XI-574 Van de Cruijs, Sara

biografische aantekeningen

Volgens het Rijksinstituut voor Kunsthistorische Documentatie is Jacob Lesier, * Bremen 1644, man van Sara van der Cruijs, een prentkunstenaar.

In 2021 werd ontdekt dat Jacob Legeer een belangwekkende kunstcollectie bezat, waaronder een flink aantal doeken van Gerard de Lairesse, van Ruisdael en Ludolf Bakhuizen, maar als klap op de vuurpijl ook een schilderij van Rembrandt - 'Cardinaal' - dat in de geschiedenis verder nauwelijks bekend is. Het betreft hier een (overigens al eerder ontdekte) inventaris als bijlage bij een akte uit 1711. Zie De 'Cardinaal' van Rembrandt op deze website.

bronnen

* 1646, 26-8: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen oude Kerk [8-101]: Arent van de Kruijsse, Sara Verbiest - Giljoen Verbiest en Marija de Lange - Sara.

* 1670, 20-8: Stadsarchief Amsterdam, DTB ondertrouw [495-194]: Comp. Jacob le Sjair van Breemen, plaatsnijd, oud 26 Jaar, ouders tot Breemen, geassist met Hendr. de Caat, sijn bekende, woont in de Langestraat, & Sara van de Cruijs, van A., oud 23 jaar, ouders doot geassisteert met Maria Demmers, woont op de Rose Graft, w.g.: Jacob Lescher, Sara van de Cruijs. Sijn ouders consent is goet ingeb)

* 1671, 19-4: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen Westerkerk [106-418]: Thomas, zn.v. Jacob Legier en Sara van de Cruijs; get: Thomas Legier tot Bremen in wiens plaetse staet IJsaac Verveelen en Maria Demmers, huijsvrouw van de voorsz Verveelen.

* 1672, 16-9: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen Westerkerk [107-36]: Thomas, zn.v. Jacob Lesijeer en Sara van der Kruijs; get: Marija Temmers, huisvrouw van IJsack Verveelen, en Michiel Tielens.

* 1674, 30-10: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen NZ kapel [66-303]: Sara, dr.v. Jacob Legier en Sara van de Cruijs; get: Isaac Verveele, Cristina du Pre

* 1676, 10-8: Stadsarchief Amsterdam, DTB begraven Westerkerk [1102-50]: het kind van Jacob Lesier, op de Lelijgraft, fl 7:10:-

* 1676, 13-8: Stadsarchief Amsterdam, NA nots Jacob Lansman [invnr 4690- fol 110, akte 30]: testament van Jacob Lesjeer en Sara van de Cruijs, zijnde zij testatrice op 't uijterste zwanger. Hun universele erfgenaam is de vrucht waarvan ze nu zwanger is, en eventuele komende kinderen. Verder zijn ze elkaars erfgenamen, indien er geen kinderen (meer) in leven zullen zijn. "Doch bij aldien hij testateur de eerststervende was, ende alsdan sijn moeder Margareta Ridders weduwe van zal: Thomas Lesjeer noch in levende lijve zijnde, verklaert hij testateur de vrsz. zijne moeder tot zijn erffgename te stellen en nomineren" in haar blote legitieme portie

* 1676, 16-8: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen Westerkerk [107-194]: Jacob, zoon van Jacob Lesjeer en Sara van de Cruijs, get: Hendrick van Kouwenhoven en Maria Demmers

* 1676, 24-9: Stadsarchief Amsterdam, DTB begraven Westerkerk [1102-42]: het kind van Jacob Lesier, op de Lelijgraft, fl 7:10:-

* 1678, 2-10: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen Westerkerk [107-280]: gedoopt Sara, ouders: Jacob Lesier, Sara van der Kruijs; get: Steffen van Schoonevelt, Hendrick Both in Bremen, Angeniet van de Kruijs.

* 1680, 3-1: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen Noorderkerk [77-251]: Gilbert, zn.v. Jacob Legeer en Sara van de Cruijs, get: ds. Joh: Nieuwenhuijse en Emerentia van Wallendael.

