Begrijpend lezen trainen

Het onderdeel begrijpend lezen is een van de belangrijkste vakken op school en wordt helaas door een groot deel van de kinderen als lastig gezien. Het is niet verwonderlijk dat veel ouders begrijpend lezen oefenen met hun kind of kinderen om er zeker van te zijn dat hun kind iets tekort komt qua leren en een achterstand uit te sluiten vat. Begrijpend lezen is als vak zeer belangrijk, omdat veel andere taalonderwerpen op begrijpend lezen stoelen. Dankzij dit artikel snap jij straks wat begrijpend lezen nu eigenlijk inhoudt en hoe je begrijpend lezen oefenen leuk kunt maken met je zoon of dochter. Aan de hand van dit artikel hopen we je voldoende richting te geven om het vak begrijpend lezen te verbeteren.

Over begrijpend lezen

In een ideale situatie volgt begrijpend lezen op het technisch lezen in groep 3. Technisch lezen is zelfs een harde voorwaarde om aan begrijpend lezen te kunnen starten. In groep 3 wordt het nog gecombineerd met begrijpend luisteren, omdat kinderen in groep 3 nog niet in staat zijn zulke teksten zelf te lezen. Die worden voorgelezen. Maar na groep 4 wordt begrijpend lezen getoetst met de Cito begrijpend lezen en worden de scores bijgehouden. Het vak gaat over begrip van wat er in de tekst staat, wat ook wel als tekstbegrip bekend staat. Binnen het vak wordt een aantal vaardigheden gezien die leerlingen moeten leren eigen maken. Bij de volgende alinea beschrijven we die vaardigheden.

Vaardigheden

Bij begrijpend lezen en tekstbegrip gaat het in de eerste plaats om het snappen wat er te lezen valt in een stuk tekst. Dat start met de inhoud van een lap tekst, dus kunnen antwoorden op vragen die in de tekst te vinden zijn. Het gaat steeds verder dan vraag en antwoord. De leerlingen moeten namelijk ook het doel van de schrijver vinden en exact aan kunnen geven om welke tekstvorm het gaat. Binnen de tekst kunnen dan ook nog meningen en feiten staan, welke de kinderen goed uit elkaar moeten kunnen halen en ook nog moeten ze hun mening beargumenteren. Tekst-technisch wordt er naar verwijs- en signaalwoorden gevraagd, maar wordt de opbouw ook bestudeerd. Zo moeten de leerlingen correcties kunnen noemen, onderdelen en stukken kunnen herschrijven en dan ook nog eens een conclusie kunnen trekken en kunnen samenvatten.

Hoe kun je begrijpend lezen oefenen?

Binnen taal is het vak begrijpend lezen veel uitgebreider en belangrijker dan ouders vaak denken. Achterstanden bij begrijpend lezen komen helaas pas vaak laat boven water. De kinderen lopen dan in veel gevallen ergens vast, maar het is soms moeilijk om precies te achterhalen waar dat was. Verstandiger is het om een achterstand helemaal te voorkomen en ver van tevoren begrijpend lezen te oefenen en zo te ondersteunen. Hoe moet je als ouder oefenen met dit lastige vak? Daar zijn gelukkig allerlei middelen voor. Zo zijn er oefenboeken te koop, voor iedere groep va de basisschool, om de allerbelangrijkste strategieën nog eens te bestuderen thuis. Deze oefenboeken sluiten overigens naadloos aan bij de lesstof op school. Maar de ouder die liever geen boeken koopt kan zijn of haar kind ook meer laten lezen, want lezen helpt altijd.

Samenvatting

Begrijpend lezen is verreweg een van de moeilijkste vakken die gegeven wordt en waar heel veel leerlingen (en hun ouders) moeite in hebben. De begrijpend lezen Cito-toets toetst twee keer in een jaar de stand van kinderen op het gebied van begrijpend lezen. De onderdelen in begrijpend lezen lopen best uiteen. Van het beantwoorden van vragen tot het trekken van een conclusie. Van het zoeken van meningen tot het benoemen van verwijswoorden. Dit alles komt ruimschoots aan bod op school. Veel ouders willen oefenen. Zij kopen dan normaal een degelijk boek, waarmee ze de leerstof nog eens goed nalopen. De ouder die dat niet wil doen kan er dan voor zorgen dat zijn of haar kind meer gaat lezen, want begrijpend lezen sterker neerzetten is vooral een kwestie van veel lezen.