PARENTEEL TEN CATE II.c

Biografische aantekeningen

Sijbrand ten Cate uit Enschede is in 1832 eigenaar van een textielfabriek, ververij en drogerij in Enschede, en mede-eigenaar van een perceel Hooiland, bouwland en hakhout in Lonneker. Zijn huis stond in de Langestraat, dicht bij de Esch-poort (kadastraal perceel nr 1162); de fabriek stond daar vlak achter, tussen de Stadsgracht en Achter het Hofje (perceel 924). Hij sloot zich aan bij de fabriek van zijn zoon Herman in Gronau, die in 1865 failliet gind, en de hele familie in dat faillissement meetrok.

De kinderen 4. en 6., Julia Catharina en Hermina Christina moesten na de dood van hun vader rondkomen van elk fl 100,- per jaar. Dat was niet te doen. Hun neef, de doopsgezinde predikant Herman ten Cate Hoedemaker uit Deventer, begon een inzamelingsactie onder naaste familieleden en haalde daarmee in 1869 ruim fl 4200,- op. Uit dat fonds, later "Juulkesfonds" genoemd werden de zusjes onderhouden, en later werden ook andere behoeftigen eruit geholpen. Het fonds bestaat nog steeds en ondersteunt sociale en culturele projecten in Twente, en ook daarbuiten.

Bronnen

Lit: N.P. 1946, p. 153; N.P. 1974, p. 253. G.J. ter Kuile sr. en jr.: "De Familie ter Kuile" (1926), p. 34

* 1813, 3-2: family search BS huwelijk Enschede 1813: Zij trouwden ten huize van haar vader de weduwnaar Pieter ter Kuile door burgemeester Jan van Lochem. Get. bij het huw. zijn: Hendrik ter Kuile, 33 jr, Coenraad ter Kuile, 31 jr, beide aangehuwde ooms des echtgenoots en benevens de 2e volle oom der echtgenote; Benjamin Willem Blijdenstein, 32 jr, aangehuwd broeder van den echtgenoot en Hendrik ten Cate Hoedemaker, volle broeder.

* 1813, 3-2: G.J. ter Kuile sr. en jr.: De familie ter Kuile (Leiden, 1926) schrijft op pagina 34: In den Statenbijbel der familie ten Cate (nu in het bezit van Mevr. de Wed. Dr. ten Cate Hoedemaker—Blijdenstein te Deventer) staat o.a. deze notitie: "1813 den 3 februari is onze tweede zoon Sybrand ten Cate getrouwd met Katharina ter Kuile, ten Huize der Wed.e Piet ter Kuile voor burgemeester Jan van Logchem, waarover wij 's Heeren zegen toewenschen."

* 1813, 3-2: familysearch BS huwelijk Enschede 1813, huwelijksbijlagen acte 6: (1) extract uit het lidmatenregister van de Doopsgezinde kerk te Enschede: Sijbrand is geboren 14-3-1789. (2) Ondertekende toestemming van de beide ouders van de bruidegom en de moeder van de bruid (de vader is overleden) om dit huwelijk aan te gaan. (3) extract uit het doopboek van de hervormde kerk van Enschede 1795: geboren 8 maart: Katharina, dr.v. Pieter ter Kuile en Katharina van Heek. (4) extract uit het dood-boek van de stad Enschede: 10 juni 1807: Pieter ter Kuile / Stad / .

* 1817, 5-5: Wiewaswie (acte nr 43). BS Overlijden Enschede 1817: aangifte van overlijden van Catharina ter Kuile, oud 22 jaar, echtgenote van Sijbrand ten Cate, dochter van wijlen Pieter ter Kuile en de nog levende alhier wonende Eva Catharina van Heek, ten havenhuize nr 166, overleden op 5-5-1817

* 1820, 26-9: Opregte Haarl Crt: “Ondertrouwd: Sijbrand ten Cate van Enschede en Aleida Elisabeth Paschen, Winterswijk den 22 september 1820”.

