ประวัติความเป็นมา อพ.สธ. - มทส.
ประวัติความเป็นมา อพ.สธ. - มทส.
Embedded Files
ศูนย์อนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
ศูนย์อนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นหน่วยงานหนึ่งภายใต้การบริหารของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ที่มีฐานะเทียบเท่าศูนย์ สถาบัน สำนักวิชา จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2561 ดำเนินการตามแนวพระราชดำริ เพื่อสนองพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรให้มีความพอเพียง แต่มั่นคั่งและมั่นคงอย่างยั่งยืนเกิดประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย มีภารกิจเป็นศูนย์ประสานงานดำเนินการสำรวจ เก็บรวบรวม และถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์ฐานทรัพยากรกายภาพ ชีวภาพ วัฒนธรรม และภูมิปัญญา ภายใต้การดำเนินงานบน 3 กรอบการดำเนินงาน 8 กิจกรรม โดยการใช้ทรัพยากร สรรพกำลังที่มีอยู่ภายในมหาวิทยาลัย นำความรู้ ความสามารถ ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่สร้างภูมิรู้ ภูมิธรรม และภูมิปัญญา ต่อยอด นำมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพื่อพัฒนาสังคมให้มีความสุขและยั่งยืน
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ได้ร่วมสนองพระราชดำริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539 โดยคณาจารย์จากมหาวิทยาลัยฯ ได้ร่วมเป็นคณะปฏิบัติงานวิทยากร ในพื้นที่โครงการสร้างป่าตามแนวพระราชดำริและป่าพันธุกรรมพืชพื้นที่อุทยาน แห่งชาติทับลาน โดยดำเนินการสำรวจพรรณไม้ ภายใต้โครงการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพของพรรณไม้ ต่อมาในปี พ.ศ. 2545 ได้เพิ่มพื้นที่ในบริเวณมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี เพื่อศึกษาความหลากหลายของพรรณไม้ เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่ยังคงสภาพป่า และกำลังฟื้นสภาพจากการเคยเป็นป่าเสื่อมโทรม ที่ถูกบุกรุกทำลายมาก่อนที่มหาวิทยาลัยได้เข้ามาใช้ประโยชน์ ในพื้นที่นี้ มีพรรณไม้ที่เป็นตัวบ่งบอกให้ทราบว่าผืนป่าแห่งนี้เคยเป็นป่าเต็งรังมาก่อน คือ พบไม้เต็ง (Shorea obtusa Wall.)และมีไม้รัง (Shorea siamensis Miq.) ขึ้นเป็นกลุ่ม และยังพบไม้พื้นล่างคือ ต้นปรง (Cycas siamensis Miq.) และไผ่เพ็ก (Vietnamosasa pusilla) อันแสดงถึงลักษณะเฉพาะของป่าเต็งรัง
ในปี พ.ศ. 2552 เพื่อ เป็นการสานต่อพระราชปณิธานแห่งองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระ เทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารีในการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารีได้ทำหนังสือขอพระราชทานพระราชวโรกาสขอสนองพระ ราชดำริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ และได้รับพระราชานุญาตให้แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานโครงการอนุรักษ์พันธุ กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
