Κανόνες Snooker

Το snooker παίζεται με 15 κόκκινες μπάλες, έξι μπάλες με διαφορετικά χρώματα, και μια άσπρη μπάλα (cue ball). Στόχος είναι να μπουν οι μπάλες στις τρύπες (pot) με την σωστή σειρά και ο παίχτης με τους περισσότερους πόντους είναι ο νικητής.

Κάθε μπάλα έχει διαφορετική αξία πόντων: Κόκκινες-1, Κίτρινη-2, Πράσινη-3, Καφέ-4, Μπλε-5, Ροζ-6, Μαύρη-7.

Οι βαθμοί υπολογίζονται με δύο τρόπους: Ο παίχτης επιβραβεύεται με τους βαθμούς ποινής που καταλογίζονται στον αντίπαλο (δες παρακάτω Ποινές των foul) και βάζοντας στις τρύπες τις σωστές κόκκινες ή χρωματιστές μπάλες. Κάθε σωστή μπάλα που βάζει στην τρύπα ο παίχτης, παίρνει τους πόντους που αντιστοιχούν στην μπάλα (δες παραπάνω).

Το παιχνίδι (frame) τελειώνει όταν όλες οι μπάλες μπουν στις τρύπες. Αν όμως έχει μείνει μόνο η μαύρη στο τραπέζι, το frame τελειώνει με αυτόν που έχει το μεγαλύτερο σκορ, ή κάνει κάποιος foul. Αν μετά και την μαύρη μπάλα υπάρχει ισοπαλία στο σκορ, η μαύρη μπάλα επανατοποθετείται στην αρχική της θέση και οι παίχτες ύστερα από κλήρωση, ξεκινάνε με την άσπρη μπάλα από το ημικύκλιο, μέχρις ότου βάλει κάποιος πρώτος την μαύρη στην τρύπα, ή κάνει πρώτος foul.

Το παιχνίδι ξεκινά με το σπάσιμο (break), όπου η άσπρη μπάλα πρέπει να χτυπήσει τις κόκκινες, οι οποίες βρίσκονται τακτοποιημένες σε τριγωνική μορφή, στην άλλη πλευρά του τραπεζιού. Η άσπρη μπάλα μπορεί να τοποθετηθεί οπουδήποτε μέσα στο χώρο που σχηματίζει το σχεδιασμένο ημικύκλιο απέναντι από τις κόκκινες.

Κανόνες

1. Πάντα η πρώτη μπαλιά στο χτύπημα της άσπρης πρέπει να είναι κόκκινη (όσο υπάρχουν κόκκινες στο τραπέζι). Σε αντίθετη περίπτωση έχουμε foul.

2. Όταν ο παίχτης βάλει σε τρύπα κόκκινη μπάλα, η επόμενη μπάλα είναι υποχρεωτικά χρωματιστή και (όσο υπάρχουν κόκκινες στο τραπέζι) συνεχίζει να παίζει με αυτήν την εναλλαγή (κόκκινη- χρωματιστή) έως ότου μια μπάλα δεν μπει στην τρύπα ή γίνει foul. Όταν ο παίχτης πρέπει να χτυπήσει χρωματιστή μπάλα, α) οφείλει να προσδιορίσει πριν το χτύπημα ποια θα είναι αυτή (ball on), και β) πρέπει να χτυπήσει οπωσδήποτε πρώτα την μπάλα αυτή με την άσπρη του. Αν ο παίχτης δεν ακολουθήσει κάποιον από αυτούς του 2 κανόνες τότε είναι foul.

3. Αν ο παίχτης «παίζει» μια κόκκινη μπάλα και κατά λάθος βάλει σε τρύπα μια χρωματιστή, τότε αυτό είναι foul.

4. Αν ο παίχτης «παίζει» μια συγκεκριμένη χρωματιστή μπάλα και βάλει κατά λάθος μια οποιαδήποτε άλλη στην τρύπα, τότε αυτό είναι foul.

5. Δεν επιτρέπεται να πάρει ύψος η άσπρη μπάλα κατά το παίξιμο. Έτσι αν ο παίχτης χτυπήσει εσκεμμένα την άσπρη μπάλα με τρόπο ώστε να πάρει ύψος και να υπερπηδήσει έτσι μια άλλη μπάλα που είναι εμπόδιο , τότε αυτό είναι foul.

6. Όσο υπάρχουν κόκκινες μπάλες στο τραπέζι, κάθε χρωματιστή μπάλα που μπαίνει σε τρύπα, επανατοποθετείται (spotting) στην θέση της, πριν το επόμενο χτύπημα.

7. Όταν δεν υπάρχουν πλέον κόκκινες μπάλες στο τραπέζι, ο παίχτης πρέπει να βάλει στις τρύπες τις χρωματιστές, με αύξουσα αριθμητική σειρά (2,3,4,5,6,7). Όταν μπαίνει κάθε μια από αυτές σε τρύπα, δεν επανατοποθετείται στην θέση της, αλλά μένει εκτός παιχνιδιού. Εξαίρεση είναι η τελευταία μαύρη όταν το σκορ είναι ισοπαλία (δες παραπάνω)

- Αν μπει μια κόκκινη μπάλα από λάθος ενώ δεν έπρεπε, αυτή δεν επανατοποθετείται. Αν όμως είναι χρωματιστή μπάλα, επανατοποθετείται.

