17 Νοέμβρη: Ένα θεατρικό –αντανάκλαση της εξέγερσης του 73 στο σήμερα
Του Λίνου Υφαντή, φιλόλογου.
Σκηνή Πρώτη
4 ζευγάρια μαθητών παρατάσσονται σε σχήμα Π σε τέσσερα σημεία στις αντίστοιχες γωνίες έχοντας την ίδια απόσταση μεταξύ τους.
Στο πρώτο «πόδι» του σχήματος στο τέλος του το ζευγάρι είναι ένας καθηγητής της εποχής του 60 και ένας μαθητής. (Ζευγάρι 1)
Στο δεύτερο «πόδι» του σχήματος επίσης στο τέλος του το ζευγάρι είναι ένας αγρότης ,ένας εργάτης και ένας καφετζής.(3 άτομα) (Ζευγάρι 2)
Στο πρώτο «πόδι» του σχήματος στη γωνία του το ζευγάρι είναι ένας περιπτεράς και ένας πελάτης που πάει να αγοράσει εφημερίδες. (Ζευγάρι 3)
Στο δεύτερο «πόδι» του σχήματος στη γωνία του το ζευγάρι είναι ένας εργοδότης που απολύει έναν εργαζόμενο. (Ζευγάρι 4)
Έξω από το σχήμα στέκεται ένας ντυμένος με στολή φορώντας μαύρο σακάκι και μαύρο περιβραχιόνιο και γυαλιά ηλίου εκτελώντας χρέη αστυνομικά.
Ακολουθούν οι αντίστοιχοι 4 διάλογοι:
Ζευγάρι 1:
Καθηγητής: Πες μου παιδί μου απέξω το προοίμιο της Οδύσσειας.
Μαθητής(Φοράει πηλήκιο): Άνδρα μοι ενεπε Μούσα Πολύτροπη ως…
( Ο καθηγητής του δίνει ένα δυνατό χαστούκι και του πέφτει κάτω το πηλήκιο).
Κ: Πολύτροπ(ιιι)η αγράμματον στουρνάριον, ζώον.
Μ: Ένα λάθος έκανα
Κ( Τον χτυπάει με τη βέργα): Ετόλμησες να αντιμιλήσεις ως κομμουνιστής;
Μ: Τι είναι αυτό κύριε δεν ξέρω.
Κ …Ξέρεις τι εστί…ξέρεις..Που είναι το πηλήκιο σου; Εξακολουθείς να στασιάζεις;
Μ: Μα εσείς μου το ρίξατε το πηλήκιο.
Κ( Αμέσως σηκώνει τη βέργα, τον χτυπά και ουρλιάζοντας έλεγε:) Σκασμός ζώον, αναιδεστάτη αλώπηξ. Αύριο με τον κηδεμόνα σου.( Φεύγει από τη σκηνή και ο μαθητής μένει μόνος στο σημείο αυτό)
Zευγάρι 2
Αγρότης: Άλλη μια μέρα πέρασε..Δουλειά από την Ανατολή ως τη Δύση του Ηλίου, 5 στόματα να ταΐσω και να μένουμε σε ένα σπίτι που μας χωρά ίσα ίσα ξαπλωτούς σε ένα μόνο δωμάτιο, η κουζίνα μέσα σε αυτό και η τουαλέτα έξω.
Εργάτης: Αμ εγώ; Όλη μέρα σε έργα. Δε λέω κάτι γίνεται, δρόμους φτιάχνουμε αλλά εμείς τα λεφτά που παίρνουμε ίσα να πάρουμε μερικά σακιά αλεύρι και να πιω ένα κρασί μια φορά την εβδομάδα, 6 στόματα έχω να θρέψω και εγώ.
Καφετζής: Πως πως η Επανάστασις σου χάρισε τα χρέη ανεπρόκοπε ..και εσένα φτιάχνει δρόμους και έχεις δουλειά.
Αγρότης: Η χούντα θες να πεις
Κ: Η Επανάστασις, τολμάς και μιλάς ως αναρχικό στοιχείο;
Α: Ποιο αναρχικό μωρέ Παπανδρέου ψήφιζα ποιο πριν ούτε καν ΕΔΑ.
Ε: Και γω Καραμανλή: Σιγά που θα μας πεις και αναρχικούς. Τράβα άλεσε ρεβίθι τώρα και φτιάξε ένα καφέ.
Κ: Καλά….Καλά….