ในปี พ.ศ. 2553 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารีได้ดำเนินโครงการศึกษาความหลากหลายของพรรณไม้ และทรัพยากรในบริเวณมหาวิทยาลัยต่อ โดยทำการสำรวจข้อมูลทรัพยากรเดิมที่มีอยู่แล้วให้สมบูรณ์ขึ้นและพบพรรณพืช 81 วงศ์ 195 สกุล 421 ชนิดขึ้นในป่าชนิดต่างๆ ได้แก่ ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ป่าผสมผลัดใบและป่าทุ่งหญ้า และเพิ่มโครงการจัดตั้งสวนพฤกษศาสตร์มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีสุรนารี เพื่อเป็นแหล่งรวบรวมพันธุ์พืช ในการอนุรักษ์และพัฒนาเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการศึกษา ค้นคว้า วิจัยและเผยแพร่ จัดทำฐานข้อมูลของพรรณพืช พันธุ์สัตว์และทรัพยากรธรรมชาติอื่นๆ ประจำท้องถิ่น เพื่อนำไปสู่การแบ่งเขตในการอนุรักษ์ ส่งเสริมการใช้สวนพฤกษศาสตร์ เป็นสื่อการเรียนการสอน บริการวิชาการด้านพฤกษศาสตร์ ให้ความรู้แก่เยาวชนและประชาชนทั่วไป ทำให้เกิดจิตสำนึก รัก หวงแหน ตระหนักในคุณค่าของพฤกษชาติของประเทศไทย ซึ่งกิจกรรมทั้งหลายเหล่านี้อยู่ภายใต้กรอบการเรียนรู้ทรัพยากร กรอบการใช้ประโยชน์ และกรอบการสร้างจิตสำนึก ของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ
ในปี พ.ศ. 2561 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชวินิจฉัยมอบหมายให้มหาวิทยาลัยเป็นผู้ดูแลรับผิดชอบศูนย์อนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อพ.สธ. คลองไผ่ และศูนย์ฝึกอบรม อพ.สธ. คลองไผ่ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมาดังกล่าว รวมเนื้อที่ประมาณ 395 ไร่ ในการประชุมคณะกรรมการ อพ.สธ. เมื่อวันที่ 19 มกราคม 2561 เพื่อเป็นศูนย์ถ่ายทอดแนวทางตามพระราชดำริ “ศาสตร์พระราชา” มาใช้ในการบริหารจัดการทรัพยากรท้องถิ่น เพื่อการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ซึ่ง มทส. พร้อมน้อมนำแนวทางตามพระราชดำริมาดำเนินการ ทั้งการเป็นแหล่งรวบรวมและอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ พืชสมุนไพร พืชพื้นบ้านหายากและเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ เช่น ขณะนี้โครงการเป็นแหล่วงรวบรวมพันธุ์มะตูมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย กว่า 7,000 ต้น การสนับสนุนการดำเนินงานสวนพฤกษศาสตร์ในโรงเรียน การเป็นศูนย์ฝึกอบรมเพื่อสร้างความมั่นใจให้เกษตรกร และบุคคลทั่วไป ในการที่จะดำเนินการตามแนวพระราชดำริ ให้มีความพอเพียง แต่มั่งคั่งและมั่นคง เป็นการพัฒนาที่ยั่งยืน การผลิตเกษตรอินทรีย์ การปรับแปลง ถ่ายทอด และพัฒนาเทคโนโลยี ซึ่งถือเป็นภารกิจหลักอีกด้านของมหาวิทยาลัย นอกจากนี้มหาวิทยาลัยมุ่งจะพัฒนานวัตกรรมสร้างสรรค์ การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ การพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขันของกลุ่มเกษตรกร รวมถึงอุตสาหกรรมการแปรรูปการเกษตรในภูมิภาค ตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งเบื้องต้นได้มีการเปิดตัวผลิตภัณฑ์ตรา “หยาดป่า” ภูมิปัญญาแห่งแผ่นดิน เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา โดยมหาวิทยาลัยขอพระราชทานตรา หยาดป่า จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี องค์ประธานมูลนิธิอนุรักษ์พันธุกรรมพืช อันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ เพื่อนำมาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์บนฐานทรัพยากรทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่เชิงพาณิชย์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ที่เป็นผลผลิตจากโครงการฯมี 2 ผ้าไหมยกดอกย้อมสีธรรมชาติ และชาสมุนไพรเพื่อสุขภาพ จำนวน 12 ชนิด