- Αν μια κόκκινη μπάλα βγει με το χτύπημα εκτός τραπεζιού, τότε αυτή μένει εκτός και ο παίχτης δέχεται foul. Αν μια χρωματιστή μπάλα βγει με το χτύπημα εκτός τραπεζιού, τότε αυτή επανατοποθετείται και ο παίχτης δέχεται foul.

- Οι κόκκινες ποτέ δεν επανατοποθετούνται. Αντίθετα οι χρωματιστές όταν επανατοποθετούνται πρέπει να τοποθετηθούν στις ίδιες θέσεις όπως και στην αρχή του παιχνιδιού. Εάν μια θέση χρωματιστής μπάλας είναι καταλυμένη από μια άλλη μπάλα, τότε επανατοποθετείται στην θέση της υψηλότερης αξίας χρωματιστής μπάλας που είναι ελεύθερη. Αν όλες οι υπόλοιπες θέσεις χρωματιστών μπαλιών είναι καταλυμένες, τότε η χρωματιστή μπάλα επανατοποθετείται όσο πιο κοντά γίνεται στην αρχική της θέση, σε ευθεία γραμμή μεταξύ της θέσης της και του κοντινότερου σημείου της πάνω σπόντας (top/foot cushion).

- Αν η άσπρη μπάλα βγει με αναπήδηση εκτός τραπεζιού, ο επερχόμενος παίχτης τοποθετεί την άσπρη μπάλα οπουδήποτε μέσα στο ημικύκλιο του τραπεζιού. Και ο παίχτης μπορεί να χτυπήσει οποιαδήποτε μπάλα στο τραπέζι.

- Κατά την διάρκεια του παιχνιδιού, είναι foul αν ο παίχτης ακουμπήσει μια χρωματιστή ή κόκκινη μπάλα, καθώς και αν ακουμπήσει την άσπρη με οτιδήποτε άλλο εκτός της στέκας.

- Snookered : Λέμε ότι έχει γίνει snooker, όταν δεν μπορεί να γίνει ένα απευθείας χτύπημα της άσπρης μπάλας σε μια μπάλα που είναι η σειρά της να παιχτεί, λόγω του ότι άλλη ή άλλες μπάλες (που δεν μπορούν να παιχτούν) την εμποδίζουν. Αν και ένα μικρό μέρος της μπάλας δεν καλύπτεται, τότε δεν έχουμε snooker.

- Angled : Λέμε ότι η άσπρη μπάλα είναι angled όταν δεν μπορεί να γίνει ένα απευθείας χτύπημα της άσπρης μπάλας σε μια μπάλα που είναι η σειρά της να παιχτεί, λόγω του ότι εμποδίζεται από μια γωνία του τραπεζιού. Αν και ένα μικρό μέρος μιας μπάλας δεν παρεμποδίζεται τότε η άσπρη δεν είναι angled. Αν η άσπρη μπάλα προέρχεται από foul τότε ο διαιτητής ή ο παίχτης, πρέπει να δηλώσει «Angled Ball» και έχει την επιλογή ή να παίξει από την θέση που βρίσκεται η μπάλα, ή να επανατοποθετήσει την άσπρη μέσα στο ημικύκλιο.

- Μια θέση λέμε ότι είναι κατειλημμένη, όταν μια μπάλα δεν μπορεί να τοποθετηθεί χωρίς να ακουμπήσει μια άλλη μπάλα.

- Touching Ball : Αν η άσπρη μπάλα ακουμπάει μια άλλη μπάλα ή οποία έχει σειρά ή μπορεί να παιχτεί μετά, τότε ο διαιτητής ή ο παίχτης δηλώνει «Touching Ball». Και έτσι η παίχτης που είναι η σειρά του, πρέπει να παίξει μακριά από την εφαπτόμενη, αλλιώς είναι foul. Δεν υπάρχει ποινή σε τέτοιο παίξιμο , 1) αν δεν είναι η σειρά της μπάλας που εφάπτεται να παιχτεί, 2) είναι η σειρά της μπάλας που εφάπτεται να παιχτεί και τη δηλώνει ο παίχτης, 3) είναι η σειρά της μπάλας που εφάπτεται να παιχτεί, τη δηλώνει ο παίχτης και πρώτα χτυπάει άλλη μπάλα.

- Push Stroke : Το push stroke είναι ένα foul που γίνεται όταν η άκρη της στέκας παραμένει σε επαφή με την άσπρη μπάλα 1) όταν η άσπρη μπάλα εφάπτεται με την μπάλα που κτυπάει, ή 2) αφού η άσπρη μπάλα έχει ξεκινήσει την έμπροσθεν πορεία της. Εννοείται ότι όταν η άσπρη μπάλα εφάπτεται σχεδόν σε μια άλλη, θεωρείται νόμιμο χτύπημα όταν η άσπρη μπάλα χτυπήσει την καλύτερη δυνατή άκρη της μπάλας-στόχου.

