Code van goede praktijk

Over de samenwerking tussen zorgaanbieders en bijstandsorganisaties met als doel de kwaliteit van bestaan en eigen regie van de budgethouder te verhogen


Het doel van de invoering van het persoonsvolgend budget is om de kwaliteit van bestaan van de persoon met een handicap op alle levensdomeinen te verbeteren. Zorgaanbieders en bijstandsorganisaties erkennen het belang van personen met een handicap of hun wettelijke vertegenwoordigers en vertrouwenspersonen om de wensen en noden van de persoon goed te kunnen verwoorden én het belang om zelf te beslissen. Dat noemen we “eigen regie”.

De zorgaanbieders en de bijstandsorganisaties dragen daarmee bij tot de uitvoering van het VN verdrag voor de rechten van personen met een handicap.

Ondergetekende bijstandsorganisaties en zorgaanbieders verklaren dat ze akkoord gaan met volgende principes die belangrijk zijn in de samenwerking met als doel kwaliteit van bestaan en “eigen regie” . Hierdoor kunnen personen met een handicap, of hun wettelijk vertegenwoordiger of vertrouwenspersoon, groeien in hun (nieuwe) rol als budgethouder en wordt het aanbod meer afgestemd op de vraag van de persoon met een handicap.


Belang van de persoon staat centraal

Voor zorgaanbieders en bijstandsorganisaties staat het belang en het perspectief van de persoon met een handicap steeds centraal:

  • De persoon met de handicap krijgt altijd de kans om duidelijk te maken wat of hij/zij zelf wil. Dat gaat over het totaalpakket van ondersteuning: inhoud, frequentie, plaats en duur.
  • De persoon met de handicap krijgt ondersteuning om de zorg- en ondersteuningsvragen helder te krijgen, keuzes te maken en zicht te krijgen op de mogelijke gevolgen van die keuzes.
  • Een persoon met handicap heeft vaak een bewindvoerder, vertrouwenspersoon, wettelijk vertegenwoordiger, familieleden, … . Perspectieven op ‘wat juist en goed is’ voor de persoon met een handicap lopen soms uiteen. Bij belangenconflicten of ernstige meningsverschillen, zoeken betrokkenen samen een oplossing waarbij het belang van de persoon met een handicap centraal staat.


Open communicatie

Budgethouders, zorgaanbieders en bijstandsorganisaties voeren een open communicatie:

  • Betrokken partijen moedigen de persoon met een handicap aan om zijn of haar zorgzwaarte mee te delen (B en P waarden) aan de zorgaanbieder waar ze een vraag voor zorg en ondersteuning stellen. Kan de persoon dat niet, dan communiceert hij een eigen inschatting daarvan, eventueel met ondersteuning van een bijstandsorganisatie. Het ontbreken van B/P waarden is geen rem op het vaststellen van een prijs door een zorgaanbieder. De zorgaanbieder maakt dan een overeenkomst en kan die nog aanpassen als de juiste B/P waarden wel bekend zijn.
  • Zorgaanbieders geven personen met een handicap duidelijke en begrijpbare informatie over de inhoud van het voorgestelde zorgaanbod. Dit gebeurt uitvoerig en gedetailleerd.
  • Zorgaanbieders geven personen met een handicap duidelijke en begrijpbare informatie over kosten van zorg en ondersteuning en andere kosten die de persoon met eigen middelen betaalt (o.a. woon- en leefkosten).
  • De zorgaanbieder en de bijstandsorganisatie maken altijd een begrijpbare overeenkomst op. Zij houden zowel bij opmaak, afsluiten of stopzetten van de overeenkomst rekening met alle wettelijke bepalingen hierover.


Helder aanbod en de kostprijs daarvan

  • Zorgaanbieders drukken de kost voor zorg en ondersteuning bij voorkeur per functie en eenheid uit in cash en in punten, of in een zorg- of ondersteuningspakket dat duidelijk omschreven is.
  • De zorgaanbieder is duidelijk in welke mate het budget wordt ingezet ten bate van de hele groep en waar het budget meer individueel wordt ingezet.
  • Een heronderhandeling van de overeenkomst houdt zoveel als mogelijk rekening met alle partijen . Deze openheid leidt tot vertrouwen, wederzijds respect en waardering. Voor de bijstandsorganisaties weegt niet de kostprijs door in de onderhandeling, maar wel of het aanbod rekening houdt met individuele noden, verwachtingen en medebeslissingsrechten voor de persoon. Regie door de persoon met een handicap draagt bij aan de kwaliteit van ondersteuning.
  • Er is ruimte om te kiezen tussen cash of voucher. Het mogelijke verschil in prijs lichten de bijstandsorganisatie en zorgaanbieder toe in een voor de budgethouder/persoon met een handicap begrijpbare taal.


Nieuwe mogelijkheden benutten

Zorgaanbieders doen een ondersteuningsvoorstel aangepast aan de nieuwe mogelijkheden van persoonsvolgende financiering. Dat voorstel:

  • Gebeurt in open dialoog en houdt rekening met de wensen en noden van betrokkenen budgethouder, en met de mogelijkheden van de zorgaanbieder.
  • Laat grenzen van oude zorgvormen los, is creatief en zoekt ook mogelijkheden buiten vaste omlijnde ondersteuningspakketten
  • Zorgaanbieders staan open voor de mogelijkheid dat een deel van het budget ook buiten de eigen dienst of voorziening wordt ingezet.


Neutraal en correct advies

Zorgaanbieders en bijstandsorganisaties geven neutrale, correcte en zo volledig mogelijke juiste informatie en advies:

  • De zorgaanbieder informeert de persoon met een handicap over de mogelijkheid om bijstand te vragen bij een bijstandsorganisatie naar eigen keuze, bij het stellen van een (gewijzigde) vraag naar ondersteuning.
  • Vergunde zorgaanbieders geven zelf geen bijstand bij het beheren van persoonsvolgende budgetten.
  • Het beheer van het cash budget gebeurt altijd door de budgethouder en nooit door de bijstandsorganisatie of de zorgaanbieder.
  • De bijstandsorganisatie geeft neutraal, correct en zo volledig mogelijk advies op basis van de vraag van de persoon met een handicap. Dit gebeurtop basis van een uitgebreide kennis van het vergunde en niet-vergunde aanbod en van beide bestedingsformules (cash/voucher).
  • Bijstandsorganisaties werken zelf geen zorgaanbod uit of geven geen voordeel bij bepaalde (vergunde) zorgaanbieders.


Tekst opgemaakt door: Vlaams Welzijnsverbond vzw, SOM vzw, Absoluut vzw, Alin vzw, MyAssist vzw , Onafhankelijk Leven vzw, Zoom vzw

Juni 2017


Wil u dit charter onderschrijven: ga naar de pagina "Onderschrijven"


Onderschrijven Charter: Code van goede praktijk (Reacties)