Blauwvlekkende fluweelboleet

Fungi - Dikarya - Basidiomycota - Agaricomycotina - Agaricomycetes - Agaricomycetidae - Boletales - Boletaceae - Xerocomellus - Xerocomellus cisalpinus

Xerocomellus cisalpinus

(Simonini, H. Ladurner & Peintner) Klofac, Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde 20: 38 (2011)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie*

De Blauwvlekkende fluweelboleet (Xerocomellus cisalpinus) is een schimmel behorend tot de familie Boletaceae. Hij is een terrestrische ectomycorrhiza-schimmel die in symbiose leeft met loofbomen, voornamelijk eiken, maar ook met beuken, dennen en ceders. Hij komt voor in loof- en gemengde bossen. Deze soort werd in 2003 beschreven door G. Simonini, H. Ladurner en U. Peintner en noemde hem Xerocomus cisalpinus. Als resultaat van fylogenetische studies bleek dat het geslacht Xerocomus een polyfyletisch taxon is en werd opgesplitst in verschillende andere geslachten. De huidige naam erkend door Index Fungorum werd in 2011 gegeven door Wolfgang Klofac, waardoor hij werd overgebracht naar het geslacht Xerocomellus. De hoed is geheel donkerbruin, roodbruin of grijsbruin, snel openbarstend, waarbij het bleekrode vlees zichtbaar wordt, sterk blauw vlekkend bij aanraking. Tot 7 cm in diameter, aanvankelijk halfbolvormig, daarna convex. De buisjes en poriën zijn geelgroen, blauw verkleurend bij aanraking. De steel heeft een lengte van 4,5 tot 8 cm en een dikte van 1 tot 1,5 cm. De vorm is cilindrisch, naar voet versmald. De kleur is bleekgeel aan de top, daaronder rood met grove lengtevezels. Het vlees is vuilwit met een fijne rode lijn onder de hoedhuid. In de steelvoet vaak bruinig of roodachtig, sterk blauw verkleurend, vooral in de steel en het centrale deel van de hoed. Mycelium aan de basis van de steel wit. Hij heeft geen kenmerkende geur en smaak. De sporenprint is olijfbruin. De sporen meten 10,5–16 × 4–5,5 μm en hebben een duidelijke lengtestreping (olie-immersie). De hoedhoed is gemaakt van palissade gerangschikt en gesepteerd, hyfen. Ze bestaan voornamelijk uit cilindrische, ingelegde cellen. Het is bekend dat de Blauwvlekkende fluweelboleet voorkomt in veel Europese landen, in Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. De verspreiding ervan is niet precies bekend, aangezien het een recent geïsoleerde schimmelsoort is en vaak wordt verward met de Roodsteelfluweelboleet (Xerocomellus chrysenteron). In Nederland komt hij algemeen voor. Hij staat niet op de rode lijst en is niet bedreigd.

*Dit artikel maakt gebruik van materiaal uit het Wikipedia-artikel "Blauwvlekkende fluweelboleet", uitgebracht onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen License 3.0. Er is misschien inhoud weggelaten uit het origineel maar er is geen inhoud gewijzigd of toegevoegd.

Synoniemen

Xerocomus cisalpinus - Simonini, H. Ladurner & Peintner - Mycological Research 107 (6): 664 (2003)
Boletus cisalpinus - (Simonini, H. Ladurner & Peintner) Watling & A.E. Hills - Kew Bulletin 59 (1): 169 (2004)
Xerocomellus cisalpinus - (Simonini, H. Ladurner & Peintner) Klofac - Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde 20: 38 (2011)

Taxonomie & herkenning

Hoed geheel donkerbruin, roodbruin of grijsbruin, snel openbarstend, waarbij het bleekrode vlees zichtbaar wordt, sterk blauw vlekkend bij aanraking. Buisjes en poriën geelgroen, blauw verkleurend bij aanraking. Steel cilindrisch, naar voet versmald, bleek geel aan de top, daaronder rood met grove lengtevezels. Vlees vuilwit met een fijne rode lijn onder de hoedhuid. In de steelvoet vaak bruinig of roodachtig, sterk blauw verkleurend, vooral in de steel en het centrale deel van de hoed. Sporen met duidelijke lengtestreping (olie-immersie).

Machiel Noordeloos, 2021 CC-BY-SA 3.0

(bron: NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen, (zie onder links)

Ecologie & verspreiding

Ectomycorrhizapartner van Eik op zandige, humeuze bodem. Verspreiding slecht bekend door verwisseling met de Roodstelige fluweelboleet (X.chrysenteron). Tamelijk algemeen in de binnenduinrand, en op de hoge zandgronden, een van de meest algemene fluweelboleten in Nederland. Juni-oktober. Wijd verspreid in Europa.

Machiel Noordeloos, 2021 CC-BY-SA 3.0

(bron: NMV Verspreidingsatlas Paddenstoelen, (zie onder links)

Sleutel(s)

DeCeuninck, L. (2020) - Veldsleutel ‘Boletales’ met macroscopische en microscopische kenmerken gebaseerd op de determinatiesleutel van Flora Agaricina Neerlandica, Vol. 7, deel Boletales (M.E. Noordeloos et al., 2018). Eigen uitgave (Xerocomus soms als Xerocomellus)
Hills, A.E. (2009) - The genus Xerocomus - Apersonal view, with akeytotheBritish species. Field mycology 9-3: 77-96
Houben, M. (2010) - Een alternatieve sleutel voor de Fluweelboleten (Xerocomus) Alan E. Hills. PSL Nieuws 17-3
Kelderman, P. (2009) - Sleutel Xerocomus uit Funga Nordica 2008 NL. PSL Info 16-4
Kibby (2016) - British Boletes with keys to species: 52
Klofac, W. (2007) - (Schlüssel zur Bestimmung von Frischfunden der europäischen Arten der Boletales mit röhrigem Hymenophor. Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde 16: 187-279
Knudsen & Vesterholt (2008) - Funga Nordica: 179
Knudsen & Vesterholt (2012) - Funga Nordica: 233
Noordeloos, M.E. (2006) Hoe raak ik thuis in de Boleten 6: Sleutel tot de geslachten van de Boletales in Nederland. Coolia 49-2: 67-69

Literatuur

Arnolds, Chrispijn & Enzlin (2014) - Hoofdstuk 21a: Lanen op voedselrijke bodems. Ecologische Atlas Paddenstoelen Drenthe 2: 571-572 (met illustratie)
Dam & Kuyper (2013) - Veldgids paddenstoelen. Plaatjeszwammen en boleten: 413
Eyssartier & Roux (2013) - Guide Champignons France Europe: 84
Lammers ea (2012) - Niet zomaar een bos....!!: 88
Læssøe & Petersen (2019) - Fungi Temperate Europe 1: 791 (foto)
Noordeloos, M. (2007) - Hoe raak ik thuis in de Boleten - 7: De Fluweelboleten (Xerocomus) van Nederland. Coolia 50-1: 1-20
Noordeloos et al. - (2018) - Flora Agaricina Neerlandica 7: 135 (foto: 409)

Xerocomellus cisalpinus op internet:

Fichas Micológicas
Guía de Setas y Hongos de Navarra
Česká mykologická společnost
Funghi in Italia
Asturnatura
De Interactieve Paddenstoelengids
Fungipedia
iNaturalist
Boletales.com

Page updated

Google Sites

Report abuse