Α: Το θέμα είναι ότι έτσι ζούσαμε εδώ και 20 χρόνια. Και ήρθε η χούντα και το πράγμα συνέχισε χειρότερα. Δε λέω χάρισε χρέη, αλλά ποτέ δεν πήρα τόσα λεφτά για να φτιάξω τι; Μια τουαλέτα μέσα στο σπίτι.
( Ο Καφετζής απομακρύνεται προς τα δεξιά. Κάνει νεύμα στον μαυροφορεμένο άνδρα. Ψυθιρίζει και του λέει: Ετούτοι εδώ είναι είτε κομμουνιστάς είτε αναρχικά αποβράσματα. Ο καφετζής φεύγει από τη σκηνή και ο μαυροφορεμένος άνδρας ορμάει σε αυτούς ουρλιάζοντας και βγάζοντας ένα γκλομπ τους χτυπά λέγοντας τους:
Μαυροφορ:«Ανατρεπτικά ανθρωπάρια, καθάρματα, κοπρίτες τρώτε ψωμί και ένα ευχαριστώ δεν λέτε»
Κ+Α: Καλός χαφιές είσαι και του λόγου σου…..
Αυτός συνέχισα να τους βαρά και να κλοτσά και αυτοί έμειναν χτυπημένοι στις θέσεις τους όπως ο μαθητής.
Ζευγάρι 3
Πελάτης: Τι εφημερίδες έχετε;
Περιπτεράς: Εσείς ποια θέλετε;
Πελάτης: Από αυτές που γράφουνε πολλά.
Περ( Τον κοιτά περίεργα) : Σε όλες γράφονται πολλά. Ό,τι γνώμη θες.. Να πάρε εδώ. Αυτή γράφει για το Παναθηναϊκό και το Webley, αυτή για τον Ολυμπιακό, αυτή για την ΑΕΚ…ρεπορτάζ για όλους τους ποδοσφαιριστάς.
Πελ: Μα εγώ εννοούσα πολιτικές.
Περ Πολιτικές; Μόνον αυτές που υμνούν την επανάστασιν και τα ιδανικά του Έθνους.
Πελ: Και γω Έλληνας είμαι και συ όλοι μας. Καλά..δώσε μ μια που να υμνεί το έθνος αλλά όχι την Επανάστασιν ή τη Χούντα όπως θες πέστο.
Περ: Τι;;;;Στο περιπτερον τούτου κύριε όποιαν υμνεί την Επανάστασιν υμνεί και το Έθνος. Αλλά περίμενε..θα ψάξω..( Κάνει ότι ψάχνει και φωνάζει τον μαυροφορεμένο. Του λέει ψυθιριστά
Περ: Τούτος εδώ ψάχνει αντεπαναστατική και αντεθνική φυλλάδα. Πρέπει να είναι συμμορίτης.. Ο μαυροφορεμένος πλησιάζει κλασσικά με γκλοπ τον πελάτη, τον χτυπά και ουρλιάζοντας έλεγε:
Μαυροφ: Τι ισυ σι ρε; Η φυλλάδα που ψάχνς θα τη διαβάις εκεί π θα σι πάω τζάμπα διακοπές.
Πελ: Και που θα πάμε …αγκαλιά διακοπές
Μαυροφ: Σι ξινοδοχείου 5 αστέρων, μι τζακούζι και πισίνα. Στη…Γυάρου ορέ να βαλς μυαλό. Να τρως ξύλου απ του προυί μέχρι το βραδ…Να γίνεις Έλληνας.
Πελ: Μα είμαι Έλληνας και υπηρέτησα στα σύνορα.
Μαυροφ: Δεν ίσυ Έλληνας άμα διαβαιζ τέτοιες εφημερίδες Μπρος…Ουστ…( Και αποχωρούν και οι δύο από τη σκηνή)
Ζευγάρι 4
Ο εργαζόμενος καλείται από τον εργοδότη. Εκείνος του αναγγέλλει τα δυσάρεστα:
Εργαζομ: Κύριε καλημέρα. Πολύ καλά πήγε η ημέρα. Έκλεισα τόσα συμβόλαια για την εταιρία και…
Εργοδ: Λυπάμαι, δεν σε κάλεσα εδώ για κάτι ευχάριστο..Το ξέρω ότι δουλεύεις αλλά…πρέπει δυστυχώς να σε απολύσω.
Εργαζομ: Μα γιατί; Αφού φέρνω κέρδη στην επιχείρηση σας.
Εργοδ: Εσύ ναι φέρνεις κέρδη, εγώ όμως έχω το φάκελο σου από την ασφάλεια. Δυστυχώς …δεν έχεις παρελθών εθνικόφρονου.
