Landen waarbij de bevolking in grote armoede leeft worden ontwikkelingslanden genoemd. Er zijn een aantal kenmerken waaraan een ontwikkelingsland aan voldoet. 

Werk

Mensen die in ontwikkelingslanden wonen hebben vaak geen (vaste) baan. De inwoners maken deel uit van een scharreleconomie. Dit betekent dat mensen niet elke maand een vast bedrag krijgen maar afhankelijk zijn van klusjes of spullen die worden verkocht. Denk bijvoorbeeld aan een schoenenpoetser. Ook leven veel mensen onder de armoedegrens. Dit is het minimale bedrag dat het per dag nodig hebt om te kunnen eten, kleren te kunnen dragen en een dak boven je hoofd te hebben.

Gezondheid

In arme landen is voedsel eenzijdig. Dit houdt in dat de mensen vaak hetzelfde eten en dus niet voldoende voedingstoffen binnen krijgen. Ook de Hygiëne is er slecht waardoor mensen snel ziek worden. Wanneer mensen ziek worden zijn er vaak geen goede ziekenhuizen, doctoren en medicijnen om de mensen beter te maken. De gezondheidszorg is dus niet op orde.

Onderwijs

In arme landen gaan kinderen niet naar school. Als dit wel het geval is het onderwijs slecht. Dit zorgt ervoor dat veel mensen analfabetisme hebben. Dit houdt in dat je niet kunt lezen of schrijven. Hierdoor is het erg moeilijk om later een baan te kunnen krijgen.

Bij opdracht 1 hebben we gezien dat de rijkdom ongelijk verdeeld is in de wereld. Om te bepalen of een land arm of rijk is wordt gekeken naar de welvaart. Als een land welvarend is, betekent dat dat het land rijk is. De inwoners kunnen dan bijvoorbeeld een huis en auto kopen. Hoe welvarend een land is kan worden weergegeven door het bruto nationaal product per inwoner(bnp). Het bnp kun je berekenen door het bedrag dat een land per jaar verdient (bruto nationaal inkomen) te delen door het aantal inwoners. Het bnp per hoofd in Nederland is ongeveer €41.000 en in het Afrikaanse Niger is dit €725. Het bnp per hoofd zegt niet alles. In Nederland zijn producten zoals eten duur en heb je meer geld nodig om te kunnen leven. In arme landen is dit anders en is het leven veel goedkoper. Er moet om deze reden ook rekening worden gehouden met de koopkracht. De koopkracht geeft aan hoeveel je in elk land voor 1 euro kunt kopen. Het is dus belangrijk om hier rekening mee te houden want de prijzen zijn niet in alle landen even hoog. In de onderstaande kaart is hier rekening mee gehouden. 

De wereld kan worden opgedeeld in drie groepen als er wordt gekeken naar de welvaart:

1. Centrumlanden. Dit zijn de meest ontwikkelde en rijke landen van de wereld. Voorbeelden van landen zijn Nederland, Japan en de VS.

2. Semiperiferie. Dit zijn landen die rijker aan het worden zijn. De welvaart neemt toe en er zijn welvarende gebieden maar ook nog veel armen. Voorbeelden van landen zijn India, China en Brazilië.

3. Periferie. Dit zijn de armste landen van de wereld. De meeste Afrikaanse landen en sommige landen in Azië behoren tot de periferie. 

Het is voor landen uit de periferie moeilijk om zich te ontwikkelen en welvarender te worden. Dit komt doordat periferie landen afhankelijk zijn van semiperiferie en centrumlanden. Periferie landen verkopen grondstoffen zoals ijzer, katoen en goud aan de semiperiferie landen. Deze landen maken daar vervolgens producten van zoals een trui of horloge. De producenten die in de semiperiferie worden gemaakt worden uiteindelijk voor veel geld verkocht in de centrumlanden. Op deze manier verdienen de centrumlanden veel geld terwijl de periferie landen weinig geld verdienen aan de grondstoffen. 

Binnen (semi)periferie landen is het verschil tussen arm en rijk groot. Brazilië is zo'n land waar de verschillen groot zijn. Rijke mensen hebben er dure auto's en grote huizen. Arme mensen wonen in krottenwijken en hebben nauwelijks genoeg te eten. Er is sprake van regionale ongelijkheid. Dit betekent dat er grote verschillen qua inkomen zijn tussen gebieden in een land. De arme mensen werken vaak in de informele sector. Dit betekent dat zij geen contract hebben en het werk niet officieel wordt opgeschreven. Zij krijgen geen vast bedrag per maand en wanneer iemand ziek wordt zijn er helemaal geen inkomsten. De rijkere mensen werken in de formele sector bijvoorbeeld als arts of politieagent. Zij betalen belasting maar krijgen elke maand een vast bedrag uitbetaald. 

De werkende mensen van een land kunnen daarnaast worden opgedeeld in vier groepen: de primaire, secundaire en tertiaire sector.

Primaire sector

De primaire sector bestaat uit de landbouw en het opgraven van grondstoffen. Dit is zwaar werk en de mensen verdienen er heel weinig geld.

