Το Κρητικό-Μεσογειακό πρότυπο διατροφής ως διαχρονικό εργαλείο προαγωγής και προάσπισης της υγείας και καινοτομίας στην κοινότητα.

Έντυπο Πληροφόρησης Συμμετεχόντων

Ερευνήτες:

Προεστάκης Αντώνιος, Μεταδιδακτορικός Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΛΜΕΠΑ

Μουρατίδου Θεοδώρα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινοτικής Διατροφής, Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΛΜΕΠΑ

Ψαρουδάκη Αντωνία, Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Διατροφής και Τρόφιμα, Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΛΜΕΠΑ

Έχετε προσκληθεί να συμμετάσχετε μαζί με το τέκνο σας σε μία έρευνα που διεξάγεται και συντονίζεται από τους προαναφερθέντες ερευνητές του Τμήματος Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας, της Σχολής Επιστημών Υγείας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου. Το έντυπο αυτό θα σας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεστε προκειμένου να καταλάβετε τους σκοπούς αυτής της έρευνας και τους λόγους για του οποίους έχετε προσκληθεί να συμμετάσχετε τόσο εσείς προσωπικά όσο και το τέκνο σας. Περιγράφει επίσης τι θα αφορά η συμμετοχή σας, καθώς και τυχόν γνωστούς κινδύνους, δυσκολίες ή δυσφορία που μπορεί να προκληθούν κατά τη συμμετοχή σας. Σας παρακαλούμε να αφιερώσετε όσο χρόνο χρειάζεται για να το διαβάσετε/σκεφτείτε και να κάνετε όποιες ερωτήσεις θέλετε είτε τώρα είτε κάποια άλλη στιγμή/ανά πάσα στιγμή. Αν αποφασίσετε να συμμετάσχετε, θα σας ζητηθεί να υπογράψετε αυτό το έντυπο και θα λάβετε ένα αντίγραφο.

1. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ;

Η έρευνα διεξάγεται με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των παραγόντων που σχετίζονται με τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να είναι οι συνήθειες των ατόμων αναφορικά με την διατροφή, την φυσική δραστηριότητα και την καθιστική συμπεριφορά αλλά μπορεί επίσης να επηρεάζονται και από άλλα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά ή/και το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον. Η μελέτη αυτή σκοπεύει επιπλέον να διερευνήσει κατά πόσο και μέχρι ποια ηλικία οι διατροφικές συνήθειες των τέκνων επηρεάζονται από το οικογενειακό περιβάλλον και τις διατροφικές συνήθειες των γονέων τους. Για αυτό τον λόγο στη μελέτη αυτή καλούνται να συμμετέχουν τόσο οι γονείς όσο και τα τέκνα τους. Ο γονέας, σε περίπτωση που επιθυμεί να συμμετάσχει στην μελέτη αυτή, καλείται να υπογράψει την παρούσα «ενυπόγραφη συγκατάθεση» τόσο για τον εαυτό του όσο και εκ μέρους του τέκνου του.

2. ΠΟΙΟΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ; ΓΙΑΤΙ ΕΧΩ ΠΡΟΣΚΛΗΘΕΙ;

Στην έρευνα αυτή προβλέπεται να συμμετέχουν

· προέφηβοι και έφηβοι ηλικίας 12-18 ετών που φοιτούν σε δημόσια ή ιδιωτικά σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της περιφέρειας Κρήτης (εφεξής μαθητές)

· ένας από τους γονείς ή κηδεμόνες των παραπάνω μαθητών

3. ΜΕ ΠΟΙΟ ΤΡΟΠΟ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ; ΤΙ ΘΑ ΜΟΥ ΖΗΤΗΘΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ;

