Nu, intussen een dag later, begint de dag met veel regen en harde, zelfs stormachtige, wind. Dit zou hét doemscenario geweest zijn voor gisteravond: een avond dat je met een hele groep wil gaan sterren kijken op de Wilpse Klei.

“Stralend heelal op de Wilpse Klei” als onderdeel van de landelijke campagne “Nacht van de Nacht” werd zaterdagavond 26 oktober georganiseerd door Frans Pieters van “Welke ster is dat”, Marten Bosma en Pieters Welters van “Red Light Group”. Dit werd weer mede mogelijk gemaakt door Museumcafé De Kribbe in Wilp. Zij stelt al enige jaren geheel belangeloos, speciaal voor dit goede doel, haar ruimte beschikbaar: Een accommodatie dat omringd wordt door een prachtig landschap in de uiterwaarden van de IJssel.

Natuurlijk was het, zoals altijd, ook nu vooraf even spannend wat het zou gaan worden. Hoeveel mensen komen er op af? En hoe gaat het weer zich gedragen? Om sterren te kunnen kijken hebben we toch een heldere hemel nodig. De eerste vraag werd al snel duidelijk. Bij aankomst waren de eerste bezoekers al aanwezig en bij aanvang mochten we zelfs dertig belangstellenden, zowel kinderen als volwassenen, begroeten.

Spannend

“Er is goed nieuws en er is slecht nieuws”. Om dan maar met het slechte nieuws te beginnen: Vanavond staat er geen maan en geen enkele planeet aan de hemel om waar te kunnen nemen. Dat was dan wel enigszins een teleurstelling, maar daarentegen biedt dit wel een uitstekende situatie voor andere bijzondere hemelobjecten die ver in de ruimte staan (deepsky). Maar een vereiste voor deepsky waarnemingen is een heldere hemel. Spannend dus!

Het effect van kunstlicht op de sterrenhemel

Waar deze activiteit eigenlijk om te doen is werd de opening van de multimedia presentatie: “het effect van kunstlicht op de sterrenhemel”. Onze economie krijgt op steeds grotere schaal een 24-uurs karakter. Meer bedrijven maken in toenemende mate gebruik van de 24 uren die in een dag beschikbaar zijn. Winkelketens hanteren steeds ruimere openingstijden, tankstations die 24 uur open zijn, enz. Dit vraagt om voorzieningen. Eén daarvan is “licht”. Naast het overmatig lichtgebruik en de daarmee samengaande energie verspilling dat al bestond, wordt er een steeds grotere aanslag op het nachtelijk duister gepleegd. Een groot deel van de Nederlandse bevolking maakt zelfs al gebruik van verduisteringsgordijnen om s ‘nachts de slaapkamer donker te krijgen! Ook onze sterrenhemel, waar onze verre voorouders al een sterke band mee hadden, dreigt onder te gaan in deze lichtzee. De landelijke campagne “Nacht van de Nacht” dat georganiseerd wordt door grote natuur- en milieuorganisaties is er op gericht de Nederlandse bevolking bewuster om te laten gaan met kunstlicht en daarmee het overmatig gebruik in te perken.

Daarna zijn we een verkenningstocht gestart door onze ruimte. Daarvoor hebben we eerst gekeken wat en waar onze plaats is in de ruimte als bewoners van planeet Aarde. Middels een duikvlucht vanaf buiten ons sterrenstelsel hebben we de plaats van de zon opgezocht in één van de spiraalarmen van ons Melkwegstelsel. De Zon, een middelmatige ster in een sterreneiland van honderden miljarden sterren. De Zon heeft even wat meer aandacht gehad i.v.m. met actuele grote uitbarstingen dat vervolgens het indrukwekkende poollicht op Aarde kan veroorzaken. In de achtertuin van deze ster draaien een achttal planeten hun rondjes met een bijna overdreven nauwkeurigheid. Een paar planeten zijn we wat dichter genaderd om ze wat beter te kunnen bekijken zoals Jupiter en Saturnus.

Uitgelezen sterrenkijkavond

“Als we buiten door de kijkers willen waarnemen dan is daarvoor nu het moment”. Een van de mannen van de buitenploeg brak in op onze ruimtereis. Binnen een mum van tijd stond de hele club buiten te genieten van een werkelijk schitterende sterrenhemel. Het was een uitgelezen sterrenkijkavond. Niet koud, nauwelijks wind, en…….. helder! De contouren van de Melkweg waren zelfs waar te nemen. Drie grote telescopen waren eerder al voor deze gelegenheid opgesteld. Onder deskundige begeleiding werden tal van sterrenbeelden aangewezen met een laserpointer: Grote Beer, Cassiopeia, Lier, Zwaan, Andromeda, Pegasus enz. Binnen deze constellaties werden uiteraard diverse objecten in de kijker gezet. Dubbelsterren, Pleiaden, Ringnevel, Andromedanevel enz. allemaal deepsky objecten die vele tot zelfs miljoenen lichtjaren van ons verwijderd staan. Ook werden nog een paar vallende sterren waargenomen.

Een vraag over vallende sterren door één van de aanwezige kinderen was dan weer een mooi aanknopingspunt om onze onderbroken ruimtereis tijdens de multimediapresentatie voort te zetten. Komeetstof kan soms fraaie lichtsporen veroorzaken: vallende sterren. Natuurlijk hebben we ook een bezoek gebracht aan het immense sterrenrijk en ons verbaasd over de gevarieerdheid in soorten, levensfasen, kleuren en met name de grootte van de sterren en meer nog de ruimte er tussen. Voor het menselijk brein is dit eigenlijk niet meer te bevatten. Tenslotte hebben we ook de schatkamers van het heelal opgezocht. Schitterende beelden van onwaarschijnlijk mooie plaatsen in onze ruimte die, weliswaar, voor eeuwig verloren dreigen te gaan in onze zee van licht.

Afgaande op tal van reacties van bezoekers was iedereen zeer onder de indruk van dat waar we allemaal deel van uitmaken: Het heelal.

Ik wil hiermee iedereen bedanken voor de aanwezigheid en in het bijzonder een bedankje naar Museumcafé De Kribbe en leden van de Red Light Group voor de fijne samenwerking.

Links

• Foto's van de activiteit
• Red Light Group
• Museumcafé De Kribbe
• Nacht van de Nacht
• Gelderse Natuur en Milieu Federatie