* 1820, 6-10: Acte Overijssels Archief: Op heden den 6den oktober 1820 verschenen Sijbrand ten Cate, 31 jaar, fabrikant te Enschede, meerderj zoon van wijlen Herman ten Cate Sijbrandszoon, te Enschede op den tienden Augustus des jaars 1816 overleden, en van Maria Geertruid Hoedemaker, rentenierse, hier aanwezig en toestemming gevende, zijnde hij weduwnaar van Catharina ter Kuile te Enschede op den 5-5-1817 overleden, blijkens overgelegde extracten, en Anna Elisabeth Paschen, zeventien, geb. Winterswijk, minderjarige dochter van Willem Paschen Gerritszoon, vrederichter, en van deszelfs echtgenote Judith Hofkes te Winterswijk. Getuigen: Pieter ten Cate, 49, zonder beroep, oom vd bruidegom; Herman Paschen, 41, z.b., oom van de bruid, Gerrit Paschen, 29, z.b., broer en Abraham Willink, 29, koopman, behuwd broer vd bruid.

* 1832: kadastrale atlas Overijssel: Volgens de Kadastrale Atlas van 1832, Ambt Delden en Stad Delden, uitgave van de Stichting Kadastrale Atlas Overijssel 1832, Zwolle - 1994: kaart 03, sectie A genaamd Delderbroek, Welbergshoek en blz. 40, bezit Sijbrand ten Cate in 1832 het erve (Groot) Bennink met de daaromheen en nabij gelegen landerijen, met de perceelnummers: 226, 229, 233 t/m 240c. De percelen bestaan o.a. uit hooiland, bouwland, grasgrond met bomen, weiland met hakhout, boombos, huis en erf met uitweg totaal groot 14 bunder, 46 roeden en 66 el.

* 1843, 3-4: Fam. adv. coll. CBG, Ten Cate, blz. 23: Heden morgen 1 ure ontsliep, na een kortstondig/ lijden, mijne geliefde Echtgenoote, A.E. Paschen, in/ den ouderdom van bijkans 40 jaren, diep betreurd door mij/ en mijne Kinderen./ Sijbrand ten Cate./ Enschede, 3 April 1843.

* 1849, 18-9: Heerlijkheid Bredevoort, Intentaris aktes Monasso (betreft een particuliere verzameling aktes, aangetroffen in twee kasten die zijn aangekocht door antiqair Monasso): inv.nr 359. 18 sept. 1849. SIJBRAND TEN CATE fabrikant te ENSCHEDE, verkoopt aan JAN DERK HILBELINK de bouwplaats WASSINK, met de daarbijhorende katerstede BEUKENBOSCH in de BRINKHEURNE. SIJBRAND TEN CATE is gevolmachtigde voor GEERTRUI PASCHEN weduwe van JURRIAAN STROINK, WILLEM TEN CATE, SIJBRAND TEN CATE jun. JULIA CATHARINA TEN CATE, MARIA GEERTRUID TEN CATE, HARMINA CHRISTINA TEN CATE, CATHARINA TEN CATE en SUSANNA DOROTHEA TEN CATE te ZWOLLE en ENSCHEDE. Inv.nr 360. Voorlopig koopcontract van bovenstaande getekend door partijen te Enschede. Invnr. 361. Getekende volmacht voor SIJBRAND TEN CATE betreffende bovenstaande.

* 1860, 3-10: Nieuwe Amsterdamsche Courant: "Heeden overleed alhier, aan een langzaam verval van krachten, in den ouderdom van ruim een en zeventig jaren, onze waarde Vader en Behuwd Vader, de Heer SYBRAND TEN CATE. Gronau, 26 September 1860. H. ten Cate Sz. uit aller naam.

kind 2

* 1821, 16-7: BS geboorten Enschede 1821: Get. bij zijn geb. aangifte zijn Bernardus Leurink, 68 jaar, bode en Martin Rommelaar, 32 jaar, fabr. arbeider.

