Cornelis Heynsius (herenboer)

Cornelis Dircksz. (Heisen, Heusen, Hensies, Hensius, Heinsius, Heinzius) Heynsius (Vianen, 6 maart 1700 – Kralingen, 27 dec. 1775), boer, genoemd als eigenaar van een grote boerderij en landerijen onder Hillegersberg bij Rotterdam, en rentenier aldaar, was een zoon van Dirck Heinsius van Vianen en van Geertruida van Slingelandt van Meerkerk. Het geslacht komt voor in Kralingen en Moordrecht en heeft rond 1900 de vrouwelijke tak Heynsius van den Berg voortgebracht.

Groeide op in Vianen. Aldaar huwden zijn ouders in 1678 en lieten zij vele kinderen dopen: Anna 1679, Anna 1681, Johannes 1683, Marie 1684, Diderick 1686, Elisabeth 1688, Anna 1690, Philippus 1692, Jacoba 1694, Filips 1697, Cornelis 1700 en Jacob 1703. Anna Heinsius uit Vianen huwde in 1735 in Amsterdam met Jacob de Groot in aanwezigheid van haar broer Dirk (Diderik) Heynsius. Bij laatstgenoemde verschijnen op een doop de familieleden Flip Hijnsius, Maria Hijnsius en Dirk Hensius welke gehuwd is met Machteld van IJsingh (Eysing), een zuster van Elisabeth van Eysing (Eijssen). Haar broer Diederik Heinsius huwde in 1720 in Amsterdam met Machteld van Eijsink uit Arnhem op de Keizersgracht met haar moeder Catharina du Bois. De jongere Cornelis Hensius zag blijkbaar geen mogelijkheden en vertrok op 16 december 1728 uit Vianen naar Brugge buiten Rotterdam onder Hillegersberg bij Broekpolder. Cornelis Heinsius trouwde in 1728 vanuit die plaats in Waddinxveen met Ariaantje van der Sterre. Zij zijn de stamouders van een totale familietak welke het geslacht Heynsius (Kralingen) vormt, dat opgenomen is in NP22, 1935 (Nederland's Patriciaat). Dat geslacht herkent men vooral aan de nakomelingen in Moordrecht. In de omgeving van Vianen heeft men wel meer Heinsius-lieden wonen (Culemborg, Gameren, Heusden). Opmerkelijk genoeg is die Hofstede te Hillegersberg juist boven water gekomen bij een Josias Heinsius, zie die biografie. Dat lijkt echter een andere Heinsius-familie te zijn. Ook in Vlaardingen en Ridderkerk zoeke men dit geslacht. De schaarse nakomelingen noteert men vooral in de plaatsen: Hillegersberg, Rotterdam, Kralingen, Ridderkerk, Moordrecht, Zwijndrecht, IJsselmonde, Groote Lindt en Kleine Lindt. Nog een slotopmerking over de verwantschap van de familiewapens Heynsius van den Berg, van Bosveld Heinsius en Heynsius van Willigen. Men meent wel dat het oude familiewapen uit Vlaanderen komt, maar in Frankrijk heeft Bretagne het velijn in het streekwapen. Zie dan ook nog het Vlaamse wapenschild van Granvelle. Voor de andere Heinsius-schilden zie alhier: heraldiek. De familie ligt onder meer in het familiegraf in Sliedrecht begraven. De Navorscher heeft in 1861 een bericht over het familiegraf no. 469 op naam van Dirk Heijnsius in Vianen. Deze familie Heynsius is nagenoeg uitgestorven. De tak uit Jan Rudolph Heinsius, welke in 1811 de naam Heinsius aannam, is nog in leven.