Vliegwiel

Het Vliegwiel

Functie en werking van de stoommachine

De stoommachine is een machine die energie van hete, onder druk staande stoom omzet in mechanische arbeid.

Dat gebeurt door de stoom in de zuiger te laten expanderen en de expansiearbeid via een drijfstang (en een krukwang) op een vliegwiel over te brengen.

Bij de stoommachine wordt beurtelings aan beide zijden van de zuiger een kracht uitgeoefend.

Deze kracht is niet altijd even groot en gelijk gericht aan de bewegingsrichting van de zuiger en de daarmee verbonden zuigerstang.

Verder zijn er situaties dat de kracht precies in het verlengde ligt van de kruk en niet kan worden ontbonden.

Dit zijn de zogenoemde dode punten van de machine.

Als men hieraan niets doet dan draait een stoommachine schokkerig, kan niet aangezet worden of zal vanuit een draaiende situatie tot stilstand kunnen komen.

Bij de stoommachine worden daarom een vliegwiel en een contragewicht toegepast.

In het vliegwiel wordt een sterk wisselende krachtenspel gemiddeld.

In andere bewoording: het energieoverschot wordt tijdelijk opgeslagen in het vliegwiel voor het moment dat er een tekort is en wordt dan weer afgestaan.

Om massakracht van zuiger, zuigerstang, kruishoofd met leisloffen en drijfstang te compenseren wordt gebruik gemaakt van een contragewicht

Dit om trillingen te beperken

Op deze wijze wordt een nagenoeg eenparige beweging van de krukas verkregen.

Verder wordt het vliegwiel gebruikt om de installatie te kunnen tornen.

In bedrijf stellen van installatie

Het opstarten van de stoommachine, gebeurde altijd in de nacht van zondag op maandag, dan waren de stokers en machinisten 's nachts om 2 uur aanwezig, en begonnen dan met het opstoken van de stoomketels en voorverwarmen van de stoommachine, zodat de fabriek om 6 uur productie kon draaien.

Het opgang brengen van de stoommachine ging stap voor stap

1e voorwarmen tot ± 100°C en goed ontwateren, om waterslag te voorkomen

2e machine opslag tornen (startstand waarbij contragewicht op vallen staat)

3e stoomafsluiter langzaam iets openen de machine langzaam op gang laten komen

4e belasten van machine vanuit de fabriek dan gingen de aandrijfriemen van de

fabrieksmachines van de losse schijven (is de vrijloop) op de vaste schijven (poelie)

zodat de productie kon beginnen, de stoommachine ging dan op volle belasting draaien.

Productie van maandagmorgen 6 uur tot zaterdagmiddag 18 uur.

De zondagmorgen was dan voor onderhoud ‘s en reparatie werkzaamheden.