Εργαζομ: Τι λέτε τώρα; Υπηρέτησα τη θητεία μου κανονικά, συμμετείχα στις διαδηλώσεις για τη Κύπρο και..
Εργοδ: Εσύ ναι…ο πατέρας σου όμως ήταν κομμουνιστής. Εκτελέστηκε μετά τον Εμφύλιο αφού πρώτα πιάστηκε στο Γράμμο ..
Εργαζομ: Και τι σχέση έχω εγώ με τον πατέρα μου; Ούτε καν πρόλαβα να τον γνωρίσω.
Εργοδ: Λυπάμαι…δεν μπορώ…( Και αποχωρεί ενώ ο εργαζόμενος μένει μόνος του στη σκηνή).
Σκηνή Δευτέρα:
Στη σκηνή έμεινε μόνο ο μαθητής (ζευγάρι 1), ο Εργάτης και ο αγρότης (ζευγάρι 2) και ο απολυμένος εργαζόμενος ( ζευγάρι 4). Ο πελάτης είχε πάει εξορία και σιγά σιγά επέστρεφε με αργό βήμα. Ακολουθεί ο εξής διάλογος…
Μ: Δεν είναι ζωή αυτή. Να τρως ξύλο και να σε βρίζουν χωρίς λόγο.
Ε: Να παίρνεις τρεις και εξήντα, να πας λίγο στο καφενείο και να τρως και ξύλο από πάνω
Α: Αφού σε καταδίδει ο καφετζής.
Εργαζ: Να πω ότι κάναμε και τίποτα; Πες ότι ήμασταν κομμουνιστές ή αναρχικοί Και πάλι τι φταίνει και αυτοί. Δημοκρατία δεν λέμε (λένε δηλαδή) ότι έχουμε; Να πιστεύει ο καθένας ότι θέλει;
Πελ. (μπαίνει μέσα φουριόζος επιταχύνοντας το βήμα του).Σιγά τη Δημοκρατία. Δεν μπα να σαι δεξιός, κεντρώος δεν τους νοιάζει. Ή είσαι μαζί τους ή είσαι εναντίον τους. Έμεινα μακριά από την οικογένεια μου για μήνες λόγω του καταδότη του περιπτερά. Δεν πάει άλλο ..κάτι πρέπει να κάνουμε.
Εργαζ: Τι να κάνουμε;
Μ : Να κάνουμε διαδήλωση και να πάμε στο Πολυτεχνείο. Ο αδερφός μου είναι φοιτητής. Δεν πάει άλλο. Έλεος
Α: Ναι! Πάμε στο Πολυτεχνείο
Ε: Πάμε! Να ξεκινήσουμε την επανάσταση από εκεί.
Όλοι μαζί: Πάμε! Μπρος!
Όλοι μαζί : Ψωμί!
Μαθητής:Παιδεία!
Πελάτης: Ελευθερία!
Αποχωρούν φωνάζοντας: Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία…
Σκηνή Τρίτη.
Όλοι είναι στο Πολυτεχνείο. Έξω από το χώρο του κάθονται όλοι. Μέσα κάθεται μόνο ο μαθητής κρατώντας πανό. Ο μαυροφορεμένος άνδρας όμως δεν έχει πει την τελευταία του λέξη.
Μαυροφορ: Ουστε ιδώ ίστυ σεις ιε; Αμ πώς; Σας τσάκουσα.
Όλοι: Τι θα μας κάνεις; Δεν αντέχουμε άλλο όλη αυτή τη κατάσταση.
Μαυροφορ: Θα ίδιτε τώρα τι αντέχ του τομάρι σας.
Βγάζει ένα όπλο και αρχίζει και τους πυροβολεί έναν προς έναν. Αυτοί σωριάζονται όσοι ήταν έξω από το Πολυτεχνείο. Μένει μόνο όρθιος ο μαθητής που ήταν μέσα.
Ακολουθεί ο εξής διάλογος:
Μ: Τα εγκλήματα που έκανες δεν μπορείς τώρα να τα καλύψεις.
Μαυροφ: Τα ιγκλήματα; Βρε τι μας λες; Αυτοί ήταν αναρχικοί και καθόταν απέξου και σε εκμεταλλεύονταν.
Μ: Ψεύτη είσαι δολοφόνος.
Μαυροφ: Δολοφόνους; Την τάξη επέβαλλα ( να πετάξου και κανένα αρχαίου).
Μ: Ποια τάξη; Σκοτώνεις σε φοιτητική διαδήλωση στο Πολυτεχνείο.
Μαυροφ: Βλέπεις νεκρούς στου Πουλυτεχνείου; Ιγώ δεν βλέπου κανέναν!
