6. On the Weather

Familiar phrases

to facilitate conversation in the Indian language.

(Wikwemikong, 1872)

 

6. On the weather

[Modern Southwestern Ojibwe variant is shown in green brackets]


How is the weather? - Anin eji gijigak? [Aaniin ezhi-giizhigak?]

Is it fine weather? - Mino gijigad na? [Mino-giizhigad na?]

Is it bad weather? - Matchi gijigad na? [Maji-giizhigad na?]

The weather is very bad. - Kitchi niskadad. [Gichi-niiskaadad.]

It is cloudy, it is clear. - Anakwatoka, mijakwat. [Aanakwadokaa, mizhakwad.]

The sun shines. - Gissis sagassige. [Giizis zaagasige.]

It is foggy, the sun does not appear. - Awan, kawin gissis bi nagosissi. [Awan, gaawiin giizis bi-naagozisii.]

It is windy. It blows hard, it is stormy. - Nodin. Kitchi nodin. [Noodin. Gichi-noodin.]

It is dreadful time indeed. - Geget gotamigwad. [Geget gotaamigwad.]

The wind turned. - Gwekwanimad. [Gwekaanimad.]

I think it will rain today. - Ta gimiwan nongo nind inendam. [Da-gimiwan noongom nindinendam.]

It drizzles, it rains, it hails. - Awanibissan, gimiwan, sessegan. [Awanibisaa, gimiwan, zesegan.]

Is it raining? - Gimiwan na? [Gimiwan na?]

It rained when I left home. - Gimiwanoba api ba madjaian endaiang. [Gimiwanoban apii ba-maajaayaan endaayang.]

But it does not rain now.  - Kawin dash nongo gimiwansinon. [Gaawiin dash noongom gimiwanzinoon]

I am wet I am all wet. - Nin nissabawe apitchi go nin nibiw. [Ninisaabaawe aapiji go ninibiiw.]

Are you not wet? - Ki nibiw na gaie kin? [Ginibiiw na gaye giin?]

I am wet too I have no umbrella. - Gaie nin nissabawe kawin nind aiansin agawateowin. [Gaye ninisaabaawe gaawiin nindayaanziin agawaate`on.]

Are you afraid of getting wet? - Ki gotan na wi nissabaweian? [Gigotaan na wii-nisaabaaweyan?]

Yes, I am afraid of it. - E, nin gotan sa. [Enh, nigotaan sa.]

I used to be sick when I get wet. - Nind akos sa ko nessabaweianin. [Nindaakoz sa go nesaabaweyaan.]

It is cold. It is very cold. - Kissina, kitchi kissina. [Gisinaa, gichi-gisinaa.]

I am cold, very cold. - Nin bingetch, nin kitchi bingetch. [Nimbiingej, ni-gichi-biingej.]

The lake and the river are freezing. - Kibadin kitchigami, sibi gaie. [Gibaadin gichigami, ziibi gaye.]

The lake is frozen hard. - Kitchigami kitchi mashkawadin. [Gichigami gichi-mashkawaadin.]

This after noon I will skate. - Nongom gi ishkwa naokweg nin wi joshkwadae. [Noongom gii-ishkwaa-naawakweg niwii-zhooshkwaada`e]

Come and warm yourself. - Pindigen bi awasson. [Biindigen bi-awazon.]

There is fire here. - Ashkote atemagad oma. [Ishkode atemagad omaa.]

It snows fast. It snows thick. - Kitchi sogipo. Mamangadepo. [Gichi-zoogipo. Mamaangadepo.]

It thaws now, the snow is soft. - Jaigwa abawa, shakagonaga. [Azhigwa aabawaa.]

The snow melts away. - Agon ningiso. [Goon ningizo]

It begins to warm. - Jaigwa madjitamagad tchi kijateg. [Azhigwa maajitaamagad ji-gizhaateg.]

It is very warm. - Geget kitchi kijate. [Geget gichi-gizhaate.]

Let us go into the shade. - Agawateg ijada. [Agawaateg izhaadaa.]

We will have a heavy rain, it is too warm. - Ta kitchi gimiwan, osam kijate. [Da-gichi-gimiwan, onzaam gizhaate.]

It lightens excessively. - Kitchi wassamowag animikig. [Gichi-waasamoowag animikiig.]

The sky is cloudy all over. - Kitchi nangwanakwad. [Gichi-ningwaanakwad.]

It thunders, the thunder roars. - Animikika, masitagosiwag animikig. [Animikiikaa, masitagosiwag?? animikiig.]

Are you afraid of thunder? - Ki gossag na animikig? [Gigosaag na animikiig?]

To be sure. - Aningegona. [Enange go naa.]

Many people are afraid of thunder. - Nibiwa bemadisidjig o gossawan animikin. [Niibiwa bemaadizijig ogosaawaan animikiin.]

I never was afraid of it. - Kawin nin wika nin gossassig. [Gaawiin niin wiikaa nigosaasiig.]

Be not afraid, the storm is over. - Kego segisiken, jaigwa ishkwa-niskadad. [Gego zegiziken, azhigwa ishwaa-niiskaadad.]

It clears up. - Eshkam mijakwat. [Eshkam mizhakwad.]

I see the rainbow. - Nin wabandan nagwagan. [Niwaabandaan nagweyaab.]

This is a sign of fair weather. - Mi wendji kikendaming tchi mino-gijigad. [Mii wenji-gikendaming ji-mino-giizhigad.]

It is very good that it was rained. - Kitchi minwendagwad gi gimiwan. [Gichi-minwendaagwad gii-gimiwan.]

The ground was already too dry. - Osam jaigwa bibinekamigideban aki. [Onzaam azhigwa bibinekamigideban?? aki.]

But now the fields will produce well. - Nongom dash weweni ta-nitawiginon kitiganan. [Noongom dash weweni da-nitaawiginoon gitiganan.]

It is dirty now after the rain. - Ajishkika nongom gi-gimiwang. [Azhashkikaa noongom gii-gimiwang.]