Secundaire sector

De industrie en dus het werken in fabrieken behoort tot de secundaire sector. De grondstoffen of het voedsel uit de primaire sector wordt hier dus verwerkt.

Tertiaire sector

Alle banen waarmee een dienst wordt verleend behoren tot de tertiaire sector. Denk daarbij aan banen zoals kapper, chauffeur, beveiliger of het werken in een winkel.

Quartaire sector    

De quartaire sector is de niet-commerciële dienstverlening. Het zijn bedrijven die diensten leveren, maar daarvoor geen winst hoeven te maken. Voorbeelden daarvan zijn scholen en de gezondheidszorg. 

In de rijkere landen werken veel mensen in de tertiaire en quartaire sector. Dat komt omdat de meeste mensen niet meer zelf hun eigen eten hoeven te verbouwen. De boeren die er zijn, zijn zo grootschalig dat ze voor het grootste deel van de bevolking het voedsel kunnen produceren. Het voedsel dat niet door de eigen boeren geproduceerd kan worden, laat men overkomen uit andere landen waar wel veel meer mensen in de landbouw werken. 

Met deze drie groepen kan ook de welvaart van een land worden gemeten. In arme landen werken veel mensen in de primaire sector en in rijke landen veel mensen in de tertiaire sector

Ontwikkelingssamenwerking is de samenwerking tussen rijke westerse landen en ontwikkelingslanden. Doel van de samenwerking is: de leefsituatie van de bevolking in ontwikkelingslanden verbeteren. 

Je kunt ontwikkelingssamenwerking op verschillende manieren indelen:

- noodhulp en structurele samenwerking.

- gebonden en ongebonden samenwerking

- bilaterale en multilaterale samenwerking. 

Noodhulp en structurele samenwerking

Structurele ontwikkelingssamenwerking heeft als doel een ontwikkelingsland economisch zelfstandig te maken.

Voorbeelden:

- het geven van geld voor het bouwen van scholen.

- het verstrekken van microkredieten.

- het ondersteunen met materialen en kennis.

Incidentele ontwikkelingssamenwerking of noodhulp heeft als doel het helpen overleven in een noodsituatie.

Voorbeelden:

- het sturen van voedsel, kleding en medicijnen.

- het uitzenden van artsen.

Gebonden en ongebonden hulp

Ook kan er onderscheid worden gemaakt tussen Gebonden hulp en ongebonden hulp. Bij gebonden hulp stelt het land dat geld geeft, eisen aan de besteding van dag geld. Bij ongebonden hulp mag het land dat het geld ontvangt, zelf beslissen waaraan dat geld wordt besteed. 

Bilaterale en multilaterale hulp

Bilaterale hulp is hulp van een land rechtstreeks aan een ander land (overheid tot overheid). Bij multilaterale hulp zijn er internationale ontwikkelingsorganisaties bij betrokken. Denk bijvoorbeeld aan de Verenigde Naties of de Wereldbank.

Nederland is, als je kijkt naar het gemiddelde, een rijk land. Nederlands staat vijftiende op de lijst van het bnp per hoofd. Als wordt gekeken naar landen waar de inwoners het meest gelukkig, staat Nederland zelfs op plek vijf! De koopkracht is hoog, Nederlanders leven lang en gezond en bijna niemand is analfabeet. Dat Nederland een rijk land is kun je ook zien aan de beroepsbevolking. Verreweg het grootste deel van de bevolking werkt in de tertiaire sector. Dat Nederland een rijk land is komt door de sterke economie. Dit komt onder andere doordat Nederland een van de grootste havens ter wereld heeft. Daarnaast heeft Nederland met Schiphol ook een grote luchthaven. Door de lucht en zeehaven exporteert het land veel producten. Er worden meer producten verkocht dan dat er worden ingekocht. Hierdoor verdient Nederland veel geld. Het inkopen van producten wordt importeren genoemd.

Nederland is gemiddeld gezien dan wel een rijk land, toch neemt het aantal mensen dat in armoede leeft snel toe. In 2023 leven 830.000 mensen in armoede. De verwachting is dat dit getal in 2024 gaat oplopen naar ongeveer 1 miljoen mensen. Dit komt doordat het leven een stuk duurder is geworden de laatste jaren. Denk maar eens aan het eten dat je koopt in de supermarkt. Sommige producten zijn dubbel zo duur geworden. Je leeft in Nederland in armoede als je niet genoeg geld hebt om in jouw primaire levensbehoefte te voldoen. Je hebt dan bijvoorbeeld moeite om de huur te betalen en voldoende voedsel en kleding te kopen. Dit wordt ook wel relatieve armoede genoemd. Er is dan geen geld om in de eerste levensbehoefte te voorzien. Ook kan er sprake zijn van sociale armoede mensen hebben dan geen geld om bijvoorbeeld deel te nemen aan een sportclub, aan schoolactiviteiten of aan een bejaardenvereniging. Dit heeft invloed op het sociale leven. De overheid probeert mensen in armoede te helpen. Dit doen zij onder andere doormiddel van een bijstandsuitkering. Ook andere organisaties proberen mensen in armoede te helpen. Zo helpt de voedselbank mensen die niet genoeg geld hebben om eten te kopen.