แบบข้อตกลงในการพัฒนางาน (สแกน)ประเด็นท้าทาย เรื่อง การพัฒนามโนมติทางวิทยาศาสตร์ รายวิชาชีววิทยา
เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มออนไลน์แสดงภาพโมเดล 3 มิติ(sketchfab) ของผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนอุดรพิชัยรักษ์พิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุดรธานี
สภาพปัญหาของผู้เรียนและการจัดการเรียนรู้
จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ในปัจจุบัน ส่งผลกระทบให้ผู้เรียนต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการเรียนรู้จากเดิมที่เรียนรู้จากประสบการณ์ที่ครูผู้สอนจัดให้ผู้เรียนในห้องเรียน มาเป็นเรียนรู้ในรูปแบบออนไลน์เป็นหลัก ส าหรับเนื้อหาโครงสร้างของหัวใจของมนุษย์เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาชีววิทยาที่ถือว่าเป็นเนื้อพื้นฐานสสำคัญของระบบหมนุเวียนเลือด ที่มีความยากและซับซ้อนจำเป็นต้องมีการใช้ภาพหรือตัวอย่างจริงประกอบอธิบาย จำเป็นที่จะต้องศึกษาตัวอย่างจริง แต่จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ส่งผลให้ผู้เรียนไม่ได้รับกิจกรรมการเรียนรู้บางกิจกรรมในรายวิชาชีววิทยา เช่น การท ากิจกรรมเพื่อศึกษาตัวอย่างจริงของระบบอวัยวะต่างๆ ซึ่งส่งผลให้ผู้เรียนมีมโนมติที่คลาดเคลื่อน
การจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) เป็นรูปแบบของการเรียนรู้รูปแบบหนึ่งที่เน้นให้นักเรียนมีประสบการณ์ตรงในการเรียนรู้โดยการแสวงหาและศึกษาค้นคว้า เพื่อสร้างองค์ความรู้ของตนเอง โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ซึ่งมีครูผู้สอนคอยอ านวยการและสนับสนุน ทำให้ผู้เรียนสามารถค้นพบความรู้หรือแนวทางแก้ปัญหาได้ตัวเอง และสามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน
แพลตฟอร์มออนไลน์แสดงภาพโมเดล 3 มิติ หรือ sketchfab เป็นเว็บไซต์ที่รวบรวมภาพ 3 มิติจัดแสดงภาพ 3 มิติที่หลากหลาย รวมถึงภาพโมเดล 3 มิติ ทางชีววิทยา สามารถศึกษาผ่านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น คอมพิวเตอร์ โน้ตบุค โทรศัพท์ เป็นต้นจากที่กล่าวมา ข้าพเจ้าจึงมีแนวคิดด าเนินการพัฒนามโนมติทางวิทยาศาสตร์ รายวิชาชีววิทยา เรื่อง โครงสร้างของหัวใจ โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab) ของผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนอุดรพิชัยรักษ์พิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุดรธานี
วิธีการดำเนินการให้บรรลุผล
การวางแผน
1.1 ศึกษาตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551(ฉบับปรับปรุง 2560) เพื่อออกแบบหน่วยตามตัวชี้วัด
1.2 ศึกษาเนื้อหาในเรื่องโครงสร้างของหัวใจของมนุษย์และมโนมติที่คลาดเคลื่อนของผู้เรียน
1.3 ศึกษา วิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูล แนวคิด และทฤษฎีพื้นฐานเกี่ยวกับกระบวนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) ที่ส่งผลต่อการพัฒนามโนทัศน์ทางวิทยาศาสตร์ของผู้เรียน เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์
1.4 จัดทำสื่อการเรียนรู้ เพื่อพัฒนามโนมติทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab)ในรายวิชาชีววิทยา
1.5 แลกเปลี่ยนเรียนรู้/กระบวนการ PLC เพื่อตรวจสอบคุณภาพกิจกรรมการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ (Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล ๓ มิติ(sketchfab) ในรายวิชาชีววิทยา
1.6 ปรับปรุง/พัฒนากิจกรรมการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ (Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล ๓ มิติ (sketchfab)
2. การปฏิบัติ
นำกิจกรรมการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab) เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์ที่ผ่านการปรับปรุงแล้วไปจัดการเรียนรู้กับกลุ่มเป้าหมาย
3. การตรวจสอบ
3.1 ศึกษาประสิทธิผลของการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab) เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์โดยการตรวจสอบข้อมูลคะแนนในระบบสารสนเทศผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพื่อประเมินการเรียนรู้
3.2 ศึกษาข้อมูลตอบกลับของผู้เรียน (Feedback) ต่อการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ (Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab) เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์
4. การปรับปรุงแก้ไข
