2. Haar tijd
Ieder mens van dit systeem heeft een bepaalde tijd geleefd. Gedurende die tijd gebeurde er van alles. Grote gebeurtenissen zoals een oorlog en kleine gebeurtenissen zoals geboorte, huwelijk, overlijden. Grote gebeurtenissen zijn eigenlijk een verzameling van kleine gebeurtenissen. Ik noem ze thema's.
Ik heb op basis van thema's de tijd in tijdperken ingedeeld.
Thema's hebben een eigen pagina binnen een tijdperk, met een samenvatting van wat er gebeurde en relevante jaartallen.
Kleine gebeurtenissen worden per jaartal genoemd op de pagina van het tijdperk.
Margje Woudstra leefde van 1894 tot 1959 in de tijdperken:
Willem III en zo 1848 - 1914
Vensters:
Grondwet 1848 1848
De Grondwetsherziening van 1848 legde de basis voor het huidige stelsel van parlementaire democratie in Nederland. Sedert deze herziening der Nederlandse Grondwet is niet langer de koning, maar zijn de ministers verantwoordelijk voor het beleid. De Tweede Kamer der Staten-Generaal kreeg veel meer invloed en wordt bovendien rechtstreeks - weliswaar voorlopig nog door een beperkte groep kiezers - gekozen.
Aprilbeweging 1853
In 1848 vond een Grondwetherziening plaats. Eén van de gevolgen was dat de Rooms-Katholieke Kerk de bisschoppelijke hiërarchie kon herstellen. Dat gebeurde in 1853. De Aprilbeweging van 1853 was het protestantse en conservatieve protest tegen het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland.
Landbouwcrisis 1878 - 1895
De landbouwcrisis in Europa tussen 1878 en 1895 ontstond als gevolg van de import van goedkoop graan en andere landbouwproducten uit de VS en Canada waardoor de prijzen van landbouwproducten sterk daalden.
Mechanisatie 1850 - 2000
Mechanisatie en automatisering in het boerenbedrijf.
Doleantie en vervolg 1886
De Doleantie is de benaming voor een kerkscheuring die in 1886 plaatsvond onder leiding van dominee Abraham Kuyper.
Arbeidersbeweging en Vakbonden 1837 - 2006
Een arbeidersbeweging is een brede volksbeweging, geworteld in de arbeidersklasse (proletariaat), waarvan aangenomen wordt dat zij de noden/belangen/wensen van de arbeiders in het algemeen vertegenwoordigt. Vakbonden zijn daarvan een belangrijk onderdeel.
Schoolstrijd 1857 - 1917
Onderwijs en schoolstrijd van 1857 tot de gelijkstelling in 1917. Voor Christelijk onderwijs moest geld bijeengebracht worden.
Vrije universiteit 1880 - 2000
De geschiedenis van de Vrije Universiteit, opgericht door Abraham Kuiper.
Zuivelfabrieken in Friesland 1887 - 2000
De ontwikkeling van de zuivelfabrieken
Koningshuis 1815 - 2000
Willem III, Emma, Wilhelmina
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Boerenoorlogen
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Wereldoorlogen 1914 - 1945
Vensters:
Eerste Wereldoorlog 1914 - 1918
Van de moord op Frans Ferdinand via Belgische vluchtelingen in Nederland tot de instorting van Duitsland. In Balk werden 4000 vluchtelingen gehuisvest.
Overstromingen 1164 - 1916
Stormvloed van 1916, vooral rond de Zuiderzee. Friesland had er weinig van te lijden.
Voorspel Tweede Wereldoorlog 1923 - 1939
Met de opkomst van Hitler
Tweede Wereldoorlog 1939 - 1945
Van de aanval op Polen tot de atoombommen op Japan.
Vrijmaking 1944
Scheuring in de Gereformeerde Kerk over de betekenis van de doop.
Koningshuis 1815 - 2000
Wilhelmina, Juliana
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog. Spaanse Griep.
Na WO II 1945 - 2006
Vensters:
De Europese Unie en haar voorgangers 1951 - 2006
De Europese Unie en haar voorgangers: de Europese gemeenschap van Kolen en Staal (1951) en de Europese Economiscche Gemeenschap (1957)
Golfoorlog 1991
De Golfoorlog was de oorlog van 1990-1991, waarbij Irak Koeweit veroverde, en door een coalitie o.l.v. de Verenigde Staten weer werd verjaagd.
