Onze drijfveer
Bekijk je hiernaast de luchtfoto van Steenbergen (google maps), dan zie je de karakteristieke stervorm die meerdere oude vestingen ook hebben. De stervorm van de omliggende wallen en grachten was er in het verleden voor bedoeld om in tijden van oorlog vanaf wallen en muren goed uitzicht te hebben op het omliggende land. Zo konden aanvallende legers tijdig opgemerkt- en tegengehouden worden. Alleen al de vorm van de plattegrond was voor ons genoeg om meer te willen weten over de tastbare geschiedenis van Steenbergen.Een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van Steenbergen (stadsrechten vanaf 1272)
Wikipedia: Begin 1590 weet Maurits van Nassau dankzij een list met een turfschip Breda in te nemen. Daarna trok Maurits nog verder door West-Brabant waarbij hij diverse plaatsen veroverde. Tijdens deze tocht kwam hij ook bij Steenbergen. Steenbergen was begin 16e eeuw een relatief grote stad, maar na een stadsbrand in 1565 werd de stad voor het grootste gedeelte niet meer opgebouwd. Hierbij werd nog wel een enkelvoudige verdedigingsmuur opgebouwd. De stad was dan ook zeer verarmd en werd haast als onbewoond verklaard. Deze factoren zorgde ervoor dat Maurits de stad in september 1590 snel kon innemen.
Na het beleg tijdens het Twaalfjarig Bestand, lieten de Staten Generaal de verdedigingswerken van de stad nog wel versterken, maar bleef de stad een zwak punt in de gehele verdedigingslinie.
Hieronder een afbeelding van de inname van Steenbergen, of eigenlijk de verovering van de stad Steenbergen tijdens de Tachtigjarige oorlog door het Staatse leger onder leiding van Maurits van Nassau, de latere prins van Oranje.
Ook deze oude tekening heeft zeker bijgedragen tot onze belangstelling voor de archeologie in Steenbergen.
Dit vogelvlucht overzicht van Steenbergen is op hout getekend en wordt toegeschreven aan Willem van Orssaghen, 17e eeuw.
Koninklijke bibliotheek, Brussel. Handschrift nr. 22,089, fol. 180.A Haven B Bergse poort C Oude stadhuis D Huidige protestantse kerk E Blauwpoort uit 1456 F Wouwse poort uit 1321.(de gracht rondom de stad is door ons verduidelijkt)Schilderij met zicht op Steenbergen, gemaakt in de periode 1685-1695. Het grote gebouw links achter een boerderij, is het stadhuis dat in 1830 werd afgebroken.
Dit schilderij is te zien in de raadszaal van het huidige stadhuis.
De vesting Steenbergen en het erbij gelegen Fort Henricus.
Kaart uit de atlas van Loon, (bron: anoniem, ca. 1649, Atlas van Loon / Wikimedia Commons).
Tekening van de Wouwse stadspoort uit 1321.
De wetenschap dat Steenbergen een oud stadje is heeft altijd onze belangstelling gehad. Dat is dan ook de reden dat wij sinds 1978 met een kleine groep vrijwilligers betrokken zijn bij de Steenbergse archeologie. Wij zijn er steeds bij als er ten behoeve van afbraak of nieuwbouw wordt gegraven. Wij assisteren dan de bedrijven die het archeologische bodemonderzoek uitvoeren.
Wij vinden dat de nog aanwezige archeologische sporen en -voorwerpen niet verloren mogen gaan omdat zij tot het archeologisch- en cultureel erfgoed van Steenbergen behoren.
Verzamelde voorwerpen en gegevens die de onderzoeken opleverden tonen wij in onze expositieruimte aan het Doornedijkje. Dat doen wij bij regelmaat op een open dag. Ook is er elke dinsdag een werkavond van half 8 tot 10 uur waar elke geïnteresseerde van harte welkom is.