เมืองโบราณหามหอก

แหล่งท่องเที่ยว

เมืองโบราณ หามหอก

เมืองหามหอก เป็นโบราณสถาน กรมศิลปากร ได้ขึ้นทะเบียนไว้เมื่อ พ.ศ.๒๔๗๙

(ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๕๓ ตอนที่ ๒๔ วันที่ ๒ สิงหาคม ๒๔๗๙) เป็นเมืองเก่า สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นสมัยหรือสมัยกรุงศรีอยุธยา ในรัชกาลของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ต่อมาเมืองได้ร้างไป จะด้วยเหตุใดไม่ปรากฏ

เมืองหามหอก มีเนื้อที่ประมาณ ๑,๒๐๐ ไร่ อยู่ห่างจากตัวจังหวัดชัยภูมิประมาณ ๑๔ กิโลเมตร ตั้งอยู่ในพื้นที่ บ้านไร่ หมู่ที่ ๖ ตำบลลุ่มลำชี อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ และอยู่ห่างจากตัวอำเภอบ้านเขว้าประมาณ ๙ กิโลเมตร อยู่ห่างจากหมู่บ้านไร่ ๕๐๐ เมตร

สันนิษฐานว่าเดิมเป็นชุมชนยุคก่อนประวัติศาสตร์ และขุดคูน้ำคันดินขึ้นในสมัยทวารวดี กำแพงเมืองเป็นรูปวงกลมเป็นกำแพงดิน มีประตู ๔ ด้าน วัดโดยรอบประมาณ ๔,๕๐๐ เมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ ๑,๘๐๐ เมตร (แต่ตามประวัติศาสตร์กล่าวว่ากำแพงนี้สร้างเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ความกว้าง ความยาว ประมาณด้านละ ๑๒ กิโลเมตร) และมีคูน้ำ ๒ ชั้น และคันดิน ๔ ชั้น ล้อมรอบ(ชาวบ้านเรียกว่าลำห้วย) ภายในเมืองพบซากโบราณสถานก่อด้วยอิฐและศิลาแลง ซากที่เหลืออยู่เป็นมูลดินและเศษอิฐสูงประมาณ ๒ - ๓ เมตร ข้างกำแพงเมืองมีคูน้ำล้อมรอบ และโบราณวัตถุที่ค้นพบในเมืองนี้มีหลายประเภท เช่น ขวานหินขัดของคนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ หินบดยา ภาชนะดินเผา ใบเสมา ฐานประติมากรรมหินทราย เป็นต้น จากหลักฐานดังกล่าวแสดงว่าเมืองหามหอกมีประวัติศาสตร์ความเป็นมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ในยุคโลหะตอนปลาย จนถึงสมัยประวัติศาสตร์ มีอายุเก่าแก่ไม่ต่ำกว่า ๒,๕๐๐ ปีมาแล้ว

แต่ในปัจจุบันเหลือคูเมืองอยู่ทางด้านทิศใต้ ซึ่งยังมีน้ำขังอยู่ ส่วนคูเมืองด้านทิศเหนือ ทิศตะวันออก และทิศตะวันตกนั้น คูเมืองตื้นเขินจนไม่มีร่องรอยของคูเมือง ราษฎรได้เข้าไปจับจองถือกรรมสิทธิ์เป็นที่ทำกินหมดแล้ว นอกจากคูเมืองแล้ว ยังมีเสาหินซึ่งเข้าใจว่าเป็นเสาหลักเมืองปักอยู่ด้านในของกำแพงทางทิศตะวันตก ซึ่งไม่ห่างจากกำแพงมากนัก ชาวบ้านเรียกเมืองนี้ว่า “เมืองหามหอก” เข้าใจว่าในอดีตเจ้าเมืองหามหอกคงเป็นคนเก่งกล้าสามารถ อยู่ยงคงกระพัน เวลาจะเดินทางไปไหน ต้องให้บริวารนำหอกมาสานเป็นแคร่ แล้วนั่งบนปลายหอก เพื่อให้บริวารแบกหาม และมีความเชื่อว่าเป็นเมืองชัยภูมิเก่า

อาณาเขตติดต่อ

ทิศเหนือ จรดบ้านโปร่งเกตุ ตำบลชีลอง อำเภอเมืองชัยภูมิ

ทิศใต้ จรดบ้านไร่ ตำบลลุ่มลำชี อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ

ทิศตะวันออก จรดบ้านไร่ ตำบลลุ่มลำชี อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ

ทิศตะวันตก จรดบ้านกุดฉนวน ตำบลบ้านเขว้า อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ

การคมนาคม

มีทางสัญจรได้ ๒ ทาง

๑.ทางหมู่บ้านกุดไข่นุ่น ม.๙ ตำบลบ้านเขว้า (แยกตัวมาจากบ้านกุดฉนวน) ระยะทางประมาณ ๒ กิโลเมตร

๒.ทางหมู่บ้านไร่ ม.๖ ตำบลลุ่มลำชี ระยะทางประมาณ ๕๐๐ เมตร