3.ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ภูมิปัญญาท้องถิ่นบ้านมอญ ตำบลบ้านเก่า การทำน้ำตาลสด

การทำน้ำตาลสด

ตำบลบ้านเก่า มีต้นตาลมาก ด้วยเหตุนี้ ต้นตาลจึงกลายเป็นเอกลักษณ์ของตำบล สืบมาจนถึงทุกวันนี้ ต้นตาล ให้ผลผลิตน้ำตาลโตนดที่ดีที่สุดมาตั้งแต่สมัยโบราณตราบจนถึงปัจจุบัน จึงมีชื่อเสียงพอสมควร เพราะมีรสหวานหอมอร่อย มีรสชาติกลมกล่อมชวนรับประทาน

ดังนั้น ต้นตาลจึงนับเป็นพืชเศรษฐกิจที่สร้างรายได้ให้กับคนในตำบลในยามว่างที่ไม่ได้ทำเกษตรกรรม โดยทั่วไปชาวชนบท ชาวนาจะปลูกข้าวและทำตาลควบคู่กันไป ส่วนใหญ่จะนิยมปลูกต้นตาลไว้บริเวณคันนา

แต่ปัจจุบันมีการทำนา 2 ครั้ง เป็นผลให้ต้นตาลปรับสภาพไม่ทัน เพราะพื้นที่มีน้ำมากเกินไป กลายเป็นที่มีน้ำท่วมขัง ต้นตาลไม่ได้พักตัวที่เรียกว่า “แต่งตัว” ในที่สุดก็ต้องยืนต้นตายภายในเวลาไม่นานนัก เพราะระบบนิเวศเปลี่ยนจากเดิม ไม่เป็นไปตามธรรมชาติส่งผลให้ต้นตาลนับพันต้นเริ่มที่จะมีใบที่แห้ง และสุดท้ายตาลเหล่านี้ก็จะยืนต้นตายในที่สุด นายพิเชษ คำสิทธิ์ ก็เป็นอีกคนหนึ่ง ที่ประกอบอาชีพนี้มาตั้งแต่ รุ่นปู่ ย่า ตายาย รุ่นสู่รุ่น ส่วนตาลที่พบมีการยืนต้นในลักษณะลำต้นเล็ก แคระแกรน หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ตาลแหยง” โดยต้นตาลลักษณะดังกล่าวจะนำอาหารที่สะสมเดิมภายในลำต้นมาใช้หล่อเลี้ยงใบจนทำให้ลำต้นเริ่มเล็กแกรนและไม่ออกผล จนในที่สุดก็จะเริ่มยืนต้นตาย เนื่องจากรากของต้นตาลเหล่านี้จะไม่สามารถดูดซึมอาหารได้ซึ่งเกิดจากดินที่อยู่ในพื้นที่เกิดภาวะเป็นกรดหรือที่เรียกว่าดินเปรี้ยวนั่นเอง ทั้งนี้ จะสังเกตได้ง่ายโดยจะพบว่าพื้นที่ใดเกิดภาวะดินเปรี้ยวจะมีต้นหญ้ากระเทียมขึ้นอยู่ในพื้นที่นั้น ๆ อีกทั้งหากมีน้ำแช่ขังน้ำจะใส แต่จะไม่มีปลา หรือสัตว์น้ำอาศัยอยู่ในพื้นที่ดังกล่าวอีกด้วย แต่เสียงสะท้อนจากด้านของเกษตรกร ที่บอกว่า จำเป็นต้องมีการทำข้าวนาปรัง เนื่องจากชาวนาได้รับผลกระทบจากภาวะน้ำท่วมหนักทุกปีโดยช่วงระยะเวลานั้นเป็นช่วงที่ชาวนาต้องปลูกข้าวนาปี และเป็นช่วงหน้าฝนจนเกิดน้ำหลากไหลท่วมเสียหายทั้งหมด ด้วยเหตุผลนีเกษตรกรจึงต้องอาศัยช่วงเวลาหน้าแล้งมาปลูกข้าวนาปรังแทนเพราะหากไม่ทำข้าวนาปรังเกษตรกรก็จะไม่มีกินมีใช้ สำหรับ ตาล เป็นพันธุ์ไม้พวกปาล์มขนาดใหญ่ สกุล (Genus) Borassus ในวงศ์ (Family) Palmae เป็นปาล์มที่ แข็งแรงมากชนิดหนึ่ง และเป็นปาล์มที่แยกเพศกันอยู่คนละต้น ต้นสูงถึง 40 เมตร และโตวัดผ่ากลางประมาณ 60 ซม.ลำต้นเป็นเสี้ยนสีดำแข็งมาก แต่ไส้กลางลำต้นอ่อน บริเวณโคนต้นจะมีรากเป็นกลุ่มใหญ่ ใบเหมือนพัดขนาดใหญ่ กว้าง 1-1.5 เมตร มีก้านเป็นทางยาว 1-2 เมตร ขอบของทางของก้านทั้งสองข้าง มีหนามเหมือนฟันเลื่อยสีดำแข็งๆและคมมาก โคนก้านแยกออกจากกันคล้ายคีมเหล็กโอบหุ้มลำต้นไว้ ช่อดอกเพศผู้ใหญ่ รวมกันเป็นกลุ่มคล้ายนิ้วมือ เราเรียกว่านิ้วตาลแต่ละนิ้วยาวประมาณ 40 ซม.และโตวัดผ่า กลางประมาณ 1.5-2 ซม.โคนกลุ่มช่อจะมีก้าน ช่อรวม และมีกาบแข็งๆ หลายกาบหุ้มโคนก้านช่ออีกทีหนึ่ง ช่อดอกเพศเมียก็คล้ายๆ กัน แต่นิ้วจะเป็นปุ่มปม ปุ่มปมคือดอกที่ติดนิ้วตาล ดอกหนึ่งๆ โตวัดผ่ากลางประมาณ 2 ซม.และมีกาบแข็งๆ หุ้ม แต่ละดอก กาบนี้จะเติบโตไปเป็นหัวจุกลูกตาลอีกทีหนึ่ง ผลกลมหรือรูปทรงกระบอกสั้น ๆ โตวัดผ่ากลางประมาณ 15 ซม.ผลเป็นเส้นใยแข็งเป็นมัน มักมีสีเหลืองแกมดำคล้ำเป็นมันหุ้มห่อเนื้อเยื่อสีเหลืองไว้ภายในผลหนึ่ง ๆ จะมีเมล็ดใหญ่แข็ง 1-3 เมล็ด นอกจากจะให้ลูก ซึ่งก่อเกิดประโยชนทางเศรษฐกิจมากมายแก่คนในตำบลบ้านเก่า ใช้ได้ทั้งลำต้นและทั้งใบ หรือแม้แต่ปีกไม้ตาล ก็ยังทำประโยชน์อื่น ๆ ได้อีกสุดจะคณานับ ประโยชน์ของตาลนี้ ถ้าจะบันทึกกันให้ละเอียดจริง ๆ ก็คงจะอีกหลายเล่มสมุดไทย คนในตำบลจึงเชื่อมั่น ในอาชีพทำน้ำตาลขาย เป็นอย่างมาก เวลาจะผูก หรือพาดพะอง ไว้ขึ้นตาล จึงต้องมีการสวดมนต์ ชุมนุมเทวดา เพื่อความเป็นศิริมงคล และเพื่อปกป้องรักษา เขาจะต้องยกมือไหว้ก่อนขึ้นตาลทุกครั้งไป

