Çoxəsrlik tarixə malik olan Azərbaycan aşıq məktəbi özünəməxsus inkişaf yolu keçmişdir. Tarixin müxtəlif çağlarında yaşayıb-yaratmış bir çox istedadlı aşıq və şairlər ədəbiyyatımızın yeni mövzu və ideyalarla zənginləşməsində, bədiilik baxımından kamilləşməsində əhəmiyyətli rol oynamışlar. Yurdumuzun ən qədim bölgələrindən olan Naxçıvanda da aşıq sənətinin özünəməxsus inkişaf yolu və xüsusiyyətləri olmuşdur. Araşdırmalar göstərir ki, aşıq sənəti Naxçıvanda müxtəlif zaman kəsiklərində ara-sıra zəifləsə də hər zaman mövcud olmuş və dirçələrək yeni inkişaf yolu tapmışdır. Beləliklə də XX əsrin ikinci yarısında Naxçıvan Muxtar Respublikasında aşıq sənətinin dirçəlişinə və yeni inkişaf mərhələsinə daxil olmasına ən mühüm töhfələr vermiş şəxs məhz Sərraf Qasım olmuşdur. Çağdaş Naxçıvan aşıq mühitində ilk dəfə aşıq-saz məktəbinin təməlini Sərraf Qasım tərəfindən qoyulmuşdur.
Ali təhsil aldığı tələbəlik vaxtlarından 1960-cı illərdən etibarən başqa sahələr üzrə ixtisas və elm öyrənməklə yanaşı, saz-söz sənətini də dərindən öyrənməyə başlamşdır. Elə həmin vaxtlardan başlayaraq Sərraf Qasım hər dəfə Naxçıvana öz el-obasına gələndə saz həvəskarlarını, bu sənəti öyrənmək istəyənləri evində başına toplayaraq öz bildiklərini onlara da öyrədərdi və onun bu istiqamətdə gördüyü işlər getdikcə daha geniş vüsət aldı. Aşıq-saz sənətinin təbliği və tədris olunması sahəsində Sərraf Qasımın gördüyü işlər Naxçıvan zonasında böyük bir aşıq məktəbinin yaranması ilə nəticələndi. O dövürdə Naxçıvanda demək olar ki, ümumi halda heç bir yerdə və dövlət musiqi məktəblərində saz fənni keçirilməməsi, hətta qadağan olunmasına baxmayaraq Sərraf Qasım bu sənəti Naxçıvanda yaymaq və həvəskarlara öyrətmək fikirində olduğu üçün təmənnasız olaraq onlara bu sənəti öyrədər, imkan daxilində bu şəxslərə saz alıb verərdi.
Heç bir maddi maraq güdmədən və yalnız milli dəyərlərimizdən olan aşıq-saz sənətinin yaşadılması məqsədilə öz biliklərini şəyirdlərinə və sənət yoldaşlarına öyrətməyə çalışan Sərraf Qasım şəyirdlərini öyrətmək üçün adətən gündüzlər vaxtı olmadığına görə o, bir çox hallarda axşamlar və gecələr vaxtını buna sərf edərdi. Hərdən gecələr səhərə qədər sanki Sərraf Qasımın evində bir saz-söz məclisi qurulurdu, saz sədaları eşidilirdi.
Saz sənətinin sirlərini Sərraf Qasımdan öyrənən və sonradan Sərraf Qasımın istədiyi kimi bu sənəti başqalarına öyrədərək ustad aşıq səviyyəsinə çatan və müəllimlik eyləyən şəxslərdən olmuş mərhum Vahid müəllim Qurbanov (Müstəqil Naxçıvanın ilk rəsmi saz müəllimi), mərhum Aşıq Müslüm Rüstəmov (Vahid Qurbanov kimi neçə-neçə saz müəllimlərinin ustadı), mərhum Aşıq Abdulla Fətəliyev (tanınmış Naxçıvanlı ustad aşıq), aşıq və şair Çərkəz Vətənoğlu (Əməkdar müəllim), Aşıq Zülal Məmmədov (tanınmış Naxçıvanlı ustad aşıq), Teymur müəllim Hüseynov (Kolanı saz məktəbinin ilk müəllimi), Aşıq İxtiyar Seyidov (tanınmış Naxçıvanlı ustad aşıq və sazbənd) Aşıq Zahir Hüseynov (Kolanı saz məktəbinin digər bir müəllimi) və bunlar kimi bir çox başqa aşıq və müəllimlərin adını çəkmək mümkündür. Sərraf Qasımın bu şəyirdlərinin yetirmələri olan, hal-hazırda peşəkar aşıq səviyyəsinə çatan və Naxçıvanda aşıq yaradıcılığının inkişafına böyük əmək sərf edən Aşıq Tural Bağırov (Aşıq Abdullanın yetirməsi), Aşıq Aydın Cəfərov (Aşıq Zülalın yetirməsi), Aşıq Şirin Şirinzadə (Aşıq İxtiyarın yetirməsi) və digərlərinin adlarını da xüsusilə vurğulamaq lazımdır.
Naxçıvanda ən bacarıqlı uşaq aşıq kimi tanınıb, bir gənc aşıq kimi dövlət tədbirlərində iştiraka dəvət olununan və onun bu yaradıcılıq uğuru barədə həmin dövrdə Naxçıvan televiziyası və qəzetləri vasitəsilə dəfələrlə ictimaiyyətə məlumat verilən Əyyub Sərrafoğlu da məhz Sərraf Qasımın ən gənc şəyirdi və yetirməsidir.
Aşıq-saz sənətinin könüllü şəkildə təbliği və tədrisi ilə məşğul olan Sərraf Qasım, eyni zamanda bu sənətin dövlət tərəfindən dəstəklənməsi və saz fənninin dövlət məktəblərində tədris olunması istiqamətində böyük səylər göstərmişdir. Bu səylərin nəticəsi olaraq da Naxçıvan mühitində ilk dəfə Sərraf Qasımın xeyir-duası və səbəbkarlığı və onun bəzi yetirmələrinin ciddi səyləri nəticəsində 1992-ci ildə Naxçıvan zonasında dövlət təhsil müəssisələrinin tərkibində (Şahbuz rayonundan başlayaraq) ilk rəsmi saz məktəbləri (saz şöbələri) yaradılmışdır. Şahbuz şəhərinin Orta İxtisas Musiqi Məktəbində rayon Mədəniyyət Şöbəsninin 02.09.1992-ci il tarixli, 152 nömrəli əmri əsasında saz sənəti bir musiqi fənni kimi rəsmən qeydə alınır. Beləliklə də Naxçıvan mühitində ilk dəfə rəsmi saz məktəbi fəaliyyətə başlayır. 1996-cı ilin sentyabr ayında rəsmi bir saz müəllimi kimi işə götürülür və öz evində yaratdığı məktəbdə rəsmi surətdə saz fənnindən dərs keçməyə başlayır. Bununla da uzun illər ərzində qeyri-rəsmi bir saz məktəbi kimi tanınan Sərraf Qasımın doğma kənd evi, artıq bir rəsmi saz məktəbi kimi tanınmağa başlayır.
Sərraf Qasımın və onun yetirmələrinin Şahbuz rayonundakı Musiqi Məktəblərinin tərkibində yaradılmış Saz Məktəblərində rəsmi şəkildə saz müəllimi işləməsi isə çoxsaylı gənc aşıqların və saz müəllimlərin ərsəyə gəlməsinə səbəb olur. Həmin məktəblər tərəfindən burada saz öyrənən şəxslərə rəsmi diplomlar verilməyə başlanılır. Beləliklə də Naxçıvanda ilk dəfə rəsmi saz məktəblərinin yaranmasının səbəbkarı olduğuna və çox sayda aşıq və saz müəllimi yetişdirdiyinə görə tədqiqatçı folklorşünas və ədəbiyyatşünas alimlər tərəfindən çağdaş Naxçıvan aşıq məktəbinin banisi adlandırılmışdır.