Geastrum corollinum

• Lycoperdon corollinum - Batsch - Elenchus fungorum: 151 (1783)

• Lycoperdon recolligens - Withering - A botanical arrangement of British plants 3: tab. 462 (1792)

• Geastrum recolligens - (Withering) Desvaux - Journal de Botanique (Desvaux) 2: 102 (1809)

• Geastrum mammosum - Chevallier - Flore Générale des Environs de Paris 1: 359 (1826)

• Geaster mammosus - Chevallier - Flore Générale des Environs de Paris 1: 359 (1826)

• Geastrum mammosum var. galericulatum - Kalchbrenner - Mathem. Természettud. Közlem. 2: 153 (1863)

• Geaster mammosum - De Toni - (1887)

• Geastrum corollinum - (Batsch) Hollós - Die Gasteromyceten Ungarns: 65 (1904)

De Tepelaardster is een kleine tot middelgrote aardster met 7 tot 10 sterk hygroscopische slippen die het bolletje in droge toestand geheel omsluiten. Het ongesteelde bolletje zit in een verdieping van de slippenkrans en heeft een tepelvormige, gewimperde, duidelijk begrensde mondzone. De slippen zijn dun en niet zeer hard; de bovenzijde is eerst lichtbeige, maar spoedig donkerder en tenslotte zwartachtig bruin; de onderzijde is grauwbruin en heeft geen vastgegroeide aarde. Ongeopende vruchtlichamen zijn bolvormig met een umbo, 10-25 mm breed, geelachtig tot bruin en groeien half bovengronds. Hygroscopische aardsterren met scherp begrensde gewimperde mondzone betreffen steeds de Tepelaardster. De sterk gelijkende Bloemaardster (G. floriforme) heeft een niet begrensde mondzone, grotere sporen en in jonge stadia vastgegroeide aarde aan de onderzijde der slippen. Het Weerhuisje (Astraeus hygrometricus) heeft een wollig-vezelig bolletje met een onregelmatige opening zonder mondzone en nog veel grotere sporen en dikkere en stuggere slippen dan beide Aardster-soorten.

Leo Jalink, 2019  CC-BY-SA 3.0

De Tepelaardster (Geastrum corollinum) groeit op droge, kalkhoudende bodems (kalkrijke duinen, kalkgraslanden, rivierduinen). De soort staat op beschutte, zonnige plaatsen, vooral in open struwelen (duindoorn, meidoorn, vlier), maar ook in en aan de rand van loof- en gemengd bos (meestal in de duinen) en onder of nabij struiken in duin- en kalkgraslanden. De soort is relatief vaak te vinden op oost- en zuidoost-hellinkjes en aan de lijzijde van stuifkuilen. De Tepelaardster is in Nederland zeldzaam en vooral te vinden in het Renodunaal district en Zuid-Limburg. Daarnaast zijn er enkele vondsten in het Waddendistrict en is er een bekende vindplaats in het Zalkerbos (oud rivierduin langs de IJssel bij Zwolle). De Tepelaardster is zeldzaam in België en heeft binnen Europa een zuidelijke en vooral continentale verspreiding. Naar het noorden toe wordt de soort steeds minder algemeen en de noordgrens van het areaal ligt ongeveer bij de 58e breedtegraad (Zuid-Zweden).

Leo Jalink, 2019  CC-BY-SA 3.0

• Hansen L. & H. Knudsen (1997) - Nordic Macromycetes, Vol. 3:  342

• Jalink, Leo M (1995) - De aardsterren van Nederland en België. Coolia 38 Supplement

• Kelderman, P.H. (1996) - Aardsterren en Gesteelde stuifzwammen in Limburg. Natuurhistorisch maandblad 86(10): 235-249

• Læssøe, T.; J.H. Petersen; T.G. Frøslev & J.Heilmann-Clausen (2024) – Key to star-shaped gastromycetes (Astraeus, Geastrum and Myriostoma). Keys to the fungi of temperate Europe

• NMV (?) - Veldgids zeereep: Aardsterren (Geastrum en Myriostoma) online

• Wertwijn, J.W. (?) - Determinatietabel aardster-achtigen voor natuurgidsen.  Natuur in en om Diemen

• Eeden, F.W. van (1877) - Geaster mammosus - Getepelde Aardster. Flora Batava 15: 1185

• Fricke, S. & H-H. Handke (1961) -Untersuchungen zur 0ffnungsweise der Geastraceen-Fruchtkörper. Zeitschrift für Pilzkunde 27: 113-122

• Jeppson, M., Nilsson, R.H. & Larsson, E. (2013) - European earthstars in Geastraceae (Geastrales, Phallomycetidae) – a systematic approach using morphology and molecular sequence data. Systematics and Biodiversity 11(4): 437-465

• Jülich (1984) - Nichtblätterpize, Gallertpilze und Bauchpilze: 480 (als Geastrum recolligens)

• Keizer (1998) - Geïllustreerde Paddenstoelenencyclopedie: 144

• Kelderman, P.H. (2010) - Hoe is het anno 2010 met de aardsterren in Limburg gesteld. Natuurhistorisch maandblad 99-10 blz. 217-225

• Knijnsberg, L. (2013) - Aardsterren in de duinen van Kennemerland. tussen Duin & Dijk - Natuur in Noord-Holland 12(3): 12-15

• Kops, J. & J.E. van der Trappen (1849) - Geaster mammosus - Getepelde Aardster. Flora Batava 10: 750

• Læssøe & Petersen (2019) - Fungi Temperate Europe 2: 1250 (foto)

• Tanchaud, P. (2016) - Geastrum corollinum (Batsch)Hollos. MycoCharentes