แนวโน้มของ “ยานยนต์สมัยใหม่" ที่ครอบคลุมถึง แนวคิด ที่เรียกว่า C.A.S.E. หรือ Connectected Data, Autonomous, Sharing, Electric Vehicle กำลังเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องรวดเร็ว จากความก้าวหน้าของเทคโนโลยีในปัจจุบัน ที่ตอบสนองต่อคุณภาพในการดำเนินชีวิตที่ดีขึ้นของผู้บริโภค และจะะส่งผลต่อเปลี่ยนแปลงทั้งกระบวนการผลิตและการให้บริการ ของโลกธุรกิจอุตสาหกรรมยานยนต์ ในสังคมยุคใหม่

การพัฒนาการของยานยนต์ไฟฟ้าและแนวโน้มในอนาคต แรงกดดันของสภาวะโลกร้อนโลกร้อนเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือกกระจก ต่อการพัฒนาเทคโนโลยียานยนต์ไฟฟ้าอย่างต่อเนื่องในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา ทำความรู้จักยานยนต์ไฟฟ้าประเภทต่างๆ และแนวโน้มการพัฒนาจาก Micro & Mild Hybrid (HEV) เป็น Full Hybroid (PHEV) และ Full EV (BEV หรือ Fuel Cell) ฯลฯ ตลอดจนระบบการทำงานพื้นฐาน

แนวคิด “Well to Wheel” เพื่อความเข้าใจถึงความสามารถในการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกันจากการใช้ยานยนต์ไฟฟ้า รูปแบบและมาตรฐานระบบการชาร์ตพลังงานไฟฟ้ารูปแบบต่างๆ (เช่น ระบบ AC, DC และหัวชาร์ตลักษณะต่างๆ) การประมาณการระยะทางและเวลาการชาร์ตพลังงานไฟฟ้า แนวคิด “Vehicle to Grid” ในการเชื่อมต่อระหว่างการใช้พลังงานไฟฟ้าระหว่างยานยนต์ บ้าน และแมือง

หลักการของ ADAS หรือ Advanced Driver Assistance System สำหรับยานยนต์อัตโนมัติ ตัวอย่างการทำงานของระบบ Adaptive cruise control (ACC) และ Autonomous Emergency Braking (AEB) รวมถึง การทำงานร่วมกันของ ระบบ sensor การเชื่อมต่อข้อมูล ประมวลผล ในการควบคุมอุปกรณ์ต่างๆให้ทำงานร่วมกันในการควบคุมรถ (เบรค พวงมาลัย ช่วงล่าง ระบขับเคลื่อน แบตเตอรี่) และการแจ้งเตือนผู้ขับขี่

ส่วนประกอบหลักของระบบ ADAS ในยานยนต์อัตโนมัติ รวมถึง ระบบการตรวจจับรับรู้ (Perception) ระบบแสดงตำแหน่ง (Localization) ระบบวางแผนการเดินรถ (Planning)ม ระบบควบคุมรถ (Control) รูปแบบของเซ็นเซอร์อุปกรณ์ต่างๆ (Camera Ultrasonic Radar Lidar) และ ลักษณะสมรรถการทำงานสำหรับระบบยานยนต์อัตโนมัติ

หลักการทำงานของการเชื่อมโยงข้อมูลและประโยชน์การใช้งานในระบบยานยนต์สมัยใหม่ ประเภทลักษณะและความหมายของการเชื่อมโยงข้อมูลรูปแบบต่าง Infotainment, Telemetic, V2X (หรือ Vehicle to Everything) ประโยชน์ในการใช้งาน (Use Case) ทั้งด้านความปลอดภัยในการเดินทาง การนำทาง การเชื่อมโยงกับระบบเมืองอัจฉริยะต่างๆ (พลังงาน อาคาร ข้อมูลจราจร ฯลฯ) ตลอดจนแนวโน้มโอกาสสำหรับโมเดลทางธุรกิจใหม่ๆ บนฐานข้อมูลขนาดใหญ่ที่เชื่อมโยงกันจากระบบยานยนต์สมัยใหม่