ในปัจจุบันอาชีพที่นิยมกันมากที่สุดในช่วงนี้ คือ อาชีพ ค้าขาย เพราะการค้าขายเป็นอาชีพที่ทำเงินได้ทุกวัน จึงเป็นที่นิยมกัน ในเขตตำบลบ้านเก่าก็เช่นกัน ในเขตตำบลบ้านเก่า เป็นตำบลที่มีต้นตาลเยอะพอสมควร จึงเกิดอาชีพที่ทำรายได้ให้กับชุมชนได้เป็นอย่างดี และเป็นที่นิยมของชุมชน ตัวอย่างของคนที่ทำน้ำตาลสดขายในปัจจุบัน คือบ้านนายพิเชษ คำสิทธ์ บ้านเลขที่ 17 หมู่ 3 บ้านโคกมะลิ ตำบลบ้านเก่า อำเภอหนองฉาง จังหวัดอุทัยธานี

สดชื่นไปกับน้ำตาลสดเครื่องดื่มบำรุงร่างกาย ที่มีรสชาติหวานหอม แก้กระหายน้ำได้ดี เป็นยาเย็น ประโยชน์เยอะแน่นอน แต่ในท้องตลาดอาจจะเจอกับน้ำตาลสดที่ปรุงแต่งให้สีกลิ่นเหมือนน้ำตาลสด และรสชชาติจะไม่หอมหวานเท่าน้ำตาลสดแท้ๆ วันนี้มาดูส่วนผสมน้ำตาลสดแท้ๆ 100% จะมีส่วนผสมอะไรบ้างมาดูกันครับ

วิธีทำ

1. ใช้มีดปาดที่ปลายช่องวงตาล หาภาชนะรองปล่อยให้น้ำจากวงตาลไหลลงในภาชนะ (ต้องปาดจากต้นสดๆ)

2. พอได้น้ำที่ต้องการ นำมากรองด้วยผ้าขาวบาง 1 ครั้ง จึงนำไปต้มกับน้ำตาลทราย เกลือ คนให้ละลาย ยกลงเก็บไว้ไนที่เย็น สามารถนำมาดื่มได้กับน้ำแข็

ส่วนผสม

• น้ำวงตาล 1 กิโลกรัม

• น้ำเปล่า 2 ถ้วยตวง

• น้ำตาลทราย 1 ถ้วยตวง

• เกลือ

วิธีทำ

1. ใช้มีดปาดที่ปลายช่องวงตาล หาภาชนะรองปล่อยให้น้ำจากวงตาลไหลลงในภาชนะ (ต้องปาดจากต้นสดๆ)

2. พอได้น้ำที่ต้องการ นำมากรองด้วยผ้าขาวบาง 1 ครั้ง จึงนำไปต้มกับน้ำตาลทราย เกลือ คนให้ละลาย ยกลงเก็บไว้ไนที่เย็น สามารถนำมาดื่มได้กับน้ำแข็ง