* 1681, 28-3: Stadsarchief Amsterdam, DTB dopen Westerkerk [107-356]: Thomas, zoon van Jacob Lesjeer en Sara van der Kruijs. Get: Jochem Volckmaer van Hamburgh, daer voor staet Joannes Botz; Anna de Marees weduwe van Sr. domine Joannes van Nieuwenhuijsen

* 1685, 8-8: Stadsarchief Amsterdam, DTB begraven Westerkerk [1102-135]: 't kint van Jacob Lechier op de Keizersgracht fl 7:10:-

* 1685, 23-12: Stadsarchief Amsterdam DTB dopen Westerkerk [107-516]: Sara Jacoba, dr.v. Jacob Lesjeer en Sara van de Cruijs; get: Luebarta Vormienour burgermeester van Bremen, Reijnier van Diephout, med.dr, Susanna Schoutten, huisvrouw van Johan Arentsz Snoeck.

* 1686, 26-7: Stadsarchief Amsterdam, transportregisters, Willig Decreet: "Vercocht den 21 Januarij 1686. Geregt 27 julij 1686. Cooper: Jacob Leeger. Matthijs de Nijs en Jacob Ladiges, voogden over de minderjarige kinderen en erfgenamen van wijlen Johannes Keijser hebben bij willig decreet verkocht een huis en erf op de Herengracht, dicht op en benoorden de Lelygracht, daar het vergulde bos druijven uithangt, voor fl 11.300:-:-

* 1692, 1-4: Stadsarchief Amsterdam, arch 5004, WK begraafregister 1-4-1692: Sara van de Cruijs, LN Jacob Lesjeer op de Heeregracht over de Schagermarckt – 3 [kk]. Den 7 juli 1693 heeft Jacob Lesjeer vertoont het testament van sijn overleden huijsvrouw gepasseerd voor den notaris Jacob Lansman 13 augusti 1676 daer bij de WK is gesecludeert. Op 8-4-1694 hebben Jacob de Flines en Mr. Meijnaert Troijen, te saemen als vooghden gecooren, verclaert van den voorsz Jacob Lesjeer ten deesen mede comparerende contentement nopende het bewijs te hebben ontvangen.

* 1694, 3-4: Stadsarchief Amsterdam, DTB ondertrouw [523-12]: Jacob Lesjeer, van Bremen, Fabrikeur, wedr. Sara van de Cruijs, woont op de Heeregraft, en Margrieta van Leeuwaarden, van A., wedu Maarten Fesma op Zingel. (i.m.: Mans doot goet; Hij weeskr voldaan den 8 april 1694; Acte verleent den 18 April 1694) (w.g. Jacob Lesjeer, Margareta van Leeuwaerden).

* 1702, 3-10: Stadsarchief Amsterdam NA nots David des Pommare (minuutakten): Jacob Lesieer en Abraham de Haan verklaren op verzoek van Jacob de Flines dat Evert alias Eduard Bak als dienaar bij De Flines heeft gewerkt, zijn livrei heeft gedrage, achterop de koets heeft gestaan en zijn heer op straat gevolgd heeft. Dat weten ze omdat Lesieer De Flines' buurman is, en De Haan op zijn kantoor werkt - beide zijn ze vaak bij De Flines thuis geweest.

* 1711, 17-6: Stadsarchief Amsterdam, DTB begraven Oude Kerk: Jacob Lasieer op de Heeregraft - graf OV 44

* 1711, 27-7: Stadsarchief Amsterdam, NA nots Gerard Burghout, minuutakes: Jacob Lesjeer, koopman in Amsterdam machtigt Mr. Johan Frederik Teeckman om geld in te vorderen bij Gideon Cruijdenier en Clara Bessels te Utrecht vanwege geleverde stoffen

* 1711, 20-8: Stadsarchief Amsterdam, NA nots Gerard Burghout, minuutakes: Jacob Lesjeer, koopman in Amsterdam machtigt Jacobus de Visch om in juridische zaken in de stad namens hem op te treden.