รูปแบบการใช้งานและการบริการสำหรับการเดินทางด้วยระบบยานยนต์สมัยใหม่ การพัฒนาและลักษณะการบริการการเดินทางแบบ Car Sharing ที่เกิดขึ้นและแนวโน้มในอนาคต ประเภทของ Mobility Service เช่น Station Base; One-to-Many; Peer-to-Peer; Ride-Hailing; Shared Ride-Hailing; Micro Transit ตัวอย่างรูปแบบการให้บริการต่างๆและแนวคิด “Mobility as a Service (Maas)” ในระบบยานยนต์สมัยใหม่ (C.A.S.E)

แนวคิดการเดินทางอัจฉริยะ ที่ผสมผสานการเดินทางแบบหลากรูปแบบ (Multi Modal Transportation) ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ (IoT,ฺ Big Data, AI) และยานยนต์สมัยใหม่ (C.A.S.E.) ทำให้สามารถทำงานร่วมกันเป็น Intermodality Transporation ได้โดยสะดวกสำหรับผู้ใช้งาน ประกอบเป็น Smart Mobility Ecosystem (User Experience, Mobility Modes, Emerging Technologies, Data Analytics, Infrastructure, Governance and Regulation) ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของเมืองอัจฉริยะ (Smart City) และรูปแบบการดำเนินชีวิตของผู้อยู่อาศัยในอนาคต

ภาพรวมโครงสร้างโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย กระบวนการผลิต ความหมายและหน้าที่ของลำดับชั้นในโซ่อุปทาน ตั้งแต่ผู้ผลิตไปสู่การบริหาร ที่รวมถึง OEM, Tier 1- 2-3 Suppliers, Dealers, REM และ Aftermarket Suppliers มูลค่าทางเศรษฐกิจในอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย

แนวโน้มโครงสร้างอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่ในอีก 10 ปีข้างหน้า (2030 Scenario) การเกิดขึ้นของ Teir 0.5 กลุ่มธุรกิจทางเทคโนโลยีดิจิทัลและกำลังคนทักษะใหม่ ที่เข้ามาเสริมและทดแทนโครงสร้างอุตสาหกรรมยานยนต์เดิมในส่วนต่างๆ ผู้ผลิตยานยนต์แบบ “White Label Manufacturing” ผู้ให้บริการเฉพาะบุคคลแบบอัตโนมัติบนฐานของข้อมูล (Data-Based Service Provider) ตลอดจน กลุ่มผู้ให้บริการเฉพาะด้านทางเทคโนโลยีวิศวกรรม การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างโซ่อุปทานจากแบบ “Pyramid” เป็น “Hub-and-Spoke” ที่ OEM มีบทบาทลดลง จากการเข้ามาของผู้เล่นนอกอุตสาหกรรมยานยนต์เดิม ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทั้ง โครงสร้างโซ่อุปทาน โมเดลธุรกิจ และการออกแบบยานยนต์

แนวโน้มความต้องการของผู้บริโภคต่อยานยนต์สมัยใหม่ C.A.S.E ( Connected, Autonomous, Share, Electric Vehicle) บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัลอัจฉริยะในการการพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์ เช่น Machine Learning, AI, Big Data, Cloud Computing, Cyber Security, IoT, 5G, AR, Spacial Simulation ต่อ ประสบการณ์ของผู้ใช้ การออกแบบและผลิตยานยนต์ และรูปแบบธุรกิจบริการในส่วนต่างๆ ส่งผลให้อุตสาหกรรม electronic และ software จะเติบโตและเป็นส่วนสำคัญหลักในโลกอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่

ขั้นตอนการพัฒนายานยต์ในอุตสาหกรรมยานยนต์ปัจจุบัน ตั้งแต่การ กำหนดความต้องการของตลาด ปรัชญาในการออกแบบและการคำนวณ การพัฒนาต้นแบบและ software จนกระทั่ง กระบวนการผลิต ทดสอบ การควบคุมคุณภาพ และการบริการหลังการขาย เครื่องมือที่ใช้ประกอบในกระบวนการพัฒนา หลักการพัฒนายานยนต์แบบ Water-Fall Model / V-Model และการนำแนวคิด Agile Model มาใช้ สืบเนื่องจากกระบวนการพัฒนา Software ในปัจจุบัน ที่มีความสำคัญต่อการพัฒนายานยนต์สมัยใหม่