- Ο παίχτης που είναι η σειρά του, πρέπει να χτυπήσει με την άσπρη την μπάλα που πρέπει. Αν αστοχήσει ο διαιτητής σημειώνει foul. Τότε ο άλλος παίχτης που παίρνει σειρά, μπορεί 1) να παίξει από εκεί που κατέληξε η άσπρη, ή 2) να ζητήσει να επιστραφεί η άσπρη στην αρχική της θέση και να ξαναπαίξει ο αντίπαλος ξανά.

- Free Ball : Μετά από foul, αν η άσπρη μπάλα βρίσκεται σε θέση snooker, τότε ο διαιτητής ή ο παίχτης δηλώνει «Free Ball». Ο παίχτης που είναι η σειρά του, μπορεί τότε να χτυπήσει με την άσπρη, οποιαδήποτε μπάλα θελήσει. Για αυτό το χτύπημα, η μπάλα θα έχει την αξία της μπάλας που δηλώνεται. Αν η άσπρη μπάλα δεν χτυπήσει την free ball (εκτός και αν στο τραπέζι έχουν μείνει μόνο η ροζ και η μαύρη) τότε έχουμε foul. Αν η free ball είναι χρωματιστή και μπει σε τρύπα, αυτή επανατοποθετείται στην θέση της και η αξία της μπάλας προστίθεται στο σκορ.

Fouls

Αν γίνει foul τότε :

1) Ο παίχτης που το έκανε δέχεται την ποινή (παίρνοντας τους πόντους της ποινής ο αντίπαλος) και πρέπει να ξαναπαίξει αν του ζητηθεί από τον αντίπαλο. Αν γίνει τέτοιο αίτημα, δεν μπορεί να ανακληθεί.

2) Αν γίνουν πάνω από ένα foul με το ίδιο χτύπημα, τότε καταλογίζεται η ποινή με την μεγαλύτερη αξια.

Ποινές των foul

Στα παρακάτω foul καταλογίζονται ποινές 4 πόντων και πάνω ανά περίπτωση, όπως περιγράφονται:

1. Η αξία της μπάλας-στόχου :

Όταν κατά το χτύπημα α) οι μπάλες κινούνταν ακόμη από προηγούμενο χτύπημα, β) η άσπρη μπάλα χτυπήθηκε περισσότερες από μια φορά (double hit), γ) αν δεν πατάει τουλάχιστον το ένα πόδι στο πάτωμα, δ) δεν ήταν η σειρά του παίχτη, ε) εσφαλμένα όταν παίζεται η μπάλα από χέρι στο ημικύκλιο

Όταν μετά το χτύπημα α) η άσπρη μπάλα δεν χτυπήσει την μπάλα-στόχο, β) η άσπρη μπάλα πέσει σε τρύπα, γ) γίνει snooker με free ball, δ) πάρει η άσπρη μπάλα ύψος από το τραπέζι,

2. Η αξία της μπάλας-στόχου ή της ενδιαφερόμενης μπάλας :

α) Αν μπει σε τρύπα μπάλα που δεν είναι στόχος, β) η άσπρη μπάλα χτυπήσει πρώτα μια μπάλα που δεν είναι στόχος, γ) όταν γίνει push stroke, δ) όταν γίνει χτύπημα με μπάλα που δεν είναι σωστά τοποθετημένη, ε) αν χτυπηθεί άσπρη μπάλα με οτιδήποτε άλλο από την άκρη της στέκας, στ) όταν βγει μια μπάλα εκτός τραπεζιού.

3. Η αξία της μπάλας-στόχου ή η μεγαλύτερη αξία ανάμεσα σε δυο μπάλες, όταν η άσπρη μπάλα χτυπήσει ταυτοχρόνως δύο μπάλες εκτός από κόκκινες, ή μια free ball και την μπάλα-στόχο.

4. Ποινή 7 βαθμών καταλογίζεται στον παίχτη που παίζει, όταν :

α) αφού βάλει κόκκινη μπάλα, κάνει foul πριν δηλώσει χρώμα

β) χρησιμοποιήσει μια μπάλα εκτός τραπεζιού για οποιοδήποτε λόγο

γ) παίζει διαδοχικά μόνο κόκκινες και

δ) χρησιμοποιήσει αντί για την άσπρη μπάλα μια οποιαδήποτε άλλη μπάλα.

* Η παραπάνω περιγραφή των κανόνων είναι προσωπική μετάφραση κειμένων από διάφορα site που αναφέρουν περιληπτικά τους κανόνες.

Αν θέλετε να διαβάσετε τους επίσημους κανόνες του Snooker μπορείτε να κατεβάσετε το επισυναπτόμενο αρχείο pdf, όπως προέρχεται από την παγκόσμια ομοσπονδία.