* 1711, 26-8: Stadsarchief Amsterdam, transportregisters: fl. 1800 Cgt. Margaretha van Leeuwaerden, wed van Jacob Lesier en uit hoofde van huwelijkse voorwaarden gerechtigd tot een kindsdeel, Jacob Lesier, Thomas Lesier, en Eduard Danielsz als in huwelijk hebbende Sara Jacoba Lesier, kinderen en erfgenamen van Jacob Lesier, verkopen een tuin op het Vredenburgh bij het Oliphantspad, daar het huis te Middelhoven bij de deur staat, aan Frans van Aken, nader uitgedrukt in de oude kwijtschelding van 24-4-1692, ten name van Jacob Lesier.

* 1711, 28-8: Stadsarchief Amsterdam, NA nots. Dirck van der Groe [4221_NOTA00301, p. 547]: Compareerden etc. d'hr. Mr. Meijnardus Troijen ende Jacob de Flines beyde mij notaris bekent, als by d'hr. Jacob Lesjeer zalr. (die alsdoen weduwenaer was van wijlen Sara van de Cruys) gestelde toesiende mede Voogden over Jacob, Thomas, ende Sara Jacoba Lesjeer, de drie nagelaten kinderen van de voorsz. Sara van de Cruys, om in die qualiteijt het recht en gerechticheijd van deselve kinderen, ende spetialyck oock nopende het bewijs door dhr. Jacob Lesjeer voornt. aen de voorsz. drie kinderen wegen haer moederlijcke goederen te doen, te bevorderen ende waer te nemen, ingevolge van de acte daervan gepasseert voor mij Nots. en Zekere getuijgen in dato den achtsten april 1694. Dat Zy Compten daerop oock met de Voorn. Hr. Jacob Lesjeer gemaeckt ende opgerecht hebben de acte van Bewys, mede voor mij Notaris en getuijgen gepasseert den voorsz. achtsten april 1694 in de welcke onder andere Influeert, dat de Voorn. Jacob Lesjeer aenstonts nae het voltrecken van het Tweede Huwelijck, dat hy alsdoen van meninge was aen te gaen, aen hen Comparanten soude overleveren, een pertinenten staet ende Inventaris Van alle de goederen van hem Lesjeer ende zijn voorsz. huysvrouw Zalr. gelyck oock Vervolgens is geschiet, en door den selven Lesjeer aen hun Compten een Inventaris overgelevert is, waerin het bewijs van der voorsz. kinderen moederlijcke goederen Can blijcken, zynde de gemelte Inventaris tot noch toe onder hun Comparanten gebleven versegelt, met het signet van den voorn. Lesjeer. Ende sullen zij die alsnu aen de gemelte kinderen overleveren neffens het passeren deses, om door mij Notaris een daarvan te werden geopent, in presentie van de selve kinderen, en aen desen onder myns Nots. signet te annexeren ten eijnde Zijlieden daer van de gerequireerde actens en Copien Zullen connen becomen om haer daervan te bedienen, soo als oock deselve overleveringe in presentie van ons nots. en getuygen is geschiet, de openinge en annexatie aen desen is gedaen. Compareerden wijders mede dhrn Jacob Lesjeer, Thomas Lesjeer, beyden meerderjarigh mitsgaders [pagina 548] Eduard Daniels als getrouwt hebbende Juff. Sara Jacoba Les jeer, Zijnde de bovengemelte Drie kinderen Van de voorsz. Sara vander Cruijs, ende bekenden de voorn. beijde inventarissen van de voorn. Hrn Troyen en De Flines te hebben overgenomen, en na de openinge van eene van dien deselve tot haer genoegen gesien gelesen en bevonden te hebben, soo als Zy oock gesien gelesen en tot haer genoegen bevonden hebben de voorsz. acte van bewijs, gelijck zij dan deselven ende verders alle de handelinge en het verrichte van d'hrn. Troyen en De Flines in alle poincten en deelen approbeerden, laudeerden ende voor goet kenden, gelijck zy doen bij desen met belofte van daertegens noyt iets te sullen doen of gedoogen gedaen te werden, Directelijck noch Indirectelijck, oock mede van haer E. nopende alle haer verrichte Cost en schadeloos te sullen Indemneren en bevryden Bedanckende haer Ed. voor de moyten ende Sorge die zy dies wegen hebben gehadt, en gedragen Voor hem Comparanten, quiterende haer oock van alles sonder eenige reserve onder het verbandt ende subjectie als nae rechte. Alles oprecht gedaen t Amst. ter presentie van Dirck Pels ende Pieter Ricotier als getuijgen hiertoe voersocht. (w.g.: M. Troyen, Jacob de Flines, Jacob Lesjeer, Thomas Lesjeer, Eduard Daniels, Dirck Pels, P. Ricotier, Quod attestor rogatus D. van der Groe Nots. P.). Daarna volgt de (door Jacob Lesjeer sr. eigenhandig geschreven) inventaris dd. 17-3-1698, die begint met een opsomming van de schilderijen op de voorkamer, de achterkamer, de zijdekamer, ’t voorhuis, de binnenkamer, het zaaltje, de kinderkamer. Dan volgen 3,5 pagina’s met porselein, zilverwerk, juwelen, linnengoed, wollengoed, houtwerk, tinwerk, koperwerk. blikwerk en ijzerwerk, verder een huis op de oude Herengracht tegenover de Oude Leliestraat, een tuin met tuinhuis aan het Oliphantspad en tenslotte boekschulden en -eisen. Verder schrijft hij dat al zijn boeken, al zijn muziekinstrumenten en papieren, prenten etc. heeft nagelaten aan zijn zoon Jacob Lesjeer jr., op een paar met name genoemde boeken na die van zijn vrouw waren.