Μ: Και αυτοί εδώ τι είναι;
Μαυροφ: Αυτοί ίνι απ΄έξου (!!!!) όχ από μέσα.
Μ: Ψεύτη!
Μαυροφ: Να! Έχου κι μάρτυρες ( Έρχεται ο καφεντζής και ο περιπτεράς).Για πείτι ισείς; Έχει νικρούς του Πουλυτεχνείου;
Καφεντζής-Περιπτεράς: Όχι όχι δεν βλέπουμε νεκρούς μέσα στου Πολυτεχνείου(!).
Μαυροφ: Ίδεις; Στα λιγα ιγώ! Ομπρός πιάστε και αυτόν τον αναρχικό. Ιγώ πάου να πάρου του τανκς….
Αυτοί (καφετζής-Περιπτεράς) τρέχουν προς το μαθητή. Τον κυνηγούν και εξαφανίζονται όλοι από τη σκηνή. Ακούγονται σε ηχητικό απόσπασμα το τανκς και η τελευταία έκκληση του φοιτητή.
Σκηνή Τετάρτη:
Τα χρόνια περάσαν..Είμαστε στο 2012. Ένας εκ των συμμετεχόντων στο Πολυτεχνείο κάθεται στην καρέκλα του και να απολαμβάνει τις ειδήσεις των 8. Ξαφνικά έρχεται ο γιος του.
Πατέρας: Τι θες παιδί μου; Διάβασες; Για που ετοιμάζεσαι να πας;
Γιος: Θέλω να πάω στη πορεία του Πολυτεχνείου.
Πατέρας: Ωραία βρες τα παιδιά της νεολαίας του κόμματος να πας.
Γιος: Όχι Πατέρα δεν θέλω να πάω σε κανένα κόμμα.
Π: Όχι θα πας. Εγώ ήμουν στο Πολυτεχνείο και ξέρω.
Γ: Ξέρω, ξέρω πήρες τις επιδοτήσεις και κάθεσαι ενώ οι άλλοι φίλοι σου που ήταν στο Πολυτεχνείο παίρνουν τη μισή σύνταξη και έχουν παιδιά άνεργα.
Π: Σκάσε παιδί μου.Λες ψέματα. Έχω δίκιο σε όλα.
Γ.: Γιατί πατέρα;
Π: Γιατί ήμουν στο Πολυτεχνείο.
Γ.: Ναι ήσουν αλλά πήγατε χωρίς χρωματιστά σημαιάκια και κυρίως γιατί ο καθένας είχε τη δικιά του άσχημη προσωπική ιστορία από το αυταρχικό καθεστώς.
Π: Κάνεις λάθος. Στο Πολυτεχνείο πάει αυτό αυτό και αυτό το κόμμα…έτσι θα πας και συ.
Γ: Όχι πατέρα, στο Πολυτεχνείο δεν πήγε κανένας επειδή τον έστειλε το κόμμα. Και σταμάτα αυτή τη καραμέλα με το Πολυτεχνείο γιατί τώρα κάθεσαι και κοιτάς την Ελλάδα να καταρρέει χωρίς να μιλάς.
Π: Όταν εγώ ήμουν στο Πολυτεχνείο…
Γ: Σταμάτα με το Πολυτεχνείο…
Π: Τέλος. Δεν θα πας στη πορεία.
Γ: Όχι θα πάω.
Π: Όχι δεν θα πας.
Γ: Γιατί;
Π: Στο λέω εγώ. Γιατί όταν ήμουν στο Πολυτεχνείο…
Ήσουν στο Πολυτεχνείο ε; Τώρα θα δεις;
Φεύγει και φοράει full face κουκούλα και παίρνει έναν λοστό….
Γ: Ήσουν στο Πολυτεχνείο ε;( Και αρχίζει και βάζει δυνατά μουσική Punkhttp://www.youtube.com/watch?v=sumSS4JIrh4)..Θα δεις τι θα κάνω. Άγιος δεν θα μείνει.
Π: Θα φωνάξω ο ίδιος την αστυνομία να πας μέσα…
Ο γιος έφυγε. Και ο πατέρας αναφωνεί.
Π: Ο μαυροφορεμένος επέστρεψε. Σε άλλη έκδοση με άλλα διακριτικά. Και εκεί θα πάει να τα βάλει με άλλους μαυροφορεμένους, νοσταλγοί του παλαιών…
Τότε ήταν βαλτός,,,και τώρα είναι …όμως τώρα..εγώ τον έβαλα…εγώ το εξέθρεψα…εγώ; Εγώ!
Μήπως φταίω;
Τέλος.