Trường phái và cách thức phân cấp trong Taekwondo

Taekwondo chia ra 2 trường phái chính theo WTF và ITF, trong đó:

1. Liên đoàn Taekwondo thế giới (tiếng Anh: World Taekwondo Federation hay WTF) là một tổ chức được Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) công nhận là liên đoàn thể thao với vai trò quản lý cho môn võ Taekwondo ở hàng quốc tế. WTF được thành lập trong hội nghị ngày 28 tháng 5 năm 1973 tại Kukkiwon, Seul, Hàn Quốc với 35 đại diện cho các quốc gia tham dự, sau khi Liên đoàn Taekwon-Do quốc tế rời khỏi Hàn Quốc.

2. Liên đoàn Taekwon-Do quốc tế (tiếng Anh: International Taekwon-Do Federation hay gọi tắt là ITF) là hệ một phái võ quyền do cựu thiếu tướng Hàn Quốc Choe Hong Hui sáng lập ngày 22 tháng 3 năm 1966. Trong khi Liên đoàn Taekwondo thế giới coi môn Taekwondo như một dạng thể thao, ITF nêu cao tính võ nghệ của môn võ này. Trong những năm đầu, các nước sau đây là thành viên của ITF: Hàn Quốc, Việt Nam, Mã Lai, Singapore, Tây Đức, Hoa Kỳ, Thổ Nhĩ Kỳ, Ý và Ai Cập.

CLB Hai Bà Trưng của chúng ta cũng như số đông các CLB trên toàn quốc theo trường phái WTF.

Trường phái Taekwondo WTF có 18 bậc tiến gọi là 18 đẳng, cấp (nói đúng ra là từ cấp rồi mới tới đẳng), khởi đầu môn sinh mang cấp 8, sau mỗi 3 tháng, hoặc 6 tháng lại thi lên một cấp. Sau khi mang đai đen thì khoảng 2 năm lại thi lên đẳng một lần. Ở Việt Nam thì sau khi đạt đai đen 1 đẳng phải đợi ít nhất 1 năm mới được tham dự kì thi thăng đẳng tiếp theo, từ 2 đẳng phải đợi ít nhất 2 năm, tương tự với các đẳng kế tiếp. Từ 4 đẳng trở lên muốn thăng đẳng phải vào trong TP. Hồ Chí Minh để thi vì liên đoàn Taekwondo Việt Nam đặt tại đây. Ngoài ra, việc thăng đẳng đối với những đẳng cấp cao (trên 4 đẳng) còn căn cứ vào những thành tích trong việc phát triển bộ môn của bản thân.

Cách tuyển chọn trong Taekwondo chủ yếu dựa vào các kỹ thuật và lý thuyết. Các bài trình diễn kỹ thuật gồm các cú đấm và cú đá, cũng có thể bao gồm cả thế tấn và phương pháp thở. Phần lý thuyết phải trình bày bằng lời các thuật ngữ trong tiếng Triều Tiên, các thông tin quan trọng (chẳng hạn các điểm sinh tử và các luật quan trọng) và một sự hiểu biết chung về taekwondo. Hệ Kukkiwon không cho phép võ sinh dưới 15 tuổi đạt các dan. Thay vì vậy các võ sinh đạt đẳng poom, hay "võ sinh đai đen ít tuổi". Võ sinh chưa đến tuổi trưởng thành có thể đạt 4 poom, và tất cả các đẳng poom đều chuyển thành đẳng dan khi võ sinh tới đủ tuổi và qua kì thi lên cấp tiếp theo.

Màu đai và cách thức phân cấp trong taekwondo:

(hiện cấp 1 đai đỏ đã đổi thành đai nâu)

Mức dan tăng dần tới tối đa là 10 dan, thường cửu đẳng và thập đẳng là cấp bậc danh dự, còn các võ sư thường không đạt được. Tính đến năm 2010, Kukkiwon mới chỉ công nhận 6 đại võ sư đạt 10 đẳng (Thập đẳng huyền đai).

1. Yong Ki Pae (Võ đường Jidokwan)

2. Chong Soo Hong (Võ đường Moo Duk Kwan)

3. Il Sup Chun (Võ đường Jidokwan)

4. Nam Suk Lee (Võ đường Chang Moo Kwan)

5. Sang Kee Paik (Võ đường Sa Sang Kwan)

6. Un Yong Kim, cựu chủ tịch Kukkiwon và WTF.

Trong đó chỉ có Tiến sĩ Sang Kee Paik và Tiến sĩ Un Yong Kim được phong tặng khi còn sống. Những người còn lại chỉ được phong sau khi qua đời.

Tại Việt Nam, 2 người có đẳng cao nhất là võ sư Trương Ngọc Để (đại diện cho miền Nam) và võ sư Nguyễn Hùng Sơn (đại diện cho miền Bắc). [Võ sư Nguyễn hùng Sơn hồi xưa được mệnh danh là Thiên thần mũ đỏ - Việt Nam Cộng hòa, là cha đẻ nền Taekwondo Miền Bắc, một võ sư thầm lặng, tiên phong truyền bá môn võ TKD ở Miền Bắc, có đóng góp không nhỏ cho vinh quang làng TKD- Việt Nam trên Thế giới] (trích từ: diễn đàn Kiến thức võ thuật). Cả hai thầy đều là huyền đai đệ thất đẳng.

Sưu tầm và tổng hợp: Mr. Chiến

(có gì thiếu sót các anh em bổ sung tiếp)

P/S: đầu tháng 3/2012 thầy Sơn đã vĩnh viễn ra đi - 1 mất mát lớn với taekwondo Việt Nam