Σε πρώτη φάση, οι μαθητές θα απαντήσουν, με την καθοδήγηση της ερευνητικής ομάδας που θα βρίσκεται στο σχολείο, δυο ερωτηματολόγια: Ε1) ένα ερωτηματολόγιο διατροφικών συνηθειών το οποίο θα περιέχει ερωτήσεις: (α) συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων και υγρών, (β) σε σχέση με την μεσογειακή διατροφή και (γ) για τα βασικά χαρακτηριστικά του μαθητή (ηλικία, φύλο, σχολικές επιδόσεις, εξωσχολικές δραστηριότητες/ενασχολήσεις) και της οικογένειάς του (αριθμός μελών οικογένειας/νοικοκυριού, ηλικία άλλων μελών, επάγγελμα και εκπαιδευτικό επίπεδο γονέων) και Ε2) ένα ερωτηματολόγιο χαρακτηρισμού του σχολικού κοινωνικού δικτύου το οποίο θα αναφέρεται στους μαθητές που φοιτούν στο ίδιο σχολικό τμήμα (τάξη). Σε αυτό ο κάθε μαθητής θα χαρακτηρίζει τον βαθμό φιλίας που έχει με κάθε ένα συμμαθητή του στην τάξη του, σε μια κλίμακα από 1 «Καθόλου φίλος», μέχρι 5 «Μέσα στους καλύτερους φίλος». Το ερωτηματολόγια θα είναι απολύτως προσωπικά και θα διασφαλίζουν την ανωνυμία των μαθητών και την ιδιωτικότητα των απαντήσεων τους. Για αυτό τον λόγο, οι απαντήσεις που θα λάβουν οι ερευνητές θα είναι επί τόπου κωδικοποιημένες και δεν θα μπορούν να αντιστοιχιστούν σε καμία περίπτωση με το άτομο που τις έχει δώσει. Στο ίδιο ερωτηματολόγιο οι μαθητές θα ερωτηθούν και για τον αριθμό άλλων «καλύτερων φίλων» εκτός σχολείου. Η συνολική διάρκεια (μαζί με της οδηγίες) θα είναι γύρω στα 60-90 λεπτά και οι μαθητές μπορούν είτε να το κάνουν ηλεκτρονικά (μέσα από το κινητό τους) είτε σε αντίγραφο που θα τους παρέχουν επί τόπου οι ερευνητές.

Στην συνέχεια θα ζητηθεί από τους μαθητές να μεταφέρουν (ή να προωθήσουν ηλεκτρονικά) σε έναν από τους γονείς/κηδεμόνες τους (τον/την κύριο υπεύθυνο για την διατροφή του νοικοκυριού): ένα ερωτηματολόγιο (Ε3) διατροφικών συνηθειών το οποίο θα περιέχει ερωτήσεις: (α) συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων και υγρών (αναφορικά με τον εαυτό τους), και (β) ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις σχετικές με δημογραφικά, κοινωνικοοικονομικά και διατροφικά χαρακτηριστικά τις οικογένειας. Η συνολική διάρκεια θα είναι γύρω στα 30 λεπτά και οι γονείς θα μπορούν να το συμπληρώσουν είτε γραπτώς είτε ηλεκτρονικά. Στην πρώτη περίπτωση οι μαθητές θα πρέπει να επιστρέψουν το συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο εντός μιας εβδομάδας στο σχολείο τους από όπου θα το συλλέξουν οι ερευνητές.

Σε όλα τα ερωτηματολόγια δίνονται σαφείς οδηγίες για τη συμπλήρωσή τους ενώ οι απαντήσεις είναι κλειστού τύπου, δηλαδή οι συμμετέχοντες επιλέγουν μια ή περισσότερες από τις διαθέσιμες απαντήσεις. Μπορούν επίσης να παραλείψουν οποιαδήποτε ερώτηση δεν επιθυμούν να απαντήσουν (χωρίς καμία εξήγηση).