เมื่อวันที่ 19 มกราคม 2561 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชวินิจฉัยมอบหมายให้มหาวิทยาลัยเป็นผู้ดูแลรับผิดชอบศูนย์อนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อพ.สธ. คลองไผ่ และศูนย์ฝึกอบรม อพ.สธ. คลองไผ่ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมาดังกล่าว รวมเนื้อที่ประมาณ 395 ไร่ ในการประชุมคณะกรรมการ อพ.สธ. เพื่อเป็นศูนย์ถ่ายทอดแนวทางตามพระราชดำริ “ศาสตร์พระราชา” มาใช้ในการบริหารจัดการทรัพยากรท้องถิ่น เพื่อการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ซึ่ง มทส. พร้อมน้อมนำแนวทางตามพระราชดำริมาดำเนินการ ทั้งการเป็นแหล่งรวบรวมและอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ พืชสมุนไพร พืชพื้นบ้านหายากและเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ เช่น ขณะนี้โครงการเป็นแหล่วงรวบรวมพันธุ์มะตูมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย กว่า 7,000 ต้น การสนับสนุนการดำเนินงานสวนพฤกษศาสตร์ในโรงเรียน การเป็นศูนย์ฝึกอบรมเพื่อสร้างความมั่นใจให้เกษตรกร และบุคคลทั่วไป ในการที่จะดำเนินการตามแนวพระราชดำริ ให้มีความพอเพียง แต่มั่งคั่งและมั่นคง เป็นการพัฒนาที่ยั่งยืน การผลิตเกษตรอินทรีย์ การปรับแปลง ถ่ายทอด และพัฒนาเทคโนโลยี ซึ่งถือเป็นภารกิจหลักอีกด้านของมหาวิทยาลัย นอกจากนี้มหาวิทยาลัยมุ่งจะพัฒนานวัตกรรมสร้างสรรค์ การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ การพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขันของกลุ่มเกษตรกร รวมถึงอุตสาหกรรมการแปรรูปการเกษตรในภูมิภาค ตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งเบื้องต้นได้มีการเปิดตัวผลิตภัณฑ์ตรา “หยาดป่า” ภูมิปัญญาแห่งแผ่นดิน เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา โดยมหาวิทยาลัยขอพระราชทานตรา หยาดป่า จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี องค์ประธานมูลนิธิอนุรักษ์พันธุกรรมพืช อันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ เพื่อนำมาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์บนฐานทรัพยากรทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่เชิงพาณิชย์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ที่เป็นผลผลิตจากโครงการฯมี 2 ผ้าไหมยกดอกย้อมสีธรรมชาติ และชาสมุนไพรเพื่อสุขภาพ จำนวน 12 ชนิด
เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2561 กรมธนารักษ์ กระทรวงการคลัง จัดพิธีการรับมอบ-ส่งมอบที่ดินราชพัสดุ จำนวน 2 แปลง หมายเลขทะเบียนที่ นม.1959 (บางส่วน) เนื้อที่ 390-3-16 ไร่ และ นม.2421 เนื้อที่ 4-2-29 ไร่ ตำบลคลองไผ่ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งเป็นพื้นที่ในความดูแลของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) สำนักพระราชวัง เพื่อดำเนินภารกิจศูนย์อนุรักษ์พันธุกรรมพืช อพ.สธ.คลองไผ่ และศูนย์ฝึกอบรม อพ.สธ.คลองไผ่ ตามลำดับ ให้อยู่ในความดูแลของ มทส. ทั้งนี้ได้รับเกียรติจาก นายพชร อนันตศิลป์ อธิบดีกรมธนารักษ์ เป็นประธานในพิธี โดยมีนายสำราญ เมืองนิล ธนารักษ์พื้นที่นครราชสีมา ทำหน้าที่รับมอบที่ดินราชพัสดุทั้ง 2 แปลง จากสำนักพระราชวัง โดย ดร.พรชัย จุฑามาศ รองผู้อำนวยการ อพ.สธ. พร้อมทั้งขอส่งมอบที่ดินข้างต้นให้กับ มทส. โดย รศ. ดร.วีระพงษ์ แพสุวรรณ อธิการบดี มทส. เป็นผู้รับมอบในฐานะหน่วยงานรับสนองพระราชดำริฯ เพื่อดำเนินโครงการอนุรักษ์พันธุ์กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดาริฯ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ให้เป็นไปตามภารกิจของมหาวิทยาลัยตามพระราชประสงค์ของพระองค์ท่านต่อไป
ที่มาข้อมูล
Page updated
Google Sites
Report abuse