1. Nghiên cứu ngành nghề mình yêu thích
1a/ Đây là bước khó nhất, bạn có thể trao đổi thêm với bố mẹ, người thân, bạn bè về những nguyện vọng của mình. Nguyện vọng được xem như là phù hợp khi trả lời được câu hỏi: là 5-7 năm nữa, sau khi hoàn thành chương trình đại học ở trong nước hoặc ở nước ngoài (để cho tổng quát, ở đây ta mặc định là học ở nước ngoài, còn ở trong nước thì cách làm cũng tương tự), bạn sẽ trở thành một người như thế nào? Làm được những gì, cho những công ty nào ở nước ngoài, công ty ở Việt Nam? Và ước tính với mức lương bao nhiêu? Hoặc bạn có thể thành lập một công ty, một đội nhóm làm những gì phục vụ khách hàng và có một cuộc sống tốt, để có thể mang lại nhiều lợi ích cho bản thân, gia đình, xã hội; góp phần xây dựng, phát triển quê hương, đất nước.
1b/ Về ngành nghề yêu thích, ban đầu chỉ mới là cảm tính của bạn; bước tiếp theo bạn cần nghiên cứu kỹ lưỡng xem ngành nghề đó yêu cầu những kiến thức, kỹ năng gì; làm những việc gì; cho công ty nào trên thế giới; mức thu nhập bao nhiêu?
Để biết được điều này, bạn cần chuyển tên, từ khóa ngành nghề của mình thích sang tiếng Anh. Sử dụng Google để tìm kiếm các thông báo tuyển dụng liên quan đến ngành nghề đó trên toàn thế giới (hoặc phần/mục career trên trang web của các tập đoàn lớn, lưu ý thêm: đối với các doanh nghiệp VN, nội dung thông báo thường viết bằng tiếng Việt, một số doanh nghiệp lớn thì viết bằng tiếng Anh). Thông qua nội dung thông báo tuyển dụng, bạn sẽ biết được các yêu cầu của công ty là gì. Đó chính là những kiến thức, kỹ năng cần học (như ví dụ dưới đây). Bạn nên tìm nhiều thông báo tuyển dụng của nhiều công ty đa quốc gia, ở các vị trí địa lý khác nhau trên thế giới để có thêm nhiều thông tin chi tiết về ngành nghề của mình thích.
1c/ Có thể sau khi tìm hiểu và tham khảo ý kiến mọi người bạn lại muốn đổi sang một ngành nghề khác cũng là chuyện bình thường; Tuy nhiên, để xác định đúng ngành nghề mình thích (sau này khi làm việc mới thấy vui và có động lực mạnh mẽ, nếu không sẽ chán) bạn nên dành thời gian, kiếm cơ hội để trãi nghiệm ngành nghề đó trước khi quyết định. Có thể là trao đổi, xin ý kiến với một anh chị đang làm nghề đó; tìm thêm cơ hội (tự tìm, hoặc nhờ bố mẹ trợ giúp thêm) vào những công ty đang hoạt động để xem những người đang làm ngành nghề đó thực tế như thế nào. Sau khi có đủ thông tin, bạn có thể quyết định chọn cho mình một ngành nghề phù hợp.