การเปลี่ยนแปลงอันเนื่องมาจากเทคโนโลยียานยนต์สมัยใหม่ (C.A.S.E.) ส่งผลให้การออกแบบรถยนต์จะมีความเป็น “Native EV Design” หรือปรัชญาการออกแบบสำหรับยานยนต์ไฟฟ้าโดยเฉพาะ ที่มีความเรียบง่ายมากขึ้น โดยหลักการ “Modular Architecture Design” ที่ส่วนประกอบหลักต่างๆ สามารถนำไปใช้ร่วมกันได้ระหว่างรุ่น หรือต่างยี่ห้อ มีชั้นส่วนที่ลดน้อยลง ตลอดจน การออกแบบโดยใช้โครงสร้างวัสดุเบา (Light Weight Structure) ตัวอย่างรถที่ได้รับการออกแบบสมัยใหม่ ทั้งที่เป็นส่วน โครงสร้าง ช่วงล่าง และ ระบบขับเคลื่อน

แนวทางการพัฒนายานยนต์ไฟฟ้า วิธีการได้มาและแหล่งข้อมูล Benchmark (หรือแนวปฏิบัติที่ดี) ที่มีอยู่ ทั้งที่แบบมีค่าใช้จ่ายและไม่มีค่าใช้จ่าย เพื่อนำมากำหนดเป้าหมายในการออกแบบพัฒนายานยนต์ไฟฟ้าโดย เปรียบเทียบ benchmark ที่มีอยู่ในตลาด ตัวอย่าง ข้อมูลและการทำ benchmark ในการออกแบบของรถไฟฟ้ายี่ห้อต่างๆ ที่มีเป้าหมายเปรียบเทียบระหว่างกัน

การจัดวางอุปกรณ์เครื่องยนต์ มอเตอร์ แบตเตอรี่ เจนเนอเรเตอร์ ชุดเฟืองขับ สำหรับรถไฟฟ้า ในรูปแบบต่างๆ (แบบ P0 -​ P4, PS)​ ลักษณะของมอเตอร์ การผสมผสานรูปแบบการออกแบบระบบไฟฟ้าต้นกำลัง (HEV PHEV BEV)​ และ ระบบขับเคลื่อน สำหรับรูปแบบการจัดวางแต่ละประเภท รวมถึง ภาพรวมของอุปกรณ์หลักของระบบขับเคลื่อนในยานยนต์ไฟฟ้า ที่ต้องออกแบบให้สอดคล้องกับลักษณะการจัดวางแบบต่างๆ และตัวอย่างการออกแบบยานยนต์ไฟฟ้าที่มีอยู่ในท้องตลาด

การศึกษาความต้องการกำลังคนสำหรับอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่ในอนาคต 5 ปี (พ.ศ.2562-2566) เพื่อเป็นข้อมูลแก่คณะทำงานประสานงานด้านการพัฒนาบุคลากรในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC-HDC) ได้ดำเนินการบนพื้นฐานของข้อมูลและความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ (Expert Opinion) โดยใช้การคำนวณจำลองสถานะการณ์ จากแนวโน้มการเติบโตทางเศรษฐกิจ การผลิตและใช้ยานยนต์ของประเทศ การเปลี่ยนแปลงกำลังแรงงานต่อปริมาณการผลิตและการใช้ยานยนต์ ในกลุ่มต่างๆซึ่งรวมถึง OEM, Tier 1-2-3, REM, และ Services โดยคาดการณ์ว่าจะมีความต้องการอัตรากำลังคนสำหรับธุรกิจอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าอีก 53,738 อัตรา ทั้งในกลุ่มการผลิตและการบริการ จากวิชาชีพวิศวกร 3,621 อัตรา ช่างเทคนิค 9,550 อัตรา พนักงานปฏิบัติการ 32,533 อัตรา และเจ้าหน้าที่สนับสนุน 8,034 อัตรา โดยแบ่งเป็นคุณวุฒิระดับ อาชีวศึกษา 44,492 อัตรา ปริญญาตรี 9,155 อัตรา และสูงกว่าปริญญาตรี 91 อัตรา