ประวัติความเป็นมา

กรมส่งเสริมการเรียนรู้ (สกร.) (อังกฤษ: Department of Learning Encouragement : DOLE) เดิมชื่อสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ) เป็นส่วนราชการระดับกรม ในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ มีหน้าที่หน้าที่ดูแลรับผิดชอบเกี่ยวกับการจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยในประเทศไทย ยกฐานะมาจากสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) ในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เดิมก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2483 เป็นกองการศึกษาผู้ใหญ่ และจัดตั้งเป็นกรมครั้งแรก เมื่อวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2522 ในชื่อ "กรมการศึกษานอกโรงเรียน" หรือที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายว่า "กศน."

ประวัติ

ยุคที่1 กองการศึกษาผู้ใหญ่

การศึกษาผู้ใหญ่ เริ่มมีอย่างเป็นทางการในปี 2483 โดยรัฐบาลในขณะนั้น ได้ให้มีการจัดตั้ง "กองการศึกษาผู้ใหญ่" สังกัด สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อรับผิดชอบงานการศึกษาผู้ใหญ่โดยตรง และได้ริเริ่มโครงการรณรงค์การรู้หนังสือทั่วประเทศ พร้อมกับประกาศใช้กฎหมายบังคับให้ประชาชนผู้ไม่รู้หนังสือที่มีอายุระหว่าง 20 ถึง 45 ปี เสียค่าเล่าเรียนเป็นรายปี จนกว่าจะพิสูจน์ได้ว่าเป็นผู้รู้หนังสือแล้ว ซึ่งโครงการรณรงค์ดังกล่าวประสบความสำเร็จพอสมควร แต่ต้องหยุดชะงักไปเนื่องจากสงครามโลกครั้งที่ 2

ยุคที่2 กรมการศึกษานอกโรงเรียน

ต่อมา ได้มีการขยายโอกาสการศึกษาผู้ใหญ่อย่างกว้างขวางในช่วงปี 2513-2523 รัฐบาลจึงได้ยกฐานะกองการศึกษาผู้ใหญ่ ขึ้นเป็น "กรมการศึกษานอกโรงเรียน" ขึ้น เพื่อจัดการศึกษานอกโรงเรียนสำหรับประชาชนในวันที่ 24 มีนาคม 2522

ยุคที่3 สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย

จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2545 ได้มีการปฏิรูประบบราชการ และมีการยุบรวมกรมต่าง ๆ ของกระทรวงศึกษาธิการจากเดิม 14 กรม เหลือเพียง 5 สำนักงาน ทำให้ กรมการศึกษานอกโรงเรียน ถูกยุบรวมเป็นสำนักงานบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ต่อมาตามพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พุทธศักราช 2551 สำนักฯ จึงปรับภารกิจเป็น "สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย" (อังกฤษ: Office of the Non-Formal and Informal Education : NFE)

ยุคปัจจุบัน กรมส่งเสริมการเรียนรู้

กระทั่งวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2566 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 โดยมีสาระสำคัญคือการยกเลิกพระราชบัญญัติส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย พ.ศ. 2551 และยกฐานะ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เป็น "กรมส่งเสริมการเรียนรู้" โดยให้มีผลบังคับใช้เมื่อพ้นไป 60 วันหรือตรงกับวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2566

ศูนย์การเรียนรู้ระดับตำบลพลายวาส (ศกร.ระดับตำบลพลายวาส)

ศกร.ระดับตำบลพลายวาสได้รับความอนุเคราะห์จากองค์การบริหารส่วนตำบลพลายวาสโดยใช้อาคารสถานที่ประชุมของหมู่บ้าน หมู่ที่ ๕ เป็นศูนย์การเรียนซึ่งได้ได้ทำการเปิด กศน.ตำบลเมื่อ เดือน  วันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๓  และได้เป็นศูนย์การเรียนชุมชนโดยได้รับการสนับสนุนจากองค์การบริหารส่วนตำบลพลายวาสในด้านต่างๆไม่ว่าด้านงบประมาณ สถานที่ อำนวยความสะดวกในการจัดการเรียนการสอน จนมาถึงกระทั่งปีพุทธศักราช 2567 ได้ดำเนินการขอใช้สถานที่อาคารโรงเรียนบ้านเท่าเสาเภา เมื่อวันที่ 12  ธันวาคม 2566 เพื่อใช้ในการจัดการส่งเสริมการเรียนรู้และการจัดกิจกรรมต่างๆในพื้นที่ตำบลพลายวาส อำเภอกาญจนดิษฐ์ ให้กับผู้เรียนและประชาชน ผู้พลาดโอกาสของตำบลพลายวาสและพื้นที่ใกล้เคียง ซึ่งได้รับการอนุเคราะห์การใช้พื้นที่และอาคารโรงเรียนบ้านท่าเสาเภา อาคาร 3 (อาคารสีเขียว) จากโรงเรียนวัดกาญจนาราม ภายใต้การบริหารของ นายสิรวิชญ์  ทองปรีชา ผู้อำนวยการโรงเรียนวัดกาญจนาราม ในฐานะผู้รับผิดชอบดูแลโรงเรียนบ้านท่าเสาเภา ตามมติที่ประชุมคณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดสุราษฎร์ธานี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 1 ในเมื่อวันที่ 30 มกราคม  2567 ซึ่งย้ายสถานที่ ศกร.ตำบลพลายวาส แห่งใหม่ ตั้งแต่บัดนั้น มาจนถึงปัจจุบัน