Xem thêm ví dụ Chọn ngành nghề;
2. Chọn trường
Bạn sẽ xem xét nên học ở đâu? nước ngoài: Châu Âu, Anh, Mỹ, Canada, Úc hay ở một nước nào đó; trong nước: ở tỉnh, hoặc thành phố nào. Sẽ có nhiều lựa chọn vị trí cho Ngôi trường đại học mà mình sẽ theo đuổi trong suốt 5-7 năm tới. Tuy nhiên, phương án phù hợp, khả thi mới là quan trọng. Các yếu tố để lựa chọn có thể liệt kê như sau:
+ Trường đó có đào tạo ngành nghề bạn thích; nội dung các môn học phù hợp với yêu cầu của công ty (như trong bước 1b ở trên); Bạn có thể sử dụng một số trang web xếp hạng trường đại học để tìm kiếm thông tin này (như timeshighereducation, topuniversities);
+ Chi phí (học phí, ăn ở, tiêu vặt, vé máy bay,…) hợp với khả năng tài chính của gia đình bạn (trao đổi thêm với bố mẹ, nhà tài trợ); xem trên trang tuyển sinh của trường và trao đổi với nhân viên tư vấn qua e-mail;
+ Tiêu chuẩn xét chọn của Trường phù hợp với khả năng tiếng Anh, khả năng học tập, tư duy của bạn (trường yêu cầu đầu vào IELTS, GPA, SAT, GMAT, GRE,… bao nhiêu điểm); trao đổi với phòng tuyển sinh của trường để biết; hoặc nhờ hỗ trợ thêm từ các công ty, hiệp hội tư vấn du học;
+ Các điều kiện khác như thời tiết, văn hóa xã hội, bạn bè, cơ hội làm thêm để trãi nghiệm, khám phá thế giới, v.v.; tự tìm hiểu qua internet, hoặc trao đổi thêm với các anh chị khóa trước; nên vào các nhóm sinh viên Việt Nam đang du học ở các nước, của trường đó để trao đổi thêm;
Kết thúc bước này bạn nên chọn ra cho mình 5-6 trường phù hợp để lên kế hoạch, chuẩn bị các điều kiện, làm hồ sơ đề xuất. Đương nhiên, vấn đề phần trăm (%) học bổng tài trợ của trường là một yếu tố quan trọng phải quan tâm. Viết bài luận để thuyết phục hội đồng vì sao nên cấp học bổng cho mình là một yếu tố quan trọng.
Xem thêm ví dụ Chọn trường; Xem các trường đại học trong nước;
3. Nộp hồ sơ đề nghị xét tuyển, cấp học bổng
Sau khi bạn chọn khóa học và trường học phù hợp, chuẩn bị xong hồ sơ, thì tiếp theo là nộp đơn đề nghị vào học và xin cấp học bổng. Thường các trường tổ chức cho sinh viên mới nhập học vào khoảng tháng 9 hàng năm; thì tháng 3-4 các bạn phải nộp hồ sơ; một số trường làm sớm hơn, thì tháng 10-12 nộp hồ sơ, tháng 3-4 phỏng vấn và thông báo kết quả cho thí sinh biết luôn.
4. Trường xem xét, chấp nhận hồ sơ đề xuất của bạn
Khi trường nhận được hồ sơ của bạn, họ sẽ xem xét, đánh giá, quyết định và bạn sẽ được thông báo kết quả này. Có thể phải mất vài tuần đến vài tháng để trường xét duyệt hồ sơ của bạn. Nếu đơn của bạn được xem xét thành công, bạn sẽ nhận được thư mời nhập học và hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ nhập học.
Bạn có thể trúng tuyển vào nhiều trường đại học trên thế giới, và bạn cần cân nhắc lựa chọn và viết thư trả lời nhà trường (chấp nhận nhập học/ hay cảm ơn và từ chối) trước thời hạn ghi trong e-mail.
5. Visa du học sinh
Ngay khi bạn được trường chấp nhận, cũng là lúc bạn cần phải chuẩn bị hồ sơ đề xuất cấp visa. Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ xin visa có ở trang web của đại sứ quán của nước trường đại học đóng trên địa bàn. Về hồ sơ, cơ bản giống nhau, tuy nhiên mỗi nước có những yêu cầu cụ thể khác nhau, bạn cần đọc kỹ và làm đúng theo hướng dẫn.
6. Chuẩn bị lên đường
Chúc mừng bạn đang bắt đầu một giai đoạn mới đầy ấn tượng trong cuộc đời. Quan trọng nhất là vấn đề tài chính, tài khoản ngân hàng; cuộc sống sinh hoạt hàng ngày (ăn uống, nhà ở); giữ liên lạc qua mạng xã hội, qua số điện thoại của nước sở tại; đi lại trong thành phố; Xa gia đình, bạn phải tự lo mọi thứ cho bản thân mình; từ nấu ăn, giặt dũ, kế hoạch làm việc, học tập (đăng ký từng môn học); thỉnh thoảng gặp gỡ bạn bè; và không quên tập luyện để có sức khỏe tốt để học tập và khám phá thế giới. Điều này có được do quá trình học tập ở trường và tham gia lao động cùng bố mẹ ở nhà trong nhiều năm qua và giúp bạn vượt qua những khó khăn bước đầu khi xa gia đình để thực hiện bằng được mơ ước của mình. Nếu các bạn chưa quen, thì có thể tập luyện tự nấu ăn, giặt dũ, v.v. ở nhà (hoặc tham gia một khóa học) trước khi đi cho chắc ăn. Chúc các bạn thành công.