Antoon Aarts
1902 - 1978
Antoon Aarts (Lier 10 juni 1902 - Wilrijk 1978), was een Vlaams priester die gekend is als medeoprichter van de Chiro-jeugdbeweging.
Als schrijver, is hij gekend als T. Lindekruis en schreef hij voornamelijk jeugdboeken.
1932 Onderpastoor te Tienen, richtte de Kristi-jongens op
1934-1946 Werd op 29 januari onderpastoor Sint-Rochus Deurne. Op 2 april 1934 richtte hij de Jongensbond op en in de zomervakantie de Madeliefjes. Hij was proost tot 1946
1946-1966 Leraar godsdienst Koninklijk Atheneum Antwerpen
Aalmoezenier voor CM-jeugdkampen te Melchtal
Pastoor Aarts was onze proost
Pastoor Aarts was oprichter en proost van 1934 tot 1946. Hij gaf den bond vorm met rituelen en symboliek. Hij kon de jeugd aanspreken. Hij kon vertellen.
citaat uit boekje 15 jaar bestaan "Chirojeugd St. Rochus" ondertekend door Antoon Aarts:
Chirojeugd van St. Rochusparochie, je arbeid is soms wel taai en hard geweest, en de kracht van je jeugd moest soms, als de vlijmscherpe punt van een stalen speer, trilvrij doordrijven om je doel te bereiken. Maar het zaad dat je strooide, is vruchtbaar geweest, want het heeft honderdvoudig voortgebracht. Je Bond was een klaroenstoot en een vlag. Een klaroenstoot die honderden moest wekken en oproepen tot verzamelen voor 'n fiere strijd! Een vlag, die honderden de weg moest wijzen naar en vertrouwen schenken in een nieuw en hooggestemd ideaal !
Aarts was de stichter van Kristi-jongens in Tienen
Als onderpastoor van de Heilig Hartkerk in Tienen stichtte Aarts in juli 1932 de jeugdorganisatie Kristi-jongens. Hij liet zich inspireren door zijn eigen ervaringen als voormalig lid van de scouting, de KSA, en door zijn bestudering van Duitse jeugdbewegingen, met name de katholieke Jugendbund Neudeutschland, de Quickborn-beweging en de Wandervogel.
Met het motto "Christus is onze Koning, Zijn ridders zijn wij" wist hij snel de interesse van vele jongens te wekken. De activiteiten omvatten reizen en natuurtochten, begeleid door trommels en mandolines, momenten van bezinning, kampvuren met liederen, een plechtige vlagwijding en een belijdenis. Christus-Koning was het hoogtepunt van deze vereniging en werd met grote intensiteit gevierd. In slechts enkele maanden tijd groeide de beweging uit tot meer dan 80 leden, en jongens uit diverse sociale achtergronden bleven zich aansluiten. De invloed van de vereniging verspreidde zich naar omliggende gemeenten van Tienen, zoals Vissenaken en Beerzel, en er waren plannen om de beweging verder uit te breiden naar Stabroek.
De beweging kende een kort leven, want werd in december 1933 verboden door het aartsbisdom en Aarts werd overgeplaatst naar Deurne. Het vormde wel de basis voor de oprichting van de Jongensbond en nog ruimer de uitbouw van Chirojeugd.
Antoon Aarts was de geestelijke vader van de Chirojeugd
Als jong priester had Aarts een actieve rol in scouting en KSA. Hij had veel contacten met binnen -en buitenlandse jeugdleiding o.m. met de Duitse katholieke studentenbeweging "Neu Deutschland" en met de Duitse katholieke priester Romano Guardini van de Quickborn beweging. Toen Aarts in 1933 onderpastoor werd in Tienen, startte hij daar een jeugdbeweging genaamd "Kristi-jeugd" met de kennis en ervaring die hij had opgedaan. De snelle groei zorgde voor ongerustheid bij KAJ. De beweging werd op 13 december 1933 door het aartsbisdom verboden. Aarts werd verbannen naar de Sint Rochus parochie in Deurne. Op enkele maanden tijd richtte hij daar twee jeugdbewegingen op: "De Jongensbond" op 2de paasdag van 1934, en "De Madeliefjes" in de grote vakantie van hetzelfde jaar. Hij kon hier zijn vernieuwende ideeën wel realiseren. Het Christus-monogram, de kleurige wimpels en banieren, het buitenspel, de tochten en kampen en de dienstbaarheid aan hun Heer en Koning, Christus waren aanwezig in zijn Deurnse jeugdbeweging.
Aarts leerde Jos Cleymans, secretaris van het "Jeugverbond voor Katholieke Actie", kennen tijdens de Tiense periode. Cleymans zette de krijtlijnen uit en kon Aarts uitstekend gebruiken om zijn ideeën te concretiseren. Ze vulden mekaar perfect aan. Antoon Aarts, was de romanticus, de man van verhalen en symboliek, de bedenker van de thema's bij grote spelen. De Belijdenis en het ridderwoord, ontstaan bij Rochus en overgenomen door het verbond, komen van zijn hand.
