กรมส่งเสริมการเรียนรู้ (สกร.) (อังกฤษ: Department of Learning Encouragement : DOLE) เดิมชื่อสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ) เป็นส่วนราชการระดับกรม ในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ มีหน้าที่หน้าที่ดูแลรับผิดชอบเกี่ยวกับการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยในประเทศไทย ยกฐานะมาจากสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) ในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เดิมก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2483 เป็นกองการศึกษาผู้ใหญ่ และจัดตั้งเป็นกรมครั้งแรก เมื่อวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2522 ในชื่อ "กรมการศึกษานอกโรงเรียน" หรือที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายว่า "กศน."
ประวัติ
ยุคที่1 กองการศึกษาผู้ใหญ่
การศึกษาผู้ใหญ่ เริ่มมีอย่างเป็นทางการในปี 2483 โดยรัฐบาลในขณะนั้น ได้ให้มีการจัดตั้ง "กองการศึกษาผู้ใหญ่" สังกัด สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อรับผิดชอบงานการศึกษาผู้ใหญ่โดยตรง และได้ริเริ่มโครงการรณรงค์การรู้หนังสือทั่วประเทศ พร้อมกับประกาศใช้กฎหมายบังคับให้ประชาชนผู้ไม่รู้หนังสือที่มีอายุระหว่าง 20 ถึง 45 ปี เสียค่าเล่าเรียนเป็นรายปี จนกว่าจะพิสูจน์ได้ว่าเป็นผู้รู้หนังสือแล้ว ซึ่งโครงการรณรงค์ดังกล่าวประสบความสำเร็จพอสมควร แต่ต้องหยุดชะงักไปเนื่องจากสงครามโลกครั้งที่ 2
ยุคที่2 กรมการศึกษานอกโรงเรียน
ต่อมา ได้มีการขยายโอกาสการศึกษาผู้ใหญ่อย่างกว้างขวางในช่วงปี 2513-2523 รัฐบาลจึงได้ยกฐานะกองการศึกษาผู้ใหญ่ ขึ้นเป็น "กรมการศึกษานอกโรงเรียน" ขึ้น เพื่อจัดการศึกษานอกโรงเรียนสำหรับประชาชนในวันที่ 24 มีนาคม 2522
ยุคที่3 สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2545 ได้มีการปฏิรูประบบราชการ และมีการยุบรวมกรมต่าง ๆ ของกระทรวงศึกษาธิการจากเดิม 14 กรม เหลือเพียง 5 สำนักงาน ทำให้ กรมการศึกษานอกโรงเรียน ถูกยุบรวมเป็นสำนักงานบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ต่อมาตามพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พุทธศักราช 2551 สำนักฯ จึงปรับภารกิจเป็น "สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย" (อังกฤษ: Office of the Non-Formal and Informal Education : NFE)
ยุคปัจจุบัน กรมส่งเสริมการเรียนรู้
กระทั่งวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2566 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 โดยมีสาระสำคัญคือการยกเลิกพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ. 2551 และยกฐานะ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เป็น "กรมส่งเสริมการเรียนรู้" โดยให้มีผลบังคับใช้เมื่อพ้นไป 60 วันหรือตรงกับวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2566
ประวัติความเป็นมาห้องสมุดประชาชนอำเภอพระแสง
ห้องสมุดประชาชนอำเภอพระแสงภายใต้กำกับดูแลของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอพระแสง เดิมใช้ชื่อศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอพระแสง ได้ประกาศจัดตั้งเป็นสถานศึกษาสังกัดศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดสุราษฎร์ธานี กรมการศึกษานอกโรงเรียน กระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ.2537 โดยใช้ห้องสมุดประชาชนอำเภอพระแสงเป็นสถานศึกษา ต่อมาเมื่อมีการปรับเปลี่ยนโครงสร้างการบริหารของกระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ.2546 กรมการศึกษานอกโรงเรียนต้องยุบไป เปลี่ยนเป็นสำนักบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการกระทรวงศึกษาธิการเมื่อวันที่ 4 มีนาคม พุทธศักราช 2551 ได้มีพระราชกฤษฎีกา ประกาศใช้พระราชบัญญัติการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยพุทธศักราช 2551 วันที่ 26 มีนาคม 2551 ได้เปลี่ยนชื่อสถานศึกษา จากศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอพระแสง เป็นศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอพระแสง มีชื่อย่อว่า "กศน.อำเภอพระแสง" ปัจจุบันสำนักงาน กศน. ได้รับการยกระดับให้เป็น “กรมส่งเสริมการเรียนรู้ ” ภายใต้กระทรวงศึกษาธิการ ทำให้ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอพระแสง เปลี่ยนชื่อเป็น “ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอพระแสง” (สกร.อำเภอพระแสง) สังกัด สำนักงาน สกร. จังหวัด สุราษฎร์ธานี กรมส่งเสริมการเรียนรู้ กระทรวงศึกษาธิการ