Onafhankelijkheid van Indonesië 1936 - 1949
De onafhankelijkheid van Indonesië en het vervolg.
Israël 1922 - 2006
Over het ontstaan van de staat Israël en zijn verdere lotgevallen. En over de andere staten uit het Midden-Oosten.
Joegoslavië 1846 - 2000
Over het ontstaan en het uiteenvallen van Joegoslavië
Koningshuis 1815 - 2000
Juliana, Beatrix
Koude Oorlog 1945 - 1990
De Koude Oorlog was een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld van 1945 - 1990.
Ruimtevaart 1957 - 2000
1957 de Spoetnik. 1969 Neil Amstrong op de maan. 1998 ISS: samenwerking.
Zuid-Afrika 1652 - 2000
Apartheid
Zuivelfabriek Langweer 1908 - 1953
De zuivelfabriek te Langweer en de fraude.
Epidemieën en hongersnoden 1315 - 1956
Van de hongersnood 1315-1318 tot de kinderverlamming na de Tweede Wereldoorlog
Veranderingen.
Tijdens haar leven veranderde er veel.
Bijvoorbeeld: Het koningshuis.
In 1898 werd Wilhelmina koningin. In 1901 trouwde Wilhelmina met Hendrik van Mecklenburg Schwerin. In 1909 werd Juliana geboren, waarmee het koningshuis voorlopig gered was. In 1934 overlijden Emma en Hendrik. In 1937 trouwt Juliana met Bernhard, en er worden vier prinsesjes geboren. Wilhelmina treedt af in 1948, Juliana koningin.
Vond ze het koningshuis belangrijk?
Van 1899-1900 werd de (Tweede) Boerenoorlog gevoerd in Zuid-Afrika.
Veel Nederlanders voelden zich daarbij er betrokken. De familie Woudstra ook?
In 1914 begon de Eerste Wereldoorlog. Dat had ook gevolgen voor Margje en haar familie.
In 1917 werd Mata Hari doodgeschoten omdat ze gespioneerd zou hebben.
Mata Hari maakt deel uit van de Canon van Friesland, maar zou Margje ervan wakker gelegen hebben? Ik betwijfel het.
De tijd tussen de twee wereldoorlogen, het Interbellum, met Spaanse griep, Communisme en Fascisme, de crisis, de kwestie Geelkerken moet haar wel hebben geraakt.
Van 1940-1945 de Tweede Wereldoorlog.
In 1944 vond de Vrijmaking plaats.
Na de Tweede Wereldoorlog werd Indonesië zelfstandig. Vonden ze dat erg? En de Zuid-Molukkers, dachten ze daar wel eens aan?
En men leefde in de tijd van de Koude oorlog, met atoomdreigingen en ruimtevaart.
Technologisch veranderde er veel tijdens haar leven.
Toen ze geboren werd was er in Rotsterhaule geen elektra, geen waterleiding, geen riolering. Er reden geen auto's, er fietste nog niemand, laat staan dat er vliegtuigen vlogen. Het nieuwste was de trein.
Aan het eind van haar leven had ze twee wereldoorlogen meegemaakt, er waren atoombommen gegooid, iedereen had elektra, waterleiding en riolering gekregen en luisterde naar de radio, er werd gefietst en auto gereden, en er vlogen vliegtuigen.
Er was heel wat veranderd wat dat betreft.
Ook op huishoudelijk gebied was er veel veranderd. Toen er elektra was aangelegd, dat moet in de jaren twintig gebeurd zijn in Doniawerstal, kon een wasmachine, een koelkast, een stofzuiger worden aangeschaft. Gebeurde dat?
En zelf boter en kaas maken deed je ook niet meer.
De ontwikkelingen in de geneeskunde tijdens haar leven waren indrukwekkend.
Pokken kwam aan het eind van haar leven niet meer voor, TBC kon worden bestreden, tegen kinderverlamming word je ingeënt, tegen longontsteking en vele andere ziekten waren antibiotica ontwikkeld, van diabetes konden de gevolgen worden bestreden,
een staar-operatie was een kleinigheid, kanker was niet meer in alle gevallen fataal.
De anesthesie was ver gevorderd, orgaan transplantatie was mogelijk.
Maar ze verloor wel twee kinderen jong. En toen ze zelf overleed was ze nog niet oud.
Om van iemand te weten hoe hij of zij de wereld bekijkt moet je weten welke krant die iemand leest. Las de familie Woudstra de Standaard?
En later het Friesch Dagblad?