4. ΠΟΙΟΣ ΩΦΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ; Ή ΕΧΩ ΚΑΠΟΙΟ ΟΦΕΛΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ;

Απώτερος σκοπός του έργου είναι η παροχή επιστημονικά-βασισμένων προτάσεων προς τους υπεύθυνους φορείς για την διαμόρφωση δράσεων που στοχεύουν στην βιώσιμη και καινοτόμα προώθηση προτύπων διατροφής όπως το Κρητικό-Μεσογειακό πρότυπο και για την ανάπτυξη παρεμβάσεων προαγωγής της υγείας. Τα δεδομένα που θα συλλέξουμε από τη συμμετοχή σας θα χρησιμοποιηθούν ακριβώς και μόνο για αυτό τον σκοπό και πρόκειται να ωφελήσουν τόσο την ερευνητική όσο και την τοπική κοινότητα. Τα αποτελέσματα αφού δημοσιοποιηθούν σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά θα κοινοποιηθούν στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης και σε ενδιαφερόμενους φορείς.

5. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ (Ή ΚΟΣΤΟΣ/ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ) ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

Η συμμετοχή σας στην έρευνα δεν συνεπάγεται κάποιο κόστος ή επιβάρυνση για εσάς (εκτός ίσως από το χρόνο που θα διαθέσετε τόσο εσείς όσο και οι μαθητές για να συμπληρώσετε τα ερωτηματολόγια της μελέτης).

6. ΥΠΟΧΡΕΟΥΜΑΙ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΩ;

Η συμμετοχή σας στην έρευνα είναι απολύτως εθελοντική. Μπορείτε να αρνηθείτε να συμμετάσχετε χωρίς καμία αιτιολογία ή δικαιολογία. Αν όμως δεχτείτε να συμμετάσχετε σας παρακαλούμε να διαβάσετε προσεκτικά το έντυπο που έχετε στα χέρια σας, να το κρατήσετε και να υπογράψετε το έντυπο συναίνεσης. Ακόμη και αφού δεχτείτε να συμμετάσχετε μπορείτε να αλλάξετε γνώμη ανά πάσα στιγμή και να αποχωρήσετε από την έρευνα χωρίς καμία αιτιολογία ή δικαιολογία και χωρίς καμία συνέπεια για σας. Σε αυτή την περίπτωση μπορείτε να ζητήσετε να διαγραφούν τα δεδομένα και οι πληροφορίες που έχουμε συλλέξει για σας. Το αίτημά σας για διαγραφή των πληροφοριών που μας δώσατε μπορεί να ικανοποιηθεί μέχρι την πλήρη ανωνυμοποίηση των αποτελεσμάτων.

Τα προσωπικά σας δεδομένα μπορούν να διαγραφούν ανά πάσα στιγμή. Στην περίπτωση που επιθυμείτε να διαγραφούν τα προσωπικά σας δεδομένα ή οι πληροφορίες που μας δώσατε μπορείτε να επικοινωνήσετε με του υπεύθυνους της μελέτης, Προεστάκη Αντώνιο (τηλ. 6974228878 και email proestan@hmu.gr), Μουρατίδου Θεοδώρα (τηλ. 6940584603 και email tmouratidou@hmu.gr) και Ψαρουδάκη Αντωνία (τηλ. 6974118052 και email psaroudaki@hmu.gr)

7. ΠΩΣ ΘΑ ΔΙΑΦΥΛΑΧΘΕΙ Η ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΟΥ;

Στο πλαίσιο της έρευνας στην οποία καλείστε να λάβετε μέρος θα συγκεντρώσουμε τα παρακάτω δεδομένα που αφορούν εσάς και το παιδί σας: Τον αριθμό των μελών της οικογένειας, το μορφωτικό επίπεδο των μελών της οικογένειας, την εργασία, τον τόπο κατοικίας, την ηλικία, το σωματικό βάρος και ύψος των μελών της οικογένειας, την ημερομηνία γέννησης του παιδιού, διατροφικά στοιχεία και στοιχεία του τρόπου ζωής των παιδιών όπως περιεγράφηκαν παραπάνω. Τα δεδομένα αυτά είναι απαραίτητα για την καλύτερη κατανόηση των παραγόντων που σχετίζονται με την διατροφή ατόμων που κατοικούν στην περιφέρειας Κρήτης.

