ชื่อของหน้าหน่วยการเรียนรู้ที่ 8

การต่อมอเตอร์ไฟฟ้า

มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบหลายความเร็ว

มอเตอร์ไฟฟ้าจัดเป็นเครื่องกลไฟฟ้าที่ใช้ในการเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เป็นพลังงานกล โดยนำ พลังงานที่ได้นี้ไปใช้ในการขับโหลดหรือขับเคลื่อนเครื่องจักรอื่น ๆ ต่อไป และความเร็วรอบมอเตอร์ไฟฟ้า สามารถควบคุมได้โดยวิธีการเปลี่ยนแปลงค่าของแรงดันไฟฟ้าที่ป้อนให้กับมอเตอร์ไฟฟ้า เมื่อท าการป้อน แรงดันไฟฟ้าให้กับมอเตอร์ไฟฟ้าเต็มพิกัด ถ้าต้องการเปลี่ยนความเร็วรอบของมอเตอร์ไฟฟ้าให้สูงขึ้นสามารถทำได้โดยการเพิ่มความถี่ของกระแสไฟฟ้าที่ป้อนให้กับมอเตอร์ไฟฟ้า ซึ่งวิธีการเปลี่ยนแปลงความถี่ ของกระแสไฟฟ้า สามารถที่จะควบคุมความเร็วรอบของมอเตอร์ไฟฟ้าได้ในขณะที่พิกัดของแรงดันไฟฟ้า ที่ป้อนให้ขดลวดสเตเตอร์อยู่ในสภาวะคงที่ อีกวิธีหนึ่งที่สามารถปรับความเร็วให้กับมอเตอร์ไฟฟ้าได้ก็คือ การเปลี่ยนแปลงจำนวน ขั้วแม่เหล็กที่ขดลวดสเตเตอร์ซึ่งทำให้ความเร็วรอบของมอเตอร์ไฟฟ้ามีการเปลี่ยนแปลงด้วยการต่อปลาย สายของขดลวดสเตเตอร์และถ้าต้องการให้มีความสะดวกในการปรับความเร็วของมอเตอร์ไฟฟ้าก็สามารถ เลือกใช้ อุปกรณ์ที่ช่วยในการปรับความเร็วของมอเตอร์ไฟฟ้าได้เรียกว่า “อินเวอร์เตอร์” (Inverter) ซึ่งทำงาน โดยอาศัยหลักการเปลี่ยนแปลงค่าความถี่ที่จ่ายให้กับมอเตอร์ไฟฟ้า ในการควบคุมความเร็วรอบด้วยการ เปลี่ยนแปลงค่าความต้านทานจะใช้กับมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส โรเตอร์แบบพันขดลวด

มอเตอร์ 3 เฟส แบ่งตามโครงสร้างโรเตอร์ได้ 2 ชนิด คือ มอเตอร์ที่มีโรเตอร์เป็นชนิดกรงกระรอกและมอเตอร์ที่มีโรเตอร์เป็นชนิดพันขดลวดหรือวาวด์โรเตอร์ มอเตอร์ 3 เฟสมีขดลวดพันที่สเตเตอร์จำนวน 3 ชุด วางห่างกัน 120 องศาไฟฟ้า โครงสร้างของมอเตอร์ 3 เฟส มีส่วนประกอบหลัก คือ สเตเตอร์ โรเตอร์ และ

ฝาครอบ

หลักการทำงานของมอเตอร์ 3 เฟส ซึ่งอาศัยหลักการเหนี่ยวนำทางแม่เหล็กไฟฟ้าจากสเตเตอร์ไปยังโรเตอร์ โดยใช้หลักการต่างเฟสของกระแสไฟฟ้าในขดลวดทั้ง 3 ชุด ทำให้เกิดสนามแม่เหล็กหมุนในสเตเตอร์ไปเหนี่ยวนำให้เกิดกระแสไฟฟ้าไหลในโรเตอร์ ซึ่งกระแสไฟฟ้าที่ไหลในโรเตอร์จะสร้างสนามแม่เหล็กมาต้านกับสนามแม่เหล็กที่สเตเตอร์ จึงทำให้โรเตอร์หมุนในทิศทางเดียวกับสนามแม่เหล็กหมุน

การต่อวงจรขดลวดมอเตอร์ 3 เฟส มีวิธีการต่อวงจรเพื่อนำไปใช้งาน 2 แบบ คือ แบบสตาร์และแบบเดลตา

การกลับทิศทางการหมุนของมอเตอร์ 3 เฟส สามารถทำได้โดยการสลับปลายสายของแหล่งจ่ายไฟฟ้าที่จ่ายให้มอเตอร์คู่ใดคู่หนึ่งหรือการสลับขั้วสายของมอเตอร์คู่ใดคู่หนึ่งก็ได้