* 1867, mei: stadsarchief Hengelo, Bevolkingsregister: samen met de kinderen 3 en 4 (Sijbrand en Julia Catharina ten Cate) woont hij vanaf 1867 in Hengelo, Wijk D nr. 13. Sijbrand is "agent", hoofd van dit huishouden, en overlijdt op 15-5-1890

* 1890, 19-11: Nieuws van den Dag: "Heden overleed, te Hengeloo, de Heer WILLEM TEN CATE Szn, in den ouderdom van ruim 69 jaar. Hengelo (Ov), 16 Nov 1890. Eenige kennisgeving"

kind 3

(fam. adv. coll. CBG, Ten Cate, blz. 9)

* 1823, 23-7: BS geboorten Enschede 1823: getuigen: Herman Paschen, 44 jaar, zonder beroep en Barend Blijdenstein, 42 jaar, fabrikeur

* 1867, mei: stadsarchief Hengelo, Bevolkingsregister: samen met de kinderen 2 en 4 (Willem en Julia Catharina ten Cate) woont hij vanaf 1867 in Hengelo, Wijk D nr. 13. Sijbrand is "agent", hoofd van dit huishouden, en overlijdt op 15-5-1890

* 1890, 19-5: Nieuws van den Dag: "Heden overleed onze geliefde Broeder en Behuwdbroeder, Sijbrand ten Cate Szn, in den ouderdom van ruim 66 jaar. Uit aller naam, W. ten Cate Szn. Hengelo (O) 15 mei 1890. Eenige en algemeene kennisgeving"

kind 4

(fam. adv. coll. CBG, Ten Cate, blz. 10, 54)

* 1825, 20-3: BS Geboorten Enschede 1825: Get. bij haar geb. aangifte zijn Herman Paschen, 46 jaar, zonder beroep en Lambertus ten Cate, 28 jaar, fabrikant.

* 1867, mei: stadsarchief Hengelo, Bevolkingsregister: samen met de kinderen 2 en 3 (Willem en Sijbrand ten Cate) woont zij vanaf 1867 in Hengelo, Wijk D nr. 13. Sijbrand is "agent", hoofd van dit huishouden, en overlijdt op 15-5-1890. Julia Catharina vertrekt in oktober 1889 naar Borculo.

* 1890, 3-7: Nieuws van den Dag: "Heden overleed te Borculoo onze geliefde Zuster JULIA CATHARINA, in den ouderdom van 65 Jaren, uit aller naam W. ten Cate Sz. Hengeloo, 25 Juni 1890"

kind 6

* 1828, 13-7: BS geboorten Enschede 1828: Get. bij haar geb. aangifte zijn Herman Paschen, 49 jaar en Jannes Teesink, 47 jaar, modderman

* 1880, 17-1: Het Nieuws van de Dag: Heden overleed onze innig geliefde Zuster en Behuwdzuster, HERMINA CHRISTINA TEN CATE, in den ouderdom van ruim 51 jaren. Uit aller naam, A. TER HORST. Gronau (Westphalen), 14 Jan.'80

kind 8

* 1832, 6-8: BS geboorten Enschede 1832: Get. bij zijn geb. aangifte zijn Herman Paschen, 53 jaar, rentenier en Gerrit Paschen Gerritsz.

* 1833, 14-3: BS overlijden Enschede 1833: Aangevers van zijn overl. zijn Herman Paschen, 54 jr, rentenier, oudoom overledene en Lambertus ten Cate, 36 jr, oom overledene, 33 jaar, boekverkoper.

kind 9

* 1834, 23-6: BS Geboorten Enschede 1834: Get. bij haar geb. aangifte zijn Herman Paschen, 55 jaar, rentenier en Martien Broen, 39 jr. fabr. arbeider.

* 1839, 21-8: BS Overlijden Enschede 1839: Aangevers van haar overl. zijn Herman Paschen, 60 jr, rentenier, oom overledene en Gerrit Paschen Gerritsz, 40 jr, zaakwaarnemer, oom overledene.

* 1839, 21-8: Fam. adv. coll. CBG, Ten Cate, blz. 21: Heden overleed onze zeer geliefde Dochter, Geer-/ truid Cornelia, aan eene ontsteking in het hoofd,/ ruim vijf jaren oud./ S. ten Cate./ A.E. ten Cate,/ geboren Paschen,/ Enschede,/ den 21sten Augustus 1839.

kind 10

(fam. adv. coll. CBG, Ten Cate, blz. 53)

* 1836, 23-7: BS geboorten Enschede 1836: Get. bij haar geb. aangifte zijn Herman Paschen, 57 jaar, rentenier en Pieter de Korte, 34 jaar, politiebediende.

* 1857: Nieuwe bijdragen ter bevordering van het onderwijs en de opvoeding (1857, p. 1216 - lijst van schoolhouderessen, die in najaar 1857 geëxamineerd zijn en zijn toegelaten): Catharina ten Cate, den 14 en 15 October 1857, oud 21 jaren, geëxam.

in Overijssel. Kweekelinge te Enschede.; Susanna Dorothea ten Cate, den 14 en 15 October 1857, oud 18 jaren, geëxam. in Overijssel. Kweekelinge te Enschede.

* 1882, 15-6: Het Nieuws van den Dag: Tegen 15 juli. Gelegenheid tot PENSION te Meerssen (Limberg) à f 2.50 per dag. Inlichtingen te verkrijgen bij de dames Ten Cate te Meerssen.

* 1880-1890: familysearch, Bevolkingsregister van Meerssen [p. 28]: Catharine ten Cate, gezinshoofd, geboren Enschede 23-7-1836, doopsgezind, kostschoolhoudster. Het adres, verder niet gespecificeerd, is '23'. Bij haar in huis woont haar zuster Susanna Dorothea ten Cate, * Enschede 16-1-1839, hulponderwijzeres. Verder wonen er in huis: Surat Francis Spurr, * Scarboro (Engeland) 1860, kwekelinge, de huishoudster Marie Theodora Salzenberg (* 1842 te Munster, Dld) en de kwekelingen Elisabeth Jacoba Marie Egter uit Soerabaja (* 1860) en Christine Louise Johanna Koster (* 1864 in Amsterdam). Voorts de onderwijzeres Cécile Maria Maigniez (* Mauth, Fra, 1860). Twee inwonende zusjes Bijleveld uit Den Haag (resp. 13 en 11 jaar) vertrokken na vier jaar in 1884 naar Renkum.

kind 11

* 1839, 16-1: BS Geboorten Enschede 1839: getuigen: Herman Paschen, 59 jaar, rentenier en Gerrit Lazonder Willemsz, 38 jaar, bode dezer stad

* 1887, 11-6: Fam. adv. coll. CBG, Ten Cate, blz. 53: Heden overleed, na eene lang-/ durige ziekte, onze geliefde Zuster/ en Behuwdzuster Susanna Do-/rothea ten Cate, in den/ ouderdom van 48 jaren./ Uit aller naam,/ A. ter Horst./ Meersen, 11 juni 1887./ Eenige en algemeene kennisgeving.

kind 12

* 1840, 22-11: Aangevers van deze levenloze dr. zijn Herman Paschen, 61 jr, rentenier, oom der bevallene en Herman ten Cate, 23 jr, zoon der echtgenoot derzelve. (Herman ten Cate is de zn. uit het eerste huw. van Sijbrand ten Cate en Catharina ter Kuile).

Openstaande vragen / discussie

Waarom komt zoon Herman niet voor in de Monasso-acte uit 1849, waar wel alle andere dan nog levende kinderen worden genoemd? Omdat hij geen zoon is van A.E. Paschen, maar van K. ter Kuile?

Wie is Geertrui Paschen, wed. Jurriaan Stroink? Kan het zijn dat de bouwplaats Wassink een erfenis is van de familie Paschen? Zo ja, waarom wordt Sijbrands vrouw dan niet genoemd?