Θα συλλέξουμε τις πληροφορίες που θα μας δώσετε με τη χρήση ερωτηματολογίων και θα τις καταγράψουμε σε ψηφιακά αρχεία. Οι πληροφορίες που θα μας δώσετε θα κωδικοποιηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι δυνατόν να αποκαλυφθεί η ταυτότητά σας σε τρίτους. Επίσης, η ταυτότητά σας δεν θα αποκαλυφθεί σε πιθανές δημοσιεύσεις, παρουσιάσεις ή επιστημονικές αναφορές που θα προκύψουν από τη συγκεκριμένη μελέτη. Τα ερωτηματολόγια που περιλαμβάνουν τα δεδομένα σας θα φυλάσσονται σε ασφαλή χώρο, κλειδωμένο και με πρόσβαση μόνο από τον επικεφαλής της έρευνας. Οι απαντήσεις από τα ερωτηματολόγια θα καταγραφούν σε ψηφιακά αρχεία. Τα αρχεία της έρευνας θα φέρουν έναν κωδικό. Ένα κύριο κλειδί που συνδέει τα ονόματα και τους κωδικούς θα διατηρείται σε ξεχωριστή και ασφαλή τοποθεσία και συγκεκριμένα στο γραφείο του επικεφαλής της παρούσας έρευνας.

Όλα τα ηλεκτρονικά αρχεία (συμπεριλαμβανομένων όλων των τύπων ηλεκτρονικών αρχείων που χρησιμοποιούνται, όπως βάσεις δεδομένων, υπολογιστικά φύλλα κ.λπ.) που περιέχουν αναγνωρίσιμες πληροφορίες θα προστατεύονται με κωδικό πρόσβασης. Οποιοσδήποτε υπολογιστής φιλοξενεί τέτοια αρχεία θα έχει επίσης προστασία με κωδικό πρόσβασης για να εμποδίσει την πρόσβαση από μη εξουσιοδοτημένους χρήστες. Μόνο τα μέλη της ερευνητικής ομάδας θα έχουν πρόσβαση στους κωδικούς πρόσβασης. Τα αρχεία της έρευνας/δεδομένα που αφορούν το πρόσωπό σου θα φυλαχθούν για 3 χρόνια και μετά το πέρας των 3 ετών θα καταστραφούν. Αποτελέσματα αυτής της έρευνας πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε επιστημονικές δημοσιεύσεις, ανακοινώσεις σε συνέδρια. Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν σε συνοπτική μορφή και το όνομα ή η ταυτότητά σας δεν θα μπορούν να προσδιοριστούν σε καμία δημοσίευση, συνεδριακή ανακοίνωση.

8. ΠΟΙΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ;

Η έρευνα αυτή χρηματοδοτείται αποκλειστικά από το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο και δεν λαμβάνει χρηματοδότηση από κανένα εξωτερικό φορέα.

9. ΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΕΓΚΡΙΝΕΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ;

Η έρευνα έχει λάβει έγκριση από (1) την Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου με αριθμό πρωτοκόλλου: 99/ΕΜΠ και ημερομηνία 03-05-2023 και (2) την Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κρήτης με αριθμό πρωτοκόλλου 7721 η οποία κοινοποιήθηκε στο σχολείο του τέκνου σας στις 19/07/2023.

10. ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΩ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την έρευνα μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Προεστάκη Αντώνιο (τηλ. 6974228878 και email proestan@hmu.gr), την Μουρατίδου Θεοδώρα (τηλ. 6940584603 και email tmouratidou@hmu.gr) και Ψαρουδάκη Αντωνία (τηλ. 6974118052 και email psaroudaki@hmu.gr)

11. ΠΟΥ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΩ ΠΑΡΑΠΟΝΑ Η ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ;

Για οποιαδήποτε παράπονα ή καταγγελίες σχετικά με τη διεξαγωγή της έρευνας μπορείτε να προσφύγετε στην Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου ehde@hmu.gr . Για οποιαδήποτε καταγγελία σχετικά με τη διαχείριση των προσωπικών σας δεδομένων μπορείτε να απευθύνεστε στον Υπεύθυνο Επεξεργασίας Προσωπικών Δεδομένων του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (dpo@hmu.gr) και σε κάθε περίπτωση στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (contact@dpa.gr )