* 1712, 12-5: Stadsarchief Amsterdam, transportregisters: fl 9200:-. Gecompareerd: Jacob Lesjeer, Thomas Lesjeer en Eduard Daniels in huwelijk hebbende Sara Jacoba Lesjeer, kinderen en erfgenamen van wijlen Jacob Lesjeer, hebben verkocht aan Margaretha van Leuveningh, weduwe van Abraham van Leuveningh, een huis en erve op de Herengracht, westzijde, het vierde huis benoorden de Leliegracht, tegenover de Schagermarkt, zoals het gelegen is volgens de decreetbrief van 26-7-1686 ten behoeve van hun zal: vader Jacob Lesjeer

* 1712, 9-6: Stadsarchief Amsterdam, DTB ondertrouw [548-: Andries van Mehen, van Twelle, Heere van Medenstijn, woont tot Wageningen, weduwnaer van Elisabeth Johanna van Hous, en Margreta van Leeuwaerden, van Am, weduwe van Jacob Lesjeer, in de Driekoninkstraet (w.g. A:s Mehen tot Medenstein, Margareta van Leeuwaerden), (i.m.: Wageningen. Mans doot goet ingebragt. Acte verleend den 27 junij 1712 om tot Abcou te trouwen)

kind 7: Thomas Lesjeer

* 1716, 6-5: Stadsrachief Amsterdam, DTB dopen Nieuwe Kerk [48-415]: Jacob, zn.v. Thomas Lesjeer en Anna Kragt; get: Jacob Lesjeer en Anna Catharina Lesjeer.

kind 8: Sara Jacoba Lesjeer

* 1716, 8-1: Stadsarchief Amsterdam DTB dopen Zuiderkerk [100-207]: Leonard en Carl Eduward, zonen (tweeling) van  Eduwart Danielsz en Sara Jacoba Lesieer. Get: Justus Weijer en Anna Catarina Weijer, de tweede Carl Eduward hebbende tot petter Adam du Pre en Anna Catrina Lesieer

* 1724, 10-9: Stadsarchief Amsterdam DTB dopen Zuiderkerk [101-72]: Isack, zn.v. Edward Daniels en Jacoba Lesjeer, get: Isack Vinck en Agneta Maria Weijer, weduwe Joan Weijer.

openstaande vragen / discussie

Anneken van Mildert is de zus van Abraham van Mildert, een dichter en toneelschrijver.