Antoon Aarts bleef het liefst werken aan de basis en was minder geïnteresseerd in de bovenbouw van een jeugdbeweging. Het pionierswerk van Aarts leidde wel tot de fundamenten van de Chiro.
Uit het Chiroblad Trouw van 1946: Het Chiro-kenteeken en de kreet "Aan Kristus-Koning, Trouw" gaven zin aan ons jongensleven. Om zijn heerlijke belijdenis en belofte die hij schonk, zullen we hem niet genoeg kunnen danken.
Uit Gazet van Antwerpen 1978: Uit dit pionierswerk van Toon Aarts is de chirojeugd gegroeid. eerder door osmose. Zijn werk en idee werden overgenomen. Hijzelf was niet geïnteresseerd in de bovenbouw van een jeugdbeweging. Hij bleef de man van de basis, Sint Rochus bleef iets speciaals, zijn groep.
T. Lindekruis was schrijver van talloze jeugdboeken en Vlaamsche Filmkens
Een aantal van deze jeugdboeken waren geïnspireerd op de avonturen van "den Bond" of werden er verteld.
Sommige boeken werden opgedragen aan de Jongensbond.
Knopske
uitgeverij Goede Pers N.V. Altiora Averbode (1936)
Dit boek beschrijft het verhaal van Knopske en zit boordevol verwijzingen naar de Jongensbond.
Vermelding vooraan in het boek:
Voor m'n kranige kereltjes de Chi Rô - Jongens en Knapen van Sint Rochus te Deurne-Zuid.
Citaat uit het boek met beschrijving vlag:
Tweehonderd Katholieke Vlaamsche jongens, de Nieuwe Jeugd, bereid tot het uiterste voor hun Koning Kristus, en hun duurbaar Vlaanderen.
Naast het altaar, dat baadde in kaarslicht, stonden de Kristi-banieren en de Kristi-vlag! Hun vlag ! Schoon en sober als een jongenshart. Beteekenisvol en vurig als een jongensideaal.
Spierwit is het veld: reinheid en vrede.
Rood, vuurrood als de Pinksterkleur en het martelaarsbloed, brandde de letter Chi; liefde en geestdrift!
Groen, lentegroen groeide de letter Rô: hoop op zegen en rijke overwinning.
Chi-Rô ! De Kristus straalde in de vlag !
Joris De Durver
uitgeverij "De Oogst" Antwerpen 1934
vermelding:
voor de flinke leiders van den Jongensbond St. Rochus te Deurne-Zuid.
slotwoord uit boek:
m'n Duurbare jongens uit Vlaanderen, zoo leefde, zoo durfde een jongen, zoo brandde van liefde, zoo streed en zoo stierf een jongen van Kristus.
Ook gij moet branden van geestdrift en liefde, ook U wacht een harde strijd voor Uw heilg geloof, ook van U vraagt Kristus durf en dapperheid en groote liefde.
Doet zooals Joris deed !
Weest allen jongens van Kristus !
Kristus is Koning !
En Zijn ridders zijn wij !
Pak aan kameraad !
uitgeverij "Vlaamsche Boekcentrale" Antwerpen 1944
citaat uit boek:
Den tweede dag van het groot verlof brengt de briefdrager een gesloten omslag, met op den buitenkant in den bovenhoek links 'n Chi-Ro-monogram. Guido kent dat. Een brief met mededeelingen van den Jongensbond.
Hij leest.
Jongensbond St. Rochus
Deurne Groot Verlof 1944
Ons gaat de zonne niet onder,
want Kristus strijdt met ons !...
Beste broer in Kristo,
Weer een jaar van harde studie is voorbij !
Nu hangt de fijne verloftijd als'n blinkend zonneke in de blauwe lucht. De vreugde kittelt ons jong bloed ; en het verlangen naar het ruime, vrije jongensleven doet ons hartje zwellen van geluk. Wie zou er niet willen jong zijn, zeg !
Harop dan kerels ! Houdt u klaar, want dit verlof zal mooi worden !
Woensdag a.s. 2 Augustus, doen we een eersten tocht naar de bloeiende heide. We vertrekken 's morgens om 8 uur in het Jeugdlokaal. Eten en drinken mee voor den ganschen dag. Iedereen in wandeluniform! We spelen een reusachtig waterspel op het Marmerven ! Badpak niet vergeten !
Van 16 tot 24 Augustus kampeeren we in een der heerlijkste hoekjes van de Kempen. We hebben toelating bekomen om onze tenten op te slaan in het heerlijk domein : het Zwart Goor ! Een schitterende omgeving: mastenbosschen, zandheuvels, eindelooze heidevlakten en koele vennen. Jongens, iets om duimen en vingeren af te likken. 'n Aardsch paradijs !
Vlaamsche Filmkens