4.1 รวบรวมข้อมูลน าข้อมูลคะแนนในระบบสารสนเทศผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และการตอบกลับจากผู้เรียน (Feedback) ต่อการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab) เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์เพื่อระบุประเด็นในการพัฒนาผลการเรียนรู้ให้ผู้เรียนบรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ รวมถึงปรับปรุง แก้ไขและพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้
4.2 นำประเด็นดังกล่าวเข้าสู่แลกเปลี่ยนเรียนรู้/กระบวนการ PLC เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลและแนวทางการพัฒนาตามประเด็นต่าง ๆ
4.3 ศึกษาตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาแล้วจัดท าเป็นสารสนเทศเพื่อใช้แก้ปัญหาต่อไป
ผลลัพธ์การพัฒนาที่คาดหวัง
เชิงปริมาณ
ผู้เรียนร้อยละ 55 ที่เรียนในรายวิชาชีววิทยาเรื่องโครงสร้างของหัวใจของมนุษย์ผ่านเกณฑ์การประเมินผลการเรียนรู้ที่ครูผู้สอนประจำรายวิชากำหนด
2. เชิงคุณภาพ
2.1 ได้กระบวนการจัดการเรียนรู้การจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ(Inquiry-Based Learning) ร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มแสดงภาพโมเดล 3 มิติ (sketchfab) ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
2.2 ผู้เรียนที่เรียนในรายวิชาชีววิทยามีความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในระดับ "มาก" ขึ้นไป
สรุปผล
จากการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มออนไลน์แสดงภาพโมเดล 3 มิติ(sketchfab) มีวัตถุประสงค์เพื่อการพัฒนามโนมติทางวิทยาศาสตร์ รายวิชาชีววิทยา เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์ โดยหลังการจัดการเรียนรู้พบว่า ผู้เรียนร้อยละ 67.07 ที่เรียนในรายวิชาชีววิทยาเรื่องโครงสร้างของหัวใจของมนุษย์ผ่านเกณฑ์การประเมินผลการเรียนรู้ที่ครูผู้สอนประจำรายวิชากำหนด โดยผู้เรียนสามารถระบุโครงสร้างของหัวใจได้อย่างถูกต้องเมื่อเปรียบเทียบกับก่อนเรียน เนื่องมาจากในขั้นการเรียนรู้ที่ 2 ขั้นการสำรวจและค้นหา ผู้เรียนได้มีการศึกษาโครงสร้างของหัวใจทั้งภายนอกและภายในผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์แสดงภาพโมเดล 3 มิติ ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนเห็นโครงสร้างทุกด้านของหัวใจ สามารถระบุและอธิบายได้ว่าด้านใดคือด้านซ้ายและขวาของหัวใจ และประกอบด้วยโครงสร้างใดบ้าง แต่อย่างไรก็ตามยังคงมีผู้เรียนบางส่วนที่ยังไม่สามารถระบุโครงสร้างของหัวใจได้บางส่วนได้ เนื่องจากไม่คุ้นชินกับคำศัพท์ทางชีววิทยา
จากการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะร่วมกับการใช้แพลตฟอร์มออนไลน์แสดงภาพโมเดล 3 มิติ(sketchfab) มีผลต่อการพัฒนามโนมติทางวิทยาศาสตร์ รายวิชาชีววิทยา เรื่อง โครงสร้างของหัวใจของมนุษย์ของนักเรียน เพราะเป็นวิธีการสอนที่มีระบบโดยเริ่มต้นจากขั้นที่ 1 ขั้นสร้างความสนใจเป็นทบทวนความรู้เดิมและกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสงสัยใคร้รู้ในเรื่องที่จะเรียน ต่อจากนั้นตามด้วยขั้นที่ 2 ขั้นสำรวจและค้นหาเป็นให้ผู้เรียนสืบค้นข้อมูลและศึกษาเกี่ยวกับโครงสร้างภายในและภายนอกของหัวใจผ่าน พลตฟอร์มออนไลน์แสดงภาพโมเดล 3 มิติ(sketchfab) ขั้นที่ 3 ขั้นอธิบายและลงข้อสรุปให้ผู้เรียนได้อธิบายข้อมูลต่างๆ ที่ได้จากการปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเองในขั้นการสำรวจและค้นหา ขั้นที่ 4 ขั้นขยายความรู้เป็นการนำความรู้ที่ได้จากการค้นพบมาขยายผลต่อยอด และขั้นที่ 5 ขั้นประเมินผล ซึ่งเป็นขั้นตอนสุดท๎ายเป็นการประเมินผลสิ่งที่ผู้เรียนได้เรียนรู้ตลอดทั้งคาบเรียน
นอกจากนี้จากการวิเคราะห์แบบสอบถามความพึงพอใจของผู้เรียนในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ พบว่าผู้เรียนมีความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ภาพรวมมีค่าเฉลี่ย 4.63 อยู่ในระดับ ดีมาก โดยผลประเมิน ด้านที่ 1 ด้านครูผู้สอน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจ 4.71 อยู่ในระดับดีมากด้านที่ 2 ด้านเนื้อหา มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจ 4.59 อยู่ในระดับดีมาก ด้านที่ 3 ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจ 4.56 อยู่ในระดับดีมาก ด้านที่ 4 ด้านสื่อแสดงภาพโมเดล 3 มิติ มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจ 4.65 อยู่ในระดับดีมากและด้านที่ 5 ด้านการวัดและประเมินผล มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจ 4.61 อยู่ในระดับดีมาก
