امام مالك رحمةالله اتو نام سبنر بلياو ماليك بن اناس بن ماليك بن `أمير الحاريث دلاهيركن د كوتا مدينه ڤد 93 هجرة برسمأن دڠن تاهون 713 مسيحي، يأيت ڤد زمان ڤمرينتاهن خليفه سليمان بن عبدالمالك درڤد كراجأن بني أميه. بلياو برأصل دري كتورونن عرب يڠ ترحرمت دان دملياكن اوليه مشاركت كران داتوقڽ أمير بن الحاريث باڽق برقوربان برسام نبي محمد صلى الله عليه وسلم دالم منڬقكن اڬام اسلام. كهيدوڤن كلوارڬڽ يڠ سوسه تيدق ممادمكن چيتا-چيتاڽ اونتوق منجادي اورڠ يڠ برعلمو. بركت اوسهاڽ يڠ ڬيڬيه دان برسوڠڬوه-سوڠڬوه، اخيرڽ بلياو مونچول سباڬاي سأورڠ علماء، هرتاون، درماوان، دان برجاي ممڬڠ جاوتن مفتي بسر د مدينه. بلياو ڤرنه منجادي ڬورو سداري اوسيا 17 تاهون دان داڤت مڠاجر دڠن بأيك والاوڤون ماسيه مودا. مجليس ڤڠاجين بلياو دلاكوكن د مسجد نباوي. بلياو يڠ جوڬ دكنلي سباڬاي ڤڠاسس مذهب مالكي تله منيڠڬل دنيا ڤد 10 ربيع الاول 179 هجرة برسمأن 798 مسيحي كتيك بروسيا 86 تاهون دڠن منيڠڬلكن تيڬ اورڠ ڤوترا دان سأورڠ ڤوتري. مذهب مالكي بركمبڠ د ببراڤ تمڤت د دنيا سڤرتي مغربي، الجزائر، ليبيا، العراق دان ڤلسطين.
صفة ڤريبادي
سڤنجڠ هيدوڤڽ، امام ماليك تركنل دڠن كچرديقن عقل فيكيرنڽ يڠ تيڠڬي سهيڠڬاكن ممڤو مڠحافل القرءان دالم اوسيا يڠ ماسيه مودا. بلياو جوڬ تركنل دڠن صفة مليا، برسوڤن-سنتون، سوك مماكاي ڤاكاين يڠ برسيه، كمس سرتا باو-باوان يڠ هاروم سلارس دڠن تونتوتن اڬام سوڤاي منجادي اورڠ يڠ ڤمبرسيه. والاو باڬايماناڤون، بلياو يڠ تركنل دڠن كراماهن دان برڬاول دڠن سموا لاڤيسن مشاركت مروڤاك سأورڠ يڠ ڤنديام دان هاڽ بركات-كات اڤابيلا ڤرلو دان مڠڠڬڤ بندا يڠ اكن داوچڤكن اداله ڤركارا-ڤركارا يڠ برفاءيده سهاج. بلياو جوڬ سأورڠ هرتاون يڠ تيدق مڬه ممبلنجاكن هرتاڽ كجالن الله. سباڬاي چونتوه، بلياو ڤرنه ممبنتو امام اس-شافعي سهيڠڬ برجاي منجادي علماء تركنل. بلياو سأورڠ يڠ ساڠت مڠحرمتي حديث-حديث رسول الله سنديري دان ديري بڬيندا سنديري والاوڤون بڬيندا تله وفاة. بلياو دكاتاكن تيدق ڤرنه منوڠڬڠ سبارڠ جنيس كندرأن د مدينه سباڬاي تندا مڠحرمتي جاسد بڬيندا يڠ ترتانم ددالم قبور. بلياو ڤرنه دروتن سهيڠڬ ڤاته تولڠ بلاكڠ كران مڠلواركن فتوى يڠ تيدق دسوكإي اوليه خليفه يأيت استري يڠ دطالق سچارا ڤقسا تيدق جاتوه طلاقڽ. اين منونجوقكن بتاڤ تابهڽ بلياو. كراجيننڽ مڠرجكن عبادة د مالم هاري ڤولا منونجوقكن كوارعكن بلياو ترهادڤ الله سبحان وتعالى ڤرينسيڤ هيدوڤ بلياو مڠنإي علمو اياله اورڠ يڠ ايڠين بلاجر علمو هندقله بروسها منچاريڽ، بوكن علمو يڠ داتڠ منچاريڽ. بلياو تيدق ڤرنه مروڠوت(سوسه\ڤايه) اڤبيلا ممبري ڤنديديقن كڤد انق-انق موريدڽ. بلياو اكن برسوسه-ڤايه ممبري كفهمن كڤد انق-انق موريدڽ تنتڠ سسواتو مسئله علمو.
ڤنديديقكن
سجق كچيل لاڬي ميناتڽ ترهادڤ علمو سوده دسماءي دالم جيواڽ. بلياو تله مڠحافل ايات-ايات القرءان دان حديث سمنجق كچيل دان منداڤت ڤنديديقن د كوتا مدينه درڤد ببراڤ اورڠ علماء تركنل د سان. ڬورو ڤرتام بلياو اداله عبدالرحمن بن حمزه ايايت سأورڠ علماء بسر مدينه يڠ تله ممبري ڤنديديقن كڤد بلياو سلاما لاڤن تاهون. عقيبة دري كچرداسن عقلڽ يڠ لوار بياسا، بلياو ڤرنه مڠحافل 29 بواه حديث درڤد 30 بواه حديث يڠ دباچكن اوليه ڬوروڽ دالم ساتو هاري سهاج. بلياو ڤرنه بلاجر درڤد 900 اورڠ ڬورو دري كالڠن طبيعين دان تابي' طبيعين. امام ماليك باڽق منيمبا علمو ڤڠتاهوان د كوتا مدينه يڠ ڤد ماس ايت منجادي ڤوست ڤڠاجين علمو، خصوصڽ علمو اڬام.
كتاب موطأ
الموواتا ﴿عرب: الموطأ﴾ برارتي ‘يڠ دسڤاكتي' اتاو ‘تونجڠ' اتاو ‘ڤندوان' تنتڠ علمو دان حكوم-حكوم اڬام. كتاب ترسبوت مروڤاكن سبواه كتاب يڠ مڠاندوڠي حديث-حديث حكوم يڠ دكومڤولكن اوليه امام ماليك سرتا ڤنداڤت ڤارا صحابة دان علماء-علماء طبيعين. كتاب اين لڠكڤ دڠن ڤلباڬاي مسئله اڬام يڠ مرڠكومي علمو حديث، علمو فقه دان سباڬايڽ. سموا حديث د دالم كتاب اين اداله صحيح كران امام ماليك تركنل دڠن صفةڽ يڠ تڬس دالم ڤنريمأن حديث ترتنتو. بلياو ساڠت برهاتي-هاتي كتيك مناڤيس، مڠاسيڠكن دان ممبحث سرتا منولق رواية يڠ مراڬوكن. درڤد 100،000 بواه حديث يڠ دحافل بلياو، هاڽ 10،000 سهاج دأكوي صح دان درڤد 10،000 حديث ايت، هاڽ 5،000 سهاج يڠ دصحكن صحيح اوليه بلياو ستله دسياسات دان دڤادنكن دڠن القرءان. منوروت ساتو رواية، امام ماليك مڠهابيسكن 40 تاهون اونتوق مڠومڤول دان مناڤيس حديث-حديث يڠ دتريما درڤد ڬورو-ڬوروڽ. امام شافعي ڤرنه بركات، "تياد سبواه كتاب د موك بومي اين يڠ لبيه باڽق مڠاندوڠي كبنرن سلڤس القرءان سلاين درڤد كتاب الموواتاك كارڠن امام ماليك."