กรมส่งเสริมการเรียนรู้ (สกร.) (อังกฤษ: Department of Learning Encouragement : DOLE) เดิมชื่อสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ) เป็นส่วนราชการระดับกรม ในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ มีหน้าที่หน้าที่ดูแลรับผิดชอบเกี่ยวกับการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยในประเทศไทย ยกฐานะมาจากสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) ในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เดิมก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2483 เป็นกองการศึกษาผู้ใหญ่ และจัดตั้งเป็นกรมครั้งแรก เมื่อวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2522 ในชื่อ "กรมการศึกษานอกโรงเรียน" หรือที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายว่า "กศน."
ประวัติ
ยุคที่1 กองการศึกษาผู้ใหญ่
การศึกษาผู้ใหญ่ เริ่มมีอย่างเป็นทางการในปี 2483 โดยรัฐบาลในขณะนั้น ได้ให้มีการจัดตั้ง "กองการศึกษาผู้ใหญ่" สังกัด สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อรับผิดชอบงานการศึกษาผู้ใหญ่โดยตรง และได้ริเริ่มโครงการรณรงค์การรู้หนังสือทั่วประเทศ พร้อมกับประกาศใช้กฎหมายบังคับให้ประชาชนผู้ไม่รู้หนังสือที่มีอายุระหว่าง 20 ถึง 45 ปี เสียค่าเล่าเรียนเป็นรายปี จนกว่าจะพิสูจน์ได้ว่าเป็นผู้รู้หนังสือแล้ว ซึ่งโครงการรณรงค์ดังกล่าวประสบความสำเร็จพอสมควร แต่ต้องหยุดชะงักไปเนื่องจากสงครามโลกครั้งที่ 2
ยุคที่2 กรมการศึกษานอกโรงเรียน
ต่อมา ได้มีการขยายโอกาสการศึกษาผู้ใหญ่อย่างกว้างขวางในช่วงปี 2513-2523 รัฐบาลจึงได้ยกฐานะกองการศึกษาผู้ใหญ่ ขึ้นเป็น "กรมการศึกษานอกโรงเรียน" ขึ้น เพื่อจัดการศึกษานอกโรงเรียนสำหรับประชาชนในวันที่ 24 มีนาคม 2522
ยุคที่3 สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2545 ได้มีการปฏิรูประบบราชการ และมีการยุบรวมกรมต่าง ๆ ของกระทรวงศึกษาธิการจากเดิม 14 กรม เหลือเพียง 5 สำนักงาน ทำให้ กรมการศึกษานอกโรงเรียน ถูกยุบรวมเป็นสำนักงานบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ต่อมาตามพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พุทธศักราช 2551 สำนักฯ จึงปรับภารกิจเป็น "สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย" (อังกฤษ: Office of the Non-Formal and Informal Education : NFE)
ยุคปัจจุบัน กรมส่งเสริมการเรียนรู้
กระทั่งวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2566 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 โดยมีสาระสำคัญคือการยกเลิกพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ. 2551 และยกฐานะ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เป็น "กรมส่งเสริมการเรียนรู้" โดยให้มีผลบังคับใช้เมื่อพ้นไป 60 วันหรือตรงกับวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2566
อาณาเขต
ที่ตั้งของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอบ้านนาเดิม ตั้งอยู่ 301/10 หมู่ที่ 2 ตำบลบ้านนา อำเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์ธานี อำเภอบ้านนาเดิม ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัดสุราษฎร์ธานี ห่างจากตัวจังหวัดสุราษฎร์ธานี ตามทางหลวงสุราษฎร์ธานี-บ้านนาสาร แยกเข้า บ้านนาเดิม ระยะทาง 41 กิโลเมตร
มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับ อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี และอำเภอพุนพิน
ทิศใต้ ติดต่อกับ อำเภอบ้านนาสาร
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ อำเภอบ้านนาสาร
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ อำเภอพุนพิน และอำเภอเคียนซา
มีเนื้อที่ โดยประมาณ 206 ตารางกิโลเมตร หรือ 128,750 ไร่
สภาพชุมชน
อำเภอบ้านนาเดิม แบ่งเขตการปกครองดังนี้
จำนวนตำบล 4 ตำบล
1) ตำบลบ้านนา มี 10 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1 บ้านห้วยใหญ่
หมู่ที่ 2 บ้าน้ำเกลี้ยง
หมู่ที่ 3 บ้านห้วยห้าง
หมู่ที่ 4 บ้านใสเหนือ
หมู่ที่ 5 บ้านดอนยูง
หมู่ที่ 6 บ้านสวยศรี
หมู่ที่ 7 บ้านห้วยน้ำใส
หมู่ที่ 8 บ้านธารอารี
หมู่ที่ 9 บ้านควนอารี
หมู่ที่ 10 สี่แยกสามัคคี
2) ตำบลนาใต้ มี 9 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1 บ้านเคี่ยมงาม
หมู่ที่ 2 บ้านบ้านหนอหญ้าปล้อง
หมู่ที่ 3 บ้านชโลดมพัฒนา
หมู่ที่ 4 บ้านวังเจ้า
หมู่ที่ 5 บ้านนาใต้
หมู่ที่ 6 บ้านคลองยา
หมู่ที่ 7 บ้านหนองเรียน
หมู่ที่ 8 บ้านทรายทอง
หมู่ที่ 9 บ้านรัตนโกสัย
3) ตำบลท่าเรือ มี 6 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1 บ้านปากด่าน
หมู่ที่ 2 บ้านท่าเรือเหนือ
หมู่ที่ 3 บ้านท่าเรือใต้
หมู่ที่ 4 บ้านทุ่งคายาว
หมู่ที่ 5 บ้านเขาพลู
หมู่ที่ 6 บ้านควนทอง
4) ตำบลทรัพย์ทวี มี 5 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1 บ้านควนท่าแร่
หมู่ที่ 2 บ้านควนพระ
หมู่ที่ 3 บ้านห้วยทราย
หมู่ที่ 4 บ้านห้วยคุย
หมู่ที่ 5 บ้านจันทร์โคตร
สภาพชุมชน
จำนวนประชากร
จำนวนประชากรตามหลักฐานทางทะเบียนราษฎรอำเภอบ้านนาเดิม โดยรวมประชากรทุกตำบล และเขตเทศบาลตำบล มีรายละเอียด ดังนี้จำนวนประชากรทั้งหมด 24,076 คน
แยกเป็นประชากรชาย จำนวน 11,847 คน
ประชากรหญิง จำนวน 12,229 คน
จำนวนครัวเรือน 8,689 ครัวเรือน
ที่มา :สำนักทะเบียนอำเภอบ้านนาเดิม และสำนักทะเบียนท้องถิ่นเทศบาลตำบลบ้านนา
วันที่ 30 พฤศจิกายน 2566
การประกอบอาชีพ
อาชีพหลัก ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางด้านการเกษตร ประกอบด้วย สวนยางพารา สวนผลไม้ สวนปาล์มน้ำมัน ค้าขาย มีอาชีพรับจ้าง
อาชีพเสริม ทำการประมง เลี้ยงสัตว์ รายได้ราษฎรในอำเภอบ้านนาเดิมเฉลี่ยต่อปีมีรายได้เฉลี่ย ประมาณ 31,122 บาท/คน/ปี