί φτιάχνουν ολοένα μεγαλύτερα αεροπλάνα με όλο και πιο βαριές βόμβες, ενώ την ίδια στιγμή χτίζουν τα κατεστραμμένα σπίτια; Γιατί σπαταλούν δισεκατομμύρια κάθε μέρα για τον πόλεμο, ενώ φαίνεται ότι δεν υπάρχει ούτε μια δεκάρα διαθέσιμη για τα φάρμακα, τους φτωχούς και τους καλλιτέχνες; Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που πεινούν, ενώ σε άλλα μέρη της γης έχουν τόσα τρόφιμα που τα αφήνουν να σαπίζουν; Μήπως οι άνθρωποι είναι τρελοί;
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπεύθυνοι για τον πόλεμο είναι μόνο οι ισχυροί, οι πλούσιοι και οι πολιτικοί. Όχι, και οι απλοί άνθρωποι μπορεί να θέλουν τον πόλεμο, αλλιώς οι λαοί θα είχαν επαναστατήσει προ πολλού. Είναι το ένστικτο της καταστροφής που οδηγεί τους ανθρώπους στον πόλεμο, κι αν όλο το ανθρώπινο γένος, χωρίς εξαίρεση, δεν αλλάξει, οι πόλεμοι δεν πρόκειται να σταματήσουν. Οι πολιτισμοί θα καταστρέφονται, ό,τι ωραίο χτίζεται θα γκρεμίζεται και η ανθρωπότητα θα αρχίζει ξανά και ξανά από την αρχή.
Έχω νιώσει πολλές φορές παγιδευμένη αλλά ποτέ απελπισμένη. Στο ημερολόγιό μου μιλάω για τις στερήσεις σαν να πρόκειται για κάτι διασκεδαστικό. Έχω πάρει την απόφαση να ζήσω μια ενδιαφέρουσα ζωή, διαφορετική από τη ζωή του απλού κοριτσιού και, αργότερα, από τη ζωή της απλής νοικοκυράς. Είμαι νέα και δυνατή. Είναι ανάγκη να επιβιώσω και αρνούμαι να κλαίω όλη την ώρα. Κάθε μέρα ωριμάζω εσωτερικά και αισθάνομαι την ειρήνη να πλησιάζει.
Είναι μια φοβερή εποχή. Γύρω λυσσομανάει ο πόλεμος και κανένας δε γνωρίζει αν θα είναι ζωντανός την άλλη μέρα. Θυμάμαι που ζούσαμε όλοι μαζί στην πόλη και περιμέναμε από στιγμή σε στιγμή να την αδειάσουν ή να φύγουμε. Οι μέρες μας ήταν γεμάτες κανονιές και πυροβολισμούς και τις νύχτες μυστηριώδεις ήχοι έρχονταν από τα βάθη. Αυτό συνεχίστηκε έτσι καμιά βδομάδα, ώσπου ένα βράδυ μάς σκέπασε μια νύχτα που κρατάει ακόμη και σήμερα.
Θυμάμαι σαν τώρα εκείνη τη στιγμή. Πρέπει να ήταν αργά το βράδυ, όταν ακούστηκαν ξαφνικά τρομερές εκρήξεις. Το βάλαμε στα πόδια όσο πιο γρήγορα μπορούσαμε. Παντού γύρω μας έτρεχαν άνθρωποι που φώναζαν. Τα σπίτια καίγονταν, έτσι ώστε όλα τα πράγματα φαίνονταν πυρωμένα και κόκκινα. Δεν είναι δυνατό να πω πόση ώρα έτρεχα έτσι, πάντα με την εικόνα των σπιτιών που καίγονταν, των προσώπων που ούρλιαζαν παραμορφωμένα μπρος στα μάτια μου.
Συνέχεια αναρωτιόμαστε απελπισμένα: «Γιατί πρέπει να γίνεται ο πόλεμος; Γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν ειρηνικά; Γιατί όλη αυτή η καταστροφή;». Στο ερώτημα αυτό δεν είναι εύκολο να βρούμε απάντηση. Αλήθεια, γιατί φτιάχνουν ολοένα μεγαλύτερα αεροπλάνα με όλο και πιο βαριές βόμβες, ενώ την ίδια στιγμή χτίζουν τα κατεστραμμένα σπίτια; Γιατί σπαταλούν δισεκατομμύρια κάθε μέρα για τον πόλεμο, ενώ φαίνεται ότι δεν υπάρχει ούτε μια δεκάρα διαθέσιμη για τα φάρμακα, τους φτωχούς και τους καλλιτέχνες; Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που πεινούν, ενώ σε άλλα μέρη της γης έχουν τόσα τρόφιμα που τα αφήνουν να σαπίζουν; Μήπως οι άνθρωποι είναι τρελοί;
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπεύθυνοι για τον πόλεμο είναι μόνο οι ισχυροί, οι πλούσιοι και οι πολιτικοί. Όχι, και οι απλοί άνθρωποι μπορεί να θέλουν τον πόλεμο, αλλιώς οι λαοί θα είχαν επαναστατήσει προ πολλού. Είναι το ένστικτο της καταστροφής που οδηγεί τους ανθρώπους στον πόλεμο, κι αν όλο το ανθρώπινο γένος, χωρίς εξαίρεση, δεν αλλάξει, οι πόλεμοι δεν πρόκειται να σταματήσουν. Οι πολιτισμοί θα καταστρέφονται, ό,τι ωραίο χτίζεται θα γκρεμίζεται και η ανθρωπότητα θα αρχίζει ξανά και ξανά από την αρχή.
Έχω νιώσει πολλές φορές παγιδευμένη αλλά ποτέ απελπισμένη. Στο ημερολόγιό μου μιλάω για τις στερήσεις σαν να πρόκειται για κάτι διασκεδαστικό. Έχω πάρει την απόφαση να ζήσω μια ενδιαφέρουσα ζωή, διαφορετική από τη ζωή του απλού κοριτσιού και, αργότερα, από τη ζωή της απλής νοικοκυράς. Είμαι νέα και δυνατή. Είναι ανάγκη να επιβιώσω και αρνούμαι να κλαίω όλη την ώρα. Κάθε μέρα ωριμάζω εσωτερικά και αισθάνομαι την ειρήνη να πλησιάζει.
Page updated
Google Sites
Report abuse