ก่อนการตัดสินใจเลือกทำโครงงานใด ๆ นักเรียนจะต้องใช้ความคิดวินิจฉัยอย่างรอบคอบด้วยการสำรวจข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องให้มากที่สุดเท่าที่จะสามารถทำได้เพื่อป้องความผิดพลาดในการ ตัดสินใจซึ่งอาจทำให้นักเรียนเสียเวลา เสียทรัพย์และเสียใจหรือท้อแท้หมดกำลังใจ ทั้งชิ้นงานที่ผลิตออกมานั้นไม่มีคุณค่า เพื่อใช้ประโยชน์อะไรไม่ได้ ฉะนั้นควรสำรวจและวิเคราะห์ข้อมูลต่าง ๆ ที่เป็นองค์ประกอบสำคัญคือ ข้อมูลเกี่ยวกับตัวนักเรียนเอง ข้อมูลเกี่ยวกับสังคมสิ่งแวดล้อม และข้อมูลเกี่ยวกับโครงงานต่าง ๆ ที่ตัดสินใจเลือก
- การสำรวจข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง
ข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับตนเองมีหลายประการ เช่น สติปัญญา ความสามารถ ความถนัด ความสนใจ ทักษะและความพร้อมในวิชาการงานอาชีพรวมทั้งวิชาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะราบวิชาโครงงานที่คิดจะเลือก ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่จะช่วยให้ทำโครงงานได้สะดวกรวดเร็วคล่องแคล่ว มองเห็นช่องทางที่จะพัฒนา หรือปรับปรุงโครงงานให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นนอกจากนี้จะต้องสำรวจตัวเองใน แง่บุคลิกภาพ หรือกิจนิสัยด้วยว่า มีความมานะอดทน ขยัน ละเอียดรอบคอบมีความรักงาน มีความศรัทธาและจริงใจมากน้อยเพียงใดที่จะทำโครงงานที่เลือกนั้นด้วย
- การสำรวจข้อมูลเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมและสังคม
ข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับสังคมและสิ่งแวดล้อมที่สำคัญ ๆ ได้แก่ สิ่งต่าง ๆ ที่มีส่วนผลักดันให้โครงงานสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี เช่น ความเห็นชอบของคนในครอบครัว ครูอาจารย์ที่ปรึกษา เพื่อนนักเรียนร่วมงานในกรณีที่ทำงานเป็นกลุ่ม ตลาดและความต้องการของคนในท้องถิ่น แหล่งความรู้หรือแหล่งวิทยาการที่จะศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม แหล่งจัดหาวัสดุอุปกรณ์และสถานที่ที่จะใช้ปฏิบัติงานโครงการ สภาพของภูมิประเทศ และภูมิอากาศในท้องถิ่น สาธารณูปโภคที่เอื้ออำนวยความสะดวกในการเดินทางและการขนส่ง เช่น ถนนหนทางและยานพาหนะต่าง ๆ เป็นต้น ซึ่งนักเรียนควรจะสำรวจและวิเคราะห์ดูว่ามีสิ่งต่าง ๆ ดังกล่าวนี้เพียงพอหรือไม่ที่จะส่งเสริมให้โครงงานของเราดำเนินต่อไปได้
- การสำรวจข้อมูลเกี่ยวกับโครงงาน
ข้อมูลเกี่ยวกับโครงงานมีส่วนส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดแนวความคิด และประสบการณ์อย่างหลากหลาย ซึ่งสามารถสำรวจและศึกษาข้อมูลเหล่านี้ได้จากแหล่งต่าง ๆ มากมายเช่น จากการเยี่ยมชมแหล่งวิชาชีพหรือแหล่งประกอบอาชีพต่าง ๆ เช่น ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ สนวนผัก สวนผลไม้ สวนไม้ดอกไม้ประดับ วนอุทยาน สถานีวิจัยทางการเกษตร สถานีทดลองพืชไร่พืชสวน ศูนย์ธุรกิจการค้า ต่าง ๆ โรงงานอุตสาหกรรม ศูนย์ศิลปาชีพ บริษัทห้างร้านต่าง ๆ นอกจากนี้ข้อมูลอาจหาได้จากการบรรยายหรืออภิปรายจากที่ประชุมสัมนา การฟังรายการวิทยุหรือโทรทัศน์ การศึกษาผลงานของผู้อื่นที่ได้ทำไว้แล้ว การสนทนากับเพื่อนหรือครู-อาจารย์ หรือจากการสัมภาษณ์ผู้ประกอบการอาชีพต่าง ๆ ในท้องถิ่น การเข้าชมนิทรรศการที่หน่วยงานต่าง ๆ จัดขึ้นการสังเกตสิ่งที่พบเห็นในชีวิตประจำวัน และการพิจารณางานอดิเรกต่าง ๆ ที่นักเรียนทำอยู่หรือที่คนอื่นทำอยู่อย่างได้ผลเหล่านี้