6. On the Weather
Familiar phrases
to facilitate conversation in the Indian language.
(Wikwemikong, 1872)
6. On the weather
[Modern Southwestern Ojibwe variant is shown in green brackets]
How is the weather? - Anin eji gijigak? [Aaniin ezhi-giizhigak?]
Is it fine weather? - Mino gijigad na? [Mino-giizhigad na?]
Is it bad weather? - Matchi gijigad na? [Maji-giizhigad na?]
The weather is very bad. - Kitchi niskadad. [Gichi-niiskaadad.]
It is cloudy, it is clear. - Anakwatoka, mijakwat. [Aanakwadokaa, mizhakwad.]
The sun shines. - Gissis sagassige. [Giizis zaagasige.]
It is foggy, the sun does not appear. - Awan, kawin gissis bi nagosissi. [Awan, gaawiin giizis bi-naagozisii.]
It is windy. It blows hard, it is stormy. - Nodin. Kitchi nodin. [Noodin. Gichi-noodin.]
It is dreadful time indeed. - Geget gotamigwad. [Geget gotaamigwad.]
The wind turned. - Gwekwanimad. [Gwekaanimad.]
I think it will rain today. - Ta gimiwan nongo nind inendam. [Da-gimiwan noongom nindinendam.]
It drizzles, it rains, it hails. - Awanibissan, gimiwan, sessegan. [Awanibisaa, gimiwan, zesegan.]
Is it raining? - Gimiwan na? [Gimiwan na?]
It rained when I left home. - Gimiwanoba api ba madjaian endaiang. [Gimiwanoban apii ba-maajaayaan endaayang.]
But it does not rain now. - Kawin dash nongo gimiwansinon. [Gaawiin dash noongom gimiwanzinoon]
I am wet I am all wet. - Nin nissabawe apitchi go nin nibiw. [Ninisaabaawe aapiji go ninibiiw.]
Are you not wet? - Ki nibiw na gaie kin? [Ginibiiw na gaye giin?]
I am wet too I have no umbrella. - Gaie nin nissabawe kawin nind aiansin agawateowin. [Gaye ninisaabaawe gaawiin nindayaanziin agawaate`on.]
Are you afraid of getting wet? - Ki gotan na wi nissabaweian? [Gigotaan na wii-nisaabaaweyan?]
Yes, I am afraid of it. - E, nin gotan sa. [Enh, nigotaan sa.]
I used to be sick when I get wet. - Nind akos sa ko nessabaweianin. [Nindaakoz sa go nesaabaweyaan.]
It is cold. It is very cold. - Kissina, kitchi kissina. [Gisinaa, gichi-gisinaa.]
I am cold, very cold. - Nin bingetch, nin kitchi bingetch. [Nimbiingej, ni-gichi-biingej.]
The lake and the river are freezing. - Kibadin kitchigami, sibi gaie. [Gibaadin gichigami, ziibi gaye.]
The lake is frozen hard. - Kitchigami kitchi mashkawadin. [Gichigami gichi-mashkawaadin.]
This after noon I will skate. - Nongom gi ishkwa naokweg nin wi joshkwadae. [Noongom gii-ishkwaa-naawakweg niwii-zhooshkwaada`e]
Come and warm yourself. - Pindigen bi awasson. [Biindigen bi-awazon.]
There is fire here. - Ashkote atemagad oma. [Ishkode atemagad omaa.]
It snows fast. It snows thick. - Kitchi sogipo. Mamangadepo. [Gichi-zoogipo. Mamaangadepo.]
It thaws now, the snow is soft. - Jaigwa abawa, shakagonaga. [Azhigwa aabawaa.]
The snow melts away. - Agon ningiso. [Goon ningizo]
It begins to warm. - Jaigwa madjitamagad tchi kijateg. [Azhigwa maajitaamagad ji-gizhaateg.]
It is very warm. - Geget kitchi kijate. [Geget gichi-gizhaate.]
Let us go into the shade. - Agawateg ijada. [Agawaateg izhaadaa.]
We will have a heavy rain, it is too warm. - Ta kitchi gimiwan, osam kijate. [Da-gichi-gimiwan, onzaam gizhaate.]
It lightens excessively. - Kitchi wassamowag animikig. [Gichi-waasamoowag animikiig.]
The sky is cloudy all over. - Kitchi nangwanakwad. [Gichi-ningwaanakwad.]
It thunders, the thunder roars. - Animikika, masitagosiwag animikig. [Animikiikaa, masitagosiwag?? animikiig.]
Are you afraid of thunder? - Ki gossag na animikig? [Gigosaag na animikiig?]
To be sure. - Aningegona. [Enange go naa.]
Many people are afraid of thunder. - Nibiwa bemadisidjig o gossawan animikin. [Niibiwa bemaadizijig ogosaawaan animikiin.]
I never was afraid of it. - Kawin nin wika nin gossassig. [Gaawiin niin wiikaa nigosaasiig.]
Be not afraid, the storm is over. - Kego segisiken, jaigwa ishkwa-niskadad. [Gego zegiziken, azhigwa ishwaa-niiskaadad.]
It clears up. - Eshkam mijakwat. [Eshkam mizhakwad.]
I see the rainbow. - Nin wabandan nagwagan. [Niwaabandaan nagweyaab.]
This is a sign of fair weather. - Mi wendji kikendaming tchi mino-gijigad. [Mii wenji-gikendaming ji-mino-giizhigad.]
It is very good that it was rained. - Kitchi minwendagwad gi gimiwan. [Gichi-minwendaagwad gii-gimiwan.]
The ground was already too dry. - Osam jaigwa bibinekamigideban aki. [Onzaam azhigwa bibinekamigideban?? aki.]
But now the fields will produce well. - Nongom dash weweni ta-nitawiginon kitiganan. [Noongom dash weweni da-nitaawiginoon gitiganan.]
It is dirty now after the rain. - Ajishkika nongom gi-gimiwang. [Azhashkikaa noongom gii-gimiwang.]