Smart development. Prawa człowieka jako gwarancja inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu
W strategii Europa 2020 zapewniono, że ożywienie gospodarcze Unii Europejskiej (UE) po kryzysie gospodarczym i finansowym wspierane będzie szeregiem reform w celu stworzenia solidnych podstaw dla rozwoju i tworzenia miejsc pracy do 2020 roku. Strategia zajmuje się strukturalnymi słabościami europejskiej gospodarki oraz kwestiami społecznymi, a jednocześnie ma na względzie długofalowe problemy, takie jak globalizacja, rosnące zapotrzebowanie na ograniczone zasoby i starzenie się społeczeństw. W tej perspektywie niezwykle ważną rolę odgrywają prawa człowieka bez respektowania których nie jest możliwy inteligentny rozwój. W dobie globalizacji oraz informatyzacji istotnego znaczenia nabierają prawa związane z kolektywnymi potrzebami człowieka, zwłaszcza potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa grupowego, potrzebą przynależności czy też potrzebą uznania. Narzędzia teleinformatyczne stały się podstawą inteligentnego rozwoju, którego tempo jest coraz większe. Jego poziom może jednak rodzić pytania o miejsce człowieka? Czemu ma służyć ten inteligentny rozwój? Czy zbyt szybko zachodzące zmiany techniczne i kulturowe oraz robotyzacja życia człowieka nie spowoduje tworzenia ogromnych obszarów wykluczenia. Celem konferencji jest jednak pozytywne myślenie, a mianowicie refleksja nad zjawiskiem inteligentnego rozwoju w powiązaniu z prawami człowieka, czyli samym człowiekiem jako takim.
Panele konferencji powiązane są z poszczególnymi kategoriami rozwoju.
Panel I: Człowiek a inteligentny rozwój, poprzez rozwój wiedzy i innowacji.
Inteligentny rozwój oznacza zwiększenie roli wiedzy i innowacji jako sił napędowych rozwoju. Wymaga to podniesienia jakości edukacji, poprawy wyników działalności badawczej, wspierania transferu innowacji i wiedzy w Unii, pełnego wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych, a także zadbania o to, by innowacyjne pomysły przeradzały się w nowe produkty i usługi, które przyczyniałyby się do zwiększenia wzrostu, tworzenia nowych miejsc pracy i rozwiązywania problemów społecznych. Jednak inteligentny rozwój nie może być celem samym w sobie. Musi on służyć człowiekowi, zwłaszcza jego możliwościom percepcyjnym, jego integralnego rozwoju. Inteligentny rozwój winien wspierać prawo człowieka do zachowania prywatności, zawarcia małżeństwa i założenia rodziny, prawo do samostanowienia w wymiarze jednostkowym i zbiorowym, zachowania własnej tożsamości. Inteligentny rozwój musi uwzględnić też potrzeby osób starszych.
Panel II: Człowiek a trwały rozwój oparty na konkurencyjnej, ekologicznej i efektywnej gospodarce.
Zrównoważony rozwój oznacza budowanie zrównoważonej i konkurencyjnej gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów naturalnych w wyścigu do nowych procesów i technologii, w tym technologii przyjaznych środowisku, przyspieszając wprowadzanie inteligentnych sieci opartych na technologiach ICT, wykorzystując możliwości sieci obejmujących całą UE. Dzięki takiemu podejściu Europa będzie mogła prosperować w niskoemisyjnym świecie ograniczonych zasobów, jednocześnie zapobiegając degradacji środowiska, utracie bioróżnorodności i niezrównoważonemu wykorzystywaniu zasobów. Działania te zwiększą również spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną. Trwały rozwój implikuje prawo człowieka do zdrowego i bezpiecznego środowiska, prawo narodów do dysponowania własnymi zasobami i bogactwami naturalnymi, prawo narodów do samostanowienia, prawo do prowadzenia działalności gospodarczej, prawo do dobrej administracji.
Panel III: Człowiek a spójny rozwój na rzecz wzrostu zatrudnienia oraz spójności społecznej i terytorialnej.
Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu oznacza wzmocnienie pozycji człowieka poprzez zapewnienie wysokiego poziomu zatrudnienia, inwestowanie w kwalifikacje, zwalczanie ubóstwa oraz modernizowanie rynków pracy, systemów szkoleń i ochrony socjalnej, aby pomóc ludziom przewidywać zmiany i radzić sobie z nimi oraz móc budować spójne społeczeństwo. Ważne jest również, aby korzyści ze wzrostu gospodarczego rozkładały się równo w całej Unii, w tym w regionach najbardziej oddalonych, zwiększając w ten sposób spójność terytorialną. Chodzi o to, aby każdy człowiek przez całe swoje życie miał przed sobą otwarte możliwości. Współczesnym problemem jest starzejące się społeczeństwo i rosnąca światowa konkurencja. Konieczne jest zatem wprowadzenie instrumentów chroniących prawa osób starszych ale również innych słabszych grup społecznych, dzieci, inwalidów. Konieczne jest również zagwarantowanie równouprawnienia płci.
Panel IV: Sesja studencka
Młodzi ludzie u progu dorosłego życia wchodzą na rynek pracy z bagażem wyobrażeń, ale bez doświadczenia zawodowego. Spójny rozwój winien zapewniać im warunki do rozwoju zawodowego a przy tym nie zaniedbując życia osobistego, samorozwoju. Aby ten cel osiągnąć muszą mieć zapewnioną godną pracę i wynagrodzenie. Punkt ciężkości inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu w przypadku tej grupy społeczeństwa jest postawiona m.in. na zapewnienie możliwości zachowania work-life balance. Zaś tym, co młode pokolenie może podzielić się z resztą społeczeństwa jest wsparcie w zakresie wdrażania nowoczesnych technologii, innowacyjnych rozwiązań. W tym kontekście zachowana jest równowaga międzypokoleniowa społeczeństwa.