Kalkzandsteenfabriek van Herwaarden

( foto via Jan van Rooyen: Lisse in Beeld )

Families Swets (en ..?) bewoners van twee huizen van het zuidelijke huizenblok,

in het midden de moeder en uiterst rechts de vader van Bartje, de vrouw van Gerrit van Nieuwpoort

Corso 1965 Familie Swets in deuropening en staand op het muurtje.

De twee zuidelijke blokken met daar tussen de "poort" zoals hierboven. Er waren ook poorten tussen de andere blokken met andere vormen (?).

En dat moest allemaal weg ...

Karakteristieke huisjes zullen worden gesloopt

HILLEGOM - De huizen bij de steenfabriek moesten worden gesloopt. Volgens de huisbaas (Van Herwaarden) voldoen ze niet meer aan de eisen. De bewoners, verenigd in een belangenvereniging, denken daar heel anders over, maar hebben de strijd, naar het zich nu laat aanzien, definitief verloren. De gemeente zal Van Herwaarden medewerking verlenen tot, wat met een mooi ambtelijk woord “amoveren” heet, maar op zijn Hollands doodgewoon slopen betekent. Een voor een worden de huizen bij de steenfabriek, hoeveel sommige bewoners, bij nalaten van onderhoud door de verhuurder, hun huis hebben opgeknapt, met de grond gelijk gemaakt.

De karakteristieke witte arbeidershuisjes op het terrein van Van Herwaarden vallen ten prooi aan de slopershamer. (Archieffoto).

De fabriek

Sinds de negentiende eeuw zijn de meest landinwaarts gelegen duinen afgegraven. Het zand was nodig voor de stedenbouw in de randstad.

En het afzanden van de duingrond voor de bollenteelt leidt tot de oprichting van een kalkzandsteenfabriek bij Hillegom in 1904.

Foto afgraven...

(http://www.geschiedenisvanzuidholland.nl/verhalen/bloembollenteelt-in-zuid-holland)

Baron van Hardenbroek kwam in die tijd in het bezit van een groot stuk niet afgegraven duingebied. Toen kwam hij ook nog eens te weten, dat je met kalk en zand stenen kon fabriceren en om bovendien de transportkosten laag te houden, bouwde hij een steenfabriek in de directe omgeving. Het plaatselijk zandvervoer deed hij per schip via kanaaltjes, die hij om de 100 meter in het gebied liet graven. Zo ontstonden een soort tuinpercelen van 100 meter breedte. Die verpachtte hij aan tuinbouwers. Deze teelden eerst allerlei soorten groenten, maar al gauw werden die vervangen door bloembollen.

De waterhuishouding bleek hier buitengewoon geschikt voor te zijn, maar ook was de aanwezigheid van kalk in het zand aantrekkelijk voor de bollenteelt. Vooral hyacinten zijn hier gevoelig voor. Tulpen en andere bloembollen kunnen zelfs wel op klei floreren. Maar hiermede is de relatie van bollenteelt en steenfabriek toch duidelijk geworden.

Foto's via Jan van Rooyen: Lisse in Beeld

Foto's van Nieuwpoort

Foto's uit de Beeldbank Stadsarchief Amsterdam ( klik op de foto's van Henk Jonker in de beeldbank )

Foto's uit gahetNA

Klik op de afbeeldingen voor de archief gahetNA afbeeldingen |

Meer over "de Steenfabriek" in gahetNA |