7. For and at dinner
Familiar phrases
to facilitate conversation in the Indian language.
(Wikwemikong, 1872)
Â
7. For and at dinner.
It is twelwe o'clock now.
Jaigwa nawakwe.
[Azhigwa naawakwe.]
Come in, we will dine.
Bi pindigen, ki ga wissinimin.
[Bi-biindigen, giga-wiisinimin.]
Come sit down on this chair.
Bi namadabin oma apabiwining.
[Bi-namadabin omaa apabiwining.]
Put another plate here.
Minawa bejig tessinagan ateg oma.
[Miinawaa bezhig desinaagan ateg omaa.]
There is some meat here.
Wiiass oma atemagad.
[Wiiyaas omaa atemagad.]
Beef, bear meat.
Pijiki-wiiass, mako-wiiass.
[Bizhiki-wiiyaas, mako-wiiyaas.]
Deer-meat.
Wawashkesh-wiiass.
[Waawaashkeshi-wiiyaas.]
Pork.
Kokosh-wiiass.
[Gookooshi-wiiyaas.]
Help yourself.
Kin igo mamon minik menwendaman.
[Giin igo mamoon minik menwendaman.]
You don't eat, are you sick?
Kawin ki wissinissi, kid akos na?
[Gaawiin giwiisinisii, gidaakoz na?]
No I am not sick.
Kawin nind akosissi.
[Gaawiin nindaakozisii.]
I eat much.
Nibina nin wissin.
[Niibina niwiisin.]
Potatoes are there and turnips too.
Opinig, tchiss gaie oma ate.
[Opiniig, jiis gaye omaa ate.]
Which do you like better?
Wegonen nawatch menwendaman?
[Wegonen nawaj menwendaman?]
I will take some turnips.
Tchiss nin wi-mamon.
[Jiis niwii-mamoon.]
Bring salt here and pepper too.
Jiwitagan bidon wassagang gaie.
[Zhiiwitaagan biidoon waasagang gaye.]
You did not put it on the table.
Kawi ki gi-atosinawa adopowining.
[Gaawiin gigii-atosiinaawaa.]
Take some more meat.
Minawa wiias mamon.
[Miinawaa wiiyaas mamoon.]
This pork is very nice.
Mandan kokosh-wiiass kitchi minopogwad.
[O'ow gookooshi-wiiyaas gichi-minopogwad.]
I ate some.
Nin gi-midjin pangi.
[Ningii-miijin bangii.]
This deer-meat has an excellent flavor, and it is well cooked.
Iw wawashkesh-wiiass memindage minopogwad, weweni gaie minodemagad.
[I'iw waawaashkeshi-wiiyaas memindage minopogwad, weweni gaye minodemagad.]
Have the Indians killed many deer this winter?
Nibiwa na anishinabeg o gi-nissawan wawashkeshiwan nongom biboning?
[Niibiwa na anishinaabeg ogii-nisaawaan waawaashkeshiwan noongom biboong?]
Yes, sir, a great many.
Geget kitchi nibiwa.
[Geget gichi-niibiwa.]
A young man killed seven deer not long ago.
Bejig oshkinawe anomaia o gi-nissan nijwasswi wawashkeshiwan.
[Bezhig oshkinawe naanoomaya ogii-nisaan niizhwaaswi waawaashkeshiwan.]
Deer meat is very good.
Wawashkesh-wiiass memindage minopogwad.
[Waawaashkeshi-wiiyaas memindage minopogwad.]
I like it better than any other kind of meat.
Awashime nin minwendan, kakina dash anind wiiass.
[Awashime niminwendam, gakina dash aanind wiiyaas.]
Are there many rabbits here?
Wabosog na batainowag oma?
[Waaboozoog na baatayiinowag omaa?]
There are a great many here.
Kitchi batainowag oma.
[Gichi-baatayiinowag omaa.]
The Indians are very skillful in trapping them.
Kitchi wawingessiwag dash anishinabeg dassonawad.
[Gichi-wawiingeziwag dash anishinaabeg dasoonaawaad.]
I will eat some of this rabbit.
Pangi nin wi-amwa aw wabos.
[Bangii niwii-amwaa a'aw waabooz.]
Are there partridges also here?
Binewag na gaie aiawag oma?
[Binewag na gaye ayaawag omaa?]
There are, we eat them often.
Aiawag sa, naningim nind amwananig.
[Ayaawag sa, naaningim nindamwaanaanig.]
In summer pigeons will be in great quantity here.
Nibing omimig ta-osaminowag oma.
[Niibing omiimiig da-onzaaminowag omaa.]
We must also drink at our dinner.
Ki ga minikwemin gaie wisiniiang.
[Giga-minikwenim gaye wiisiniyang.]
Let us drink, but we will drink only water, no wine.
Minikweda, nibi dash ki ga-minikwemin kawin win jominabo.
[Minikwedaa, nibi dash giga-minikwen gaawiin wiin zhoominaaboo.]
We have all taken the temperance pledge, we will keep it.
Kakina mamawi ki gi-odapinamin minikwessi-masinaigansan ki wi ganawendamin dash.
[Gakina maamawi gigii-odapinaamin minikwesii-mazina'igaansan giwii-ganawendaamin dash.]
I for my part I will always keep it faithfully as long as I live.
Nin win ged ako-bimadisiian nin wi-ganawendan weweni.
[Niin wiinged(?) ako-bimaadiziyaan niwii-ganawendaan weweni.]
And so I will.
Mi go gaie nin.
[Mii go gaye niin.]
There are also some apples here; would you you eat any?
Mishiminag gaie oma aiawag; kawin na ki da-amwassig?
[Mishiiminag gaye omaa ayaawag; gaawiin na gidaa-amwaasiig?]
I will eat some.
Nin da amwag sa.
[Nindaa-amwaag sa.]
I ate one, two, three apples.
Bejigominag, nijominag, nissominag mishiminag nin gi-amwag.
[Bezhigominag, niizhominag, nisominag mishiiminag ningii-amwaag.]
Eat some of there strawberries.
Odeiminan gaie midjin.
[Ode'iminan gaye miijin.]
There are very many now there.
Kitchi batainadon nongom oma.
[Gichi-baatayiinadoon noongom omaa.]
Raspberries will also be in great abundance by and by.
Miskominag gaie ta-batainowag nagatch.
[Miskominag gaye da-baatayiinowag naagaj.]
I will eat some raspberries.
Pangi nin wi-amwag miskominag.
[Bangii niwii-amwaag miskominag.]
Will you take some more?
Keiabi na ki wi-aiawag?
[Geyaabi na giwii-ayaawaag?]
No, sir, I thank you, I will eat some of these preserves.
Kawin, migwetch, pangi pashkiminassigan dash nin wi-midjin.
[Gaawiin, miigwech, bangii baashkiminasigan dash niwii-miijin.]
I have dined very well.
Weweni nin gi nawakwe-wissin.
[Weweni ningii-naawakwe-wiisin.]
So have I.
Mi go gaie nin